انتخابات ۲۰۲۲ ریاست جمهوری فرانسه دوازدهمین انتخابات جمهوری پنجم این کشور و یازدهمین باری است که از سال ۱۹۶۵ رئیس جمهور فرانسه با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود؛ انتخاباتی که در نهایت مکرون با کسب ۵۸ درصد آرا در مقابل ۴۲ درصد رایی که مارین لو پن کسب کرد بار دیگر پیروز این میدان شد.
اگر تا پنج سال پیش مکرون ۳۹ ساله با نام کامل امانوئل ژان- میشل فردریک مکرون (به فرانسه: Emmanuel Jean-Michel Frédéric Macron) را معدود چهره‌هایی در جهان می‌شناختند، امروز پس از یک دوره ریاست جمهوری بیشتر سیاستمداران بین‌المللی او را می‌شناسند و حتی بسیاری از رهبران جهان پیش از انتخابات از مکرون حمایت کردند و حال از پیروزی مجدد او بر رقیب دیرینش مارین لو پن از حزب راست افراطی "مجمع ملی" ابراز خوشنودی می‌کنند.
زندگی شخصی مکرون
مکرون زاده ۲۱ دسامبر ۱۹۷۷ در آمیان (Amiens) فرانسه واقع در ۱۲۰ کیلومتری پاریس (شمال فرانسه) و پدرش ژان-میشل مکرون پزشک و استاد مغز و اعصاب در بیمارستان آموزشی و مسئول دانشکده پزشکی این شهر و مادرش فرانسواز نوگِ پزشک و مشاور امنیت اجتماعی است.
بریژیت همسر مکرون نیز ۲۴ سال از او بزرگتر است و در دوران دبیرستان معلم وی بود. این دو چهره نخستین بار زمانی که مکرون شاگرد بریژیت بود و تنها ۱۵ سال داشت با هم آشنا شدند و با وجود اینکه بریژیت همسر و سه فرزند داشت، در نهایت در سال ۲۰۰۶ میلادی از همسرش جدا شد و در سال ۲۰۰۷ با مکرون ازدواج کرد.
مکرون در ابتدای امر فلسفه خوانده بود و در نهایت در سال ۲۰۰۴ از مدرسه ملی اداری فارغ‌التحصیل شد و پس از آن بازرس مالی و سربازرس مالی فرانسه و سپس در بانک روتشیلد و شرکا، بانکدار سرمایه‌گذاری شد.
آغاز کار مکرون در عرصه سیاست
مکرون از ۲۶ اوت ۲۰۱۴ تا ۳۰ اوت ۲۰۱۶ به عنوان وزیر اقتصاد، صنعت و امور دیجیتال به کابینه فرانسوا اولاند رئیس جمهور سوسیالیست فرانسه راه یافت.
اگرچه در سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ مکرون عضو حزب سوسیالیست فرانسه بود، اما در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که دیگر نمی‌خواهد در این حزب فعالیتی داشته باشد و از این پس به صورت مستقل فعالیت سیاسی خواهد کرد.
در ادامه این روند و در آوریل ۲۰۱۶، زمانی که مکرون هنوز در کابینه اولاند فعالیت می کرد، به دنبال اجرای تفکرات خود که فراتر از مرزهای سنتی هم حزبی های پیشینش بود، حزب سیاسی خود را با نام در حرکت (En Marche) و به عنوان یک سازمان مترقی در میان احزاب چپ و راست، در شهر زادگاهش آمیان تاسیس کرد.
کارشناسان در تعریف حزب سیاسی که مکرون بنیانگذار آن بود، ویژگی سوسیال - لیبرال را به عنوان مولفه شاخص و محور سیاست‌های این حزب مطرح می‌کنند؛ حزبی که تمایل زیادی به شبکه‌های اجتماعی دارد و از ویژگی‌های آن قبول عضوگیری از دیگر احزاب و دریافت نکردن حق عضویت اعلام می‌شد و در نهایت به "جمهوری در حرکت" تغییر نام داد.
خروج مکرون از دولت اولاند حدود یک ماه پس از توبیخ شدنش توسط رئیس جمهور فرانسه به دلیل اشاره به احتمال رقابت در انتخابات ریاست جمهوری و افزایش حرف و حدیث‌ها مبنی بر قصد نامزدی اش در انتخابات ۲۰۱۷ همزمان بود.
در این میان، شکل گیری حزب مستقل "در حرکت" به این شایعات دامن می‌زد؛ شایعاتی که با گذشت کمتر از سه ماه از استعفای وی از کابینه اولاند، عینیت یافت و مکرون در منطقه بوبینی (Bobigny) واقع در حومه شمال شرقی پاریس، اعلام نامزدی کرد و به صورت رسمی وارد کارزار انتخاباتی ۲۰۱۷ ریاست جمهوری فرانسه شد.
در تبیین برخی سیاست های مکرون در دوران وزارت او، می توان به درخواست برگزاری همه‌پرسی در اتحادیه اروپا با هدف ترسیم نقشه راه جدید برای این اتحادیه اشاره کرد که به اعتقاد کارشناسان موجب ایجاد تنش در حزب حاکم سوسیالیست فرانسه به رهبری اولاند شد.
درحالی که مکرون سال‌ها سابقه عضویت در حزب سوسیالیست فرانسه را داشت و به دلیل برخی گرایش‌های چپی حزب تازه تاسیس وی، انتظار می‌رفت که برای انتخابات ۲۰۱۷ در صف نامزدهای این جناح سیاسی وارد گود رقابت‌ها شود، درخواست سوسیالیست‌ها مبنی بر مشارکت در رقابت‌های مقدماتی چپ‌های فرانسه را رد و اعلام کرد که به صورت مستقل وارد کارزار انتخاباتی می‌شود.
مکرون در آن تاریخ (نیمه نخست آذر ۹۵) قاطعانه هرگونه مشارکت در رقابت‌های مقدماتی احزاب چپ فرانسه را رد و تاکید کرد که "نمی‌خواهد در دشمنی‌های قبلیه‌ای شرکت کند"؛ به اعتقاد وی "رقابت‌های مقدماتی یک حصار و مانع است و زمانی که تصمیم به اداره کشور می‌گیریم، نباید در دشمنی‌های درون قبیله‌ای گرفتار شویم".
مکرون با طرح این پرسش که آیا اگر آرنود مونتبورگ در رقابت‌های درون حزبی سوسیالیت‌ها پیروز شود، مانوئل والس از این چهره حمایت می‌کند؟ و اگر والس پیروز این رقابت‌ها شود، تصور می‌کنید که هواداران مونتبورگ پشت این نامزد جناح چپ جمع می‌شوند و از وی حمایت می‌کنند؟ اینگونه نتیجه‌گیری کرد که "پیروزی در رقابت‌های مقدماتی یک پیروزی ساختگی است" و استدلال کرد که "در احزاب راست و میانه فرانسه نیز هواداران نامزدهای شکست خورده‌ای همچون آلن ژوپه نمی‌توانند از برنامه های فرانسوا فیون حمایت کنند".
در همان سال ۲۰۱۷ بسیاری از کارشناسان، حضور گسترده و چند هزار نفری هواداران مکرون در نخستین سخنرانی‌های انتخاباتی‌اش را نمایش قدرت این نامزد ارزیابی کردند؛ روندی که در فراز و نشیب جاده انتخابات، حفظ شد و در نهایت به جشن باشکوه پیروزی وی در پاریس انجامید.
بر اساس آمار منتشر شده در تارنمای روزنامه پرشمارگان فیگارو، افزون بر ۱۵ هزار هوادار در نخستین سخنرانی کارزار انتخاباتی مکرون در سال ۲۰۱۷ شرکت کردند؛ مزیتی که انگیزه جدیدی برای هواداران وی ایجاد و ثابت کرد که این نامزد مستقل از احزاب سنتی چپ و راست فرانسه، تنها نیست و جایگاه رو به رشدی در میان دیگر رقیبان دارد.
مکرون در نظرسنجی‌ها آن تاریخ نیز همواره خوش می‌درخشید و از همان ابتدای نامزدشدن، جایگاه مناسبی در نظرسنجی‌ها کسب می‌کرد و محبوبیتش با مطرح شدن اتهام‌های مالی فرانسوا فیون نامزد احزاب راست و میانه مبنی بر ایجاد مشاغل ساختگی برای همسر و فرزندانش، به سرعت افزایش یافت تا جایی که در ماه‌های پایانی انتخابات ۲۰۱۷ همواره در صدر نتایج نظرسنجی‌ها نام وی می‌درخشید.
مکرون در انتخابات ۲۰۱۷
بسیاری از تحلیلگران مکرون را از جمله نوادر عرصه سیاست ارزیابی می‌کنند؛ چراکه تا پیش از انتخابات ۲۰۱۷ ریاست جمهوری در هیچ انتخاباتی نامزد نشده بود و این تنها باری بود که وی خود را در بوته آزمایش افکار عمومی آنهم در بالاترین سطح اجرایی کشور فرانسه قرار داد.
به اعتقاد وی انتخاب رئیس جمهور فقط سرمایه‌گذاری نیست و او ارزش‌های کشور، تداوم تاریخ و راه‌های پنهان پیشرفت و منزلت یک ملت را به دوش می کشد. کاری که وی با قدرت مدعی شد که برای این کار آمادگی دارد و به همین دلیل برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شده است.
مکرون در همان ابتدای کار و در نخستین سخنرانی های انتخاباتی ۲۰۱۷، نبرد اقتصادی و اجتماعی را نخستین اولویت خود در صورت پیروزی در انتخابات اعلام و وعده کاهش هزینه‌های کسب و کار را داد؛ وعده‌هایی که در بزنگاه چالش‌های سیاسی و اقتصادی فرانسه، به سرعت با استقبال قشرهای مختلف جامعه به ویژه جوانان این کشور مواجه شد.
مکرون ۲۰۲۲ چه می‌خواهد؟
برای شناخت بهتر چهره مکرون ۲۰۲۲، باید در گام نخست برنامه‌های وی را برای انتخابات امسال شناخت.
حاکمیت فرانسه و اروپا، تقویت استقلال کشاورزی با حمایت از کشاورزان جوان و راهبرد کشاورزی با شعار "از مزرعه تا چنگال"، اجرای طرح نوسازی حرارتی برای ۷۰۰ هزار خانه در سال، توسعه انرژی هسته‌ای، بادی و خورشیدی و ایجاد مکانیسم اجاره خودروهای برقی برای خانوارهای کم درآمد از جمله برنامه‌های مکرون برای دور جدید ریاست جمهوری این کشور است.
وی همچنین وعده افزایش سن قانونی بازنشستگی به ۶۵ سال، افزایش کمک‌های اجتماعی، کاهش میزان مالیات بر ارث به صورت مستقیم و غیرمستقیم، برنامه مالیاتی با اعتبار ۵۰ میلیارد یورو در سال و کاهش ۱۵ میلیارد یوروی مالیات بر هزینه عملیاتی مقام‌های محلی را مطرح است.
از وعده‌های مکرون در دیگر بخش‌ها نیز به سیاست وی برای ارایه آزادی بیشتر برای مدارس و افزایش پاداش معلمان، تقویت استقلال دانشگاه‌ها، حمایت بیشتر از خانواده‌های تک والد، حمایت بیشتر از سلامت بانوان، افزایش زمان کار تا ۳۵ ساعت در هفته، افزایش کنترل والدین بر فضای سایبری به منظور بهبود محافظت در برابر محتوای نامناسب و آزار سایبری، مبارزه با قلدری در مدرسه و توسعه مشاوره پزشکی از راه دور می‌توان اشاره کرد.
ایجاد ۲۰۰ تیپ ژاندارمری، افزایش سه برابری جریمه‌ها علیه آزار و اذیت، ایجاد بستر لازم برای ثبت برخط (آنلاین) شکایت، راه‌اندازی نیروهای اقدام جمهوری در محلات، جذب یکهزار و ۵۰۰ گشت سایبری، استخدام هشت هزار و ۵۰۰ قاضی و کارکنان دادگستری و کاهش رویه‌های دست و پاگیر برای درخواست‌های پناهندگی نیز از جمله شعارهای تبلیغاتی مکرون برای انتخابات ۲۰۲۲ در حوزه امنیتی و انتظامی است.
مکرون ثابت کرده است که از طرفداران اتحادیه اروپا و مخالف ظهور پوپولیسم است و این اتحادیه را به مدت پنج سال به عنوان ستون مرکزی دیپلماسی خود و راه حلی برای مشکلات فرانسه قرار داد.
وی می‌خواهد از فرصت ریاست بر اتحادیه اروپا برای انجام اصلاحات در حوزه شینگن با هدف تقویت مرزهای خارجی این اتحادیه، هماهنگ کردن قوانین پناهندگی و حمایت از مهاجران و پناهندگان استفاده کند.
بر اساس اطلاعات موجود، موضوع مهاجرت در فرانسه هیچگاه به اندازه دوره پنج ساله مکرون مهم نبوده است و به طور متوسط بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ هر سال ۲۵۵ هزار و ۶۷۵ مجوز اقامت به مهاجران غیراروپایی اعطا شده است.
به اعتقاد مکرون، مهاجرت یک فرصت است و رئیس جمهور کنونی این کشور به طور منظم از سنت فرانسه در استقبال و همچنین از حق پناهندگی دفاع می‌کند.
البته او معتقد است که باید در سیستم مهاجرپذیری فرانسه تجدید نظر صورت گیرد و اقدامات برای اخراج مهاجران غیرقانونی به مرزها را بی‌نتیجه می‌داند.
برای افزایش تعداد اخراج‌ها، مکرون قصد دارد طرح امتناع از پناهندگی به طور سیستماتیک با الزام به ترک قلمرو فرانسه همراه باشد.
علاوه بر این، مکرون می‌خواهد شرایط دسترسی به مجوزهای اقامت برای بیش از چهار سال را با مشروط کردن آنها به آزمون زبان فرانسوی و فرآیند واقعی ادغام حرفه‌ای بازبینی کند؛ با اجرای این سیاست روند بررسی درخواست‌ها شتاب می‌گیرد اما امتناع به طور خودکار با یک روش ساده اخراج همراه می‌شود.
وی همچنین قصد دارد به سیاست تحریم‌های خود علیه کشورهایی که از بازگشت اتباع خود امتناع می‌کنند ادامه دهد.
مکرون چندین هفته بین مقابله سخت در برابر مسکو و حفظ شرایط گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین همتای روس خود در زمینه اوکراین در نوسان بود و این امر شکاف بزرگی بین وی و فرانسویان ایجاد کرد که انتقادات زیادی را نیز برای او به همراه داشت.
در اوکراین نیز کلمه مکرونر (macroner) ایجاد شد که آن را اینگونه تعریف می‌کردند: "تلاش برای توضیح دادن به قاتلان که کشتن مردم اشتباه است".
اما از طرف دیگر مکرون در قبال لفاظی‌های رئیس جمهور آمریکا که همتای روس خود را "قصاب" خطاب کرد یا استفاده از واژه "نسل‌کشی" که توسط جو بایدن در موضوع اوکراین مطرح شد، با احتیاط عمل کرد و خواستار تحقیقات بین‌المللی برای جمع‌آوری شواهد شد.
وی همچنین از اروپا می‌خواهد که وابستگی خود به حوزه انرژی روسیه را کاهش دهد و به همین منظور از توسعه انرژی هسته‌ای در فرانسه حمایت می‌کند.
هرچند مکرون در دوران ریاست جمهوری خود محدودیت‌های گسترده و کم‌سابقه‌ای نسبت به مسلمانان فرانسه ایجاد کرد، اما سیاست رقیب خود مارین لو پن مبنی بر ممنوعیت حجاب را خلاف اصل سکولاریسم در این کشور ارزیابی می‌کند.
به اعتقاد مکرون، اگر لو پن حجاب را ممنوع کند، باید سایر علائم مذهبی از جمله صلیب و یرملکه (لباس مخصوص یهودیان) را نیز ممنوع کند.
مکرون بر ضرورت اجرای روح قانون لائیسیته مصوب ۱۹۰۵ تاکید می‌کند و در عین حال وعده آزادی‌های مذهبی را می‌دهد.
وی با دفاع از ممنوعیت حجاب در مدارس مطابق با قوانی فرانسه، گفته است که تصمیم به تغییر قانون فعلی به این معنا که این قانون را تا همه اماکن عمومی گسترش دهد، ندارد.
مکرون همچنین در واکنش به اظهارات لو پن مبنی بر ممنوعیت حجاب، اعلام کرده است که "داشتن حجاب در اماکن عمومی هیچ کشوری ممنوع نیست، آیا می‌خواهید ما اولین کشور باشیم؟"
البته لازم به یادآوری است که هیات وزیران دولت مکرون در ۹ دسامبر ۲۰۱۹ (۱۸ آذر ۹۸) پیش‌نویس قانونی را به مجلس داد که "قانون تایید رعایت اصول دمکراسی" نام دارد و به عنوان "قانون مقابله با جدایی‌طلبی" نیز شناخته می‌شود که در عمل محدودیت‌های بیشتری را برای مسلمانان ایجاد کرد و ممنوعیت حجاب اسلامی در مدارس را به دانشگاه ها و نیز مادران محجبه‌ای که فرزندانشان را در سفرهای دانش‌آموزی همراهی می‌کنند، گسترش داد.
دولت مکرون همچنین سندی موسوم به "منشور اصول اسلام" را برای نظارت بیشتر دولت بر فعالیت گروه‌های اسلامی تصویب و اجرایی کرد که در جریان آن شورای مسلمانان فرانسه به عنوان سازمان سراسری انجمن‌های اسلامی این کشور منحل شد و به موجب این سند همه گروه‌های اسلامی برای ادامه فعالیت باید این سند را پذیرفته و به آن بپیوندند.
رئیس جمهور فعلی فرانسه هرچند که بارها از ناتو انتقاد و حتی در سال ۲۰۱۹ با عبارت "مرگ مغزی" از آن یاد کرد، اما به سودمندی این اتحاد سیاسی،نظامی و دفاعی ایجاد شده در سال ۱۹۴۹، به ویژه در زمینه جنگ در اوکراین، معتقد است.
