بدن هر فرد الکتریسیته تولید می‌کند. پیام‌ها از طریق الکتریسیته توسط عضلات و اعصاب به مغز منتقل می‌شوند یا از طریق آن خارج می‌شوند. اعصاب از الکتریسیته برای کمک به مغز جهت درک محیط پیرامون استفاده می‌کنند. همچنین اعصاب برای حرکت دادنِ بدن و فعال کردن عضلات از الکتریسیته استفاده می‌کنند.
اگر دچار آسیب جدی شده‌اید یا در حال مبارزه با بیماری خاصی هستید، این موارد می‌توانند روی نحوه‌ی تفسیر یا انتقال سیگنال‌های الکتریکی از سیستم عصبی و عضلات شما تأثیر مستقیمی بگذارند. نقص در این سیستم الکتریکی می‌تواند منجر به احساس درد، ضعف یا گزگز دست و پا شود. اگر در حال حاضر با درد در ناحیه کمر، دست‌ها، گردن یا اندام‌های انتهایی مختلف مواجه هستید، می‌توانید تست نوار عصب و عضله انجام دهید.
نوار عصب عضله
دو نوار عصب و عضله رایج تست‌های EMG و NCV هستند. این تست‌ها زیر نظر یک متخصص پزشکی انجام می‌شوند که اغلب یک متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک هستند. تست نوار عصب و عضله در اصفهان توسط دکتر مظاهری متخصص طب فیزیکی و توانبخشی زمان زیادی نمی‌برد و معمولاً حدود 60 دقیقه طول می‌کشد. با این حال، نتایجی که از این تست‌ها دریافت می‌کنید می‌توانند در احساس درد بدون دلیل و درک علت اصلی درد شما تفاوت ایجاد کنند.
تست EMG
الکترومیوگرام (EMG) آزمایشی است که فعالیت الکتریکی عضلات را اندازه‌گیری می‌کند. این تست هرگونه نشانه‌ای از انسداد یا کاهش سرعت پاسخ به تحریک عصبی را تشخیص می‌دهد. الکترومیوگرام اطلاعات مربوط به خود عضلات را ارائه می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه عضلات تحریک عصب را به خوبی دریافت می‌کنند. آزمون سرعت هدایت عصبی (NCV) اغلب همزمان با الکترومیوگرام انجام می‌شود.
هدف از انجام تست الکترومیوگرام
از EMG اغلب برای ارزیابی ضعف عضلانی، انقباض یا فلج غیرقابل توصیف عضلات‌ها و یافتن علل بی‌حسی، گزگز و درد استفاده می‌شود. تست الکترومیوگرام می‌تواند بین ضعف واقعی و کاهش استفاده از عضلات به دلیل درد یا فقدان محرک تمایز قائل شود. همچنین این تست قادر به تشخیص منشاء اختلال عضلانی است. این تست مشخص می‌کند که منشاء اختلال از خود عضلات شروع می‌شود یا ناشی از اختلال عصبی است.
الکترومیوگرام چگونه انجام می‌شود؟
در طی الکترومیوگرام پزشک یا تکنیسین سوزن بسیار ظریفی که به عنوان الکترود عمل می‌کند را از طریق پوست وارد عضله می‌کند. پس از نصب الکترود از بیمار خواسته می‌شود که عضله را به آرامی به عنوان مثال با خم کردن بازو منقبض کند. با افزایش تدریجی نیرو فعالیت الکتریکی نیز ثبت می‌شود. این فعالیت را می‌توان به صورت بصری روی یک اسیلوسکوپ یا صفحه نمایش داد یا از طریق بلندگو به صورت شنیداری دریافت کرد. نتایج حاصل می‌توانند اطلاعاتی در خصوص توانایی عضله در پاسخ به تحریک عصبی فراهم سازند.
آیا تست EMG دردناک است؟
وقتی سوزن یا سوزن‌ها وارد می‌شوند، بیمار ممکن است ناراحتی جزئی مانند درد در زمان تزریق را احساس کند. پس از آن، ممکن است برای چند روز عضلات هدف حساس شوند یا درد را در آن‌ها احساس کنید. همچنین ممکن است کبودی جزئی مشاهده نمائید.
آزمایش سرعت هدایت عصبی چیست؟
تست سرعت هدایت عصبی که به آن مطالعه هدایت عصبی نیز گفته می‌شود، سرعت حرکت تکانه‌های الکتریکی در طول یک عصب را اندازه‌گیری می‌کند. این عمل اغلب همزمان با الکترومیوگرام و به منظور رد سایر علل یا تشخیص اختلالات عضلانی انجام می‌شود.
یک عصب سالم سیگنال‌ها را با سرعت و قدرت بیشتری نسبت به عصب آسیب‌دیده هدایت می‌کند. سرعت هدایت عصبی تحت تأثیر غلاف میلین قرار می‌گیرد. این غلاف پوشش عایقی است که عصب را احاطه کرده است.
بیشتر نوروپاتی‌ها به دلیل آسیب به آکسون عصب ایجاد می‌شوند. آسیب به غلاف میلین عصب نیز به ندرت منجر به نوروپاتی می‌شود. از تست سرعت هدایت عصبی برای تمایز بین اختلالات عصبی واقعی (مانند بیماری شارکو-ماری-توث) و بیماری‌هایی که طی آن‌ها عضلات تحت تأثیر عصب قرار می‌گیرند (مانند سندرم تونل کارپال) استفاده می‌شود.
هدف از تست NCV
این تست برای تشخیص آسیب عصبی یا اختلال عملکرد و تأیید تشخیصی خاص استفاده می‌شود. آزمون سرعت هدایت عصبی معمولاً می‌تواند آسیب فیبر عصبی (آکسون) را از آسیب غلاف میلین اطراف عصب متمایز کند. این امر در استراتژی‌های تشخیصی و درمانی مفید است.
آزمون سرعت هدایت عصبی چگونه انجام می‌شود؟
در طول آزمایش، الکترودهای پهنی در فواصل معینی روی اعصاب تحت بررسی قرار می‌گیرند. سپس یک جریان الکتریکی با شدت پایین برای تحریک اعصاب اعمال می‌شود.
سرعت انتقال تکانه‌های الکتریکی حاصله از طریق اعصاب زمانی مشخص می‌شود که تصاویر تکانه‌ها روی یک اسیلوسکوپ یا صفحه کامپیوتر به نمایش درآیند. اگر پاسخ بسیار آهسته‌تر از حالت عادی باشد، احتمال آسیب غلاف میلین وجود دارد. اگر پاسخ عصب به تحریک توسط جریان کاهش یابد اما سرعت هدایت نسبتاً طبیعی باشد این امر نشان‌دهنده‌ی آسیب به آکسون عصب است.
آیا آزمون سرعت هدایت عصبی موجب آسیب می‌شود؟
به طور کلی در طی آزمون حداقل ناراحتی وجود دارد زیرا میزان محرک الکتریکی ناچیز است و معمولاً به مقدار کمی توسط بیمار احساس می‌شود.
نوار عصب و عضله بیشتر برای تشخیص کدام بیماری‌ها انجام می‌شود؟
- سندرم تونل کارپال: فشردگی عصب میانی در مچ دست
- سندرم خروجی قفسه سینه: فشردگی شبکه بازویی در سطح شانه/قفسه سینه
- گیر افتادن عصب اولنار: فشردگی عصب اولنار در آرنج
- رادیکولوپاتی گردنی و کمری: فشردگی ریشه‌های عصبی پس از بیرون آمدن آن‌ها از نخاع
- میوپاتی: بیماری‌های عضلانی
- پلی نوروپاتی دیابتی: آسیب ناشی از دیابت بر اعصاب
نکاتی که باید قبل و بعد از انجام نوار عصب و عضله بدانید
در صورت داشتن باتری قلب یا مغز در بدن خود، ابتدا پزشک را مطلع کنید. بارداری مشکلی برای آزمایشات ایجاد نمی‌کند. نوار عصب و عضله را می‌توان برای نوزادان و کودکان نیز انجام داد. اگر بیماری مربوط به انعقاد خون دارید یا از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید، باید پزشک خود را مطلع کنید. در صورت داشتن عفونت یا بثورات پوستی ممکن است متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در اصفهان عمل را به تعویق بیندازد. در روز انجام آزمایش از محصولات چرب یا پودری روی پوست خود استفاده نکنید و در صورت امکان از هیچگونه لوازم جانبی مانند جواهرات استفاده نکنید.
ممکن است علائمی از قبیل خونریزی یا حساسیت در نقاطی که سوزن‌های الکترومیگرام وارد شده‌اند را مشاهده نمایید. این علائم حداکثر ظرف مدت چند روز فروکش می‌کنند. نوار عصب و عضله عوارض جانبی طولانی مدتی نخواهد داشت. تحویل گزارش تشخیصی نوار عصب و عضله مدتی طول خواهد کشید و مدت زمان آن در آزمایشگاه‌های مختلف متفاوت است.
