به گزارش نشنال اینترست، جنگنده چندمنظوره نسل پنجم لاکهید مارتین F-35 لایتنینگ، با وجود قابلیت‌های پیشرفته و قیمت بالای خود، در مانورپذیری نزدیک محدودیت‌های قابل‌توجهی دارد. طراحی این هواپیما به‌گونه‌ای صورت گرفته است که تمرکز اصلی بر روی پنهان‌کاری، آگاهی موقعیتی و قابلیت‌های چندمنظوره بوده و نه عملکرد خالص آیرودینامیکی. این تصمیم آگاهانه طراحان، به معنی کنار گذاشتن مانورپذیری شدید در نبردهای نزدیک است تا از مزایای فناوری‌های شبکه‌محور و حسگرهای پیشرفته بهره‌مند شود.
F-35A لایتنینگ در سال ۲۰۱۵ معرفی شد و تاکنون بیش از ۱۰۰۰ فروند از آن ساخته شده است. طول آن ۱۵.۷ متر، ارتفاع ۴.۳۶ متر و دهانه بال ۱۰.۷ متر است. وزن خالی این هواپیما حدود ۱۳۳۰۰ کیلوگرم است و در شرایط عملیاتی می‌تواند تا حدود ۲۲۷۰۰ کیلوگرم برسد. بیشینه وزن برخاست آن نیز به ۳۱۸۰۰ کیلوگرم می‌رسد. F-35A تنها دارای یک خدمه و یک موتور Pratt & Whitney F135 است که نیروی پس‌سوز آن ۴۳ هزار پوند است و قادر به رسیدن به سرعت حدود ۱۲۰۰ مایل در ساعت (معادل ۱۹۳۰ کیلومتر در ساعت) است. سقف عملیاتی آن ۱۵۲۴۰ متر و برد پروازی با سوخت داخلی حدود ۲۲۲۰ کیلومتر است. این هواپیما می‌تواند تا چهار موشک AIM-120 AMRAAM یا ترکیبی از دو بمب و دو موشک در مخازن داخلی خود حمل کند و همچنین با استفاده از سخت‌افزار خارجی تا ۸۱۶۰ کیلوگرم تسلیحات حمل می‌کند، اگرچه این امر پنهان‌کاری آن را کاهش می‌دهد.
به گزارش نشنال اینترست، یکی از دلایل اصلی محدودیت مانورپذیری F-35 نسبت نیروی پیشران به وزن پایین آن است. با یک موتور واحد، هواپیما نیروی ۴۳ هزار پوند تولید می‌کند، در حالی که وزن عملیاتی آن بیش از ۵۰ هزار پوند است، یعنی نسبت نیرو به وزن کمتر از ۱:۱ است. این نسبت محدودیت‌هایی در انجام مانورهای شدید جی و شتاب عمودی ایجاد می‌کند. علاوه بر این، طراحی بدنه F-35 عمدتاً برای کاهش رادار و نه برای عملکرد آیرودینامیکی بهینه شده است. به دلیل نیازهای پنهان‌کاری، استفاده از کاناردها، الحاقات لبه جلویی یا سطوح کنترل بزرگ محدود شده است، در حالی که این ویژگی‌ها برای افزایش مانورپذیری و عملکرد هواپیما حیاتی هستند.
به گزارش نشنال اینترست، F-35 همچنین به دلیل سطوح کنترل کوچک و نبود هدایت برداری موتور، قادر به تغییر سریع جهت در نبردهای نزدیک نیست. زاویه حمله بیشینه آن نسبت به جنگنده‌هایی مانند F-22 محدود است و نرخ چرخش آن حتی نسبت به جنگنده‌های نسل چهارم مانند F-16 یا F/A-18 کمتر است. میزان بارگذاری بال نیز محدودیت دیگری است؛ بال‌های F-35 نسبت به هواپیماهای ویژه نبرد نزدیک وزن بیشتری را حمل می‌کنند که این امر باعث کاهش چابکی و عملکرد چرخش می‌شود.
با وجود این محدودیت‌های آیرودینامیکی، F-35 برای نبردهای نزدیک طراحی نشده است. این هواپیما با پیش‌بینی آینده نبرد هوایی که در آن درگیری‌ها عمدتاً از فاصله فراتر از دید بصری صورت می‌گیرد، ساخته شده است تا بتواند اهداف را از فاصله‌های دور شناسایی، درگیر و نابود کند. استفاده از پیشرفته‌ترین حسگرها، تلفیق داده‌ها و سیستم‌های شبکه‌محور، F-35 را به یکی از قدرتمندترین جنگنده‌های جهان برای عملیات فراتر از دید تبدیل کرده است. در نهایت، محدودیت مانورپذیری این هواپیما نشان‌دهنده پایان دوران نبردهای نزدیک و تاکید بر اهمیت فناوری و اطلاعات در نبردهای مدرن است.
