چرا آمریکا جنگنده‌های اف۲۲ رپتور را کنار می‌گذارد؟

نیروی هوایی آمریکا تصمیم گرفته استفاده از جنگنده اف 22 رپتور ساختهٔ شرکت لاکهید مارتین را متوقف کند. این جنگنده با ترکیبی از پنهانکاری، توان پرواز مافوق‌صوت بدون پس‌سوز، مانورپذیری بالا و ادغام پیشرفتهٔ حسگرها در طول خدمت خود عملاً هیچ رقیب جدی نداشت. با این همه، روند بازنشستگی آن آغاز شده است و به احتمال زیاد، این جنگنده پیش از آنکه فرصت حضور در یک نبرد واقعی را پیدا کند، از خدمت خارج خواهد شد.

مشخصات جنگنده اف ۲۲رپتور

  • سال ورود به خدمت: ۲۰۰۵
  • تعداد ساخته‌شده: ۱۹۵ فروند (۱۸۷ عملیاتی + ۸ نمونه آزمایشی/پیش‌نمونه)
  • طول: ۱۸٫۹۰ متر
  • ارتفاع: ۵٫۰۸ متر
  • دهانه بال: ۱۳٫۵۶ متر
  • وزن: وزن خالی: حدود ۱۹,۷۰۰ کیلوگرم، بیشینه وزن: حدود ۳۸ هزار کیلوگرم
  • پیشرانه: دو موتور توربوفن
  • سرعت نهایی: بیش از ماخ ۲ (حدود ۲۴۱۴ کیلومتر بر ساعت)
  • سرعت سوپرکروز: ماخ ۱٫۵ (حدود ۱۶۱۰ کیلومتر بر ساعت، بدون پس‌سوز)
  • برد پروازی: حدود ۲۹۶۰ کیلومتر (۱۶۰۰ مایل دریایی)
  • سقف پرواز: ۲۰ هزار متر

محفظه‌های داخلی برای تسلیحات (در حالت پنهانکار) + ۴ جایگاه زیر بال (غیرپنهانکار)

  • هوابه‌هوا: شش موشک AIM-۱۲۰ AMRAAM + دو AIM-۹ سایدوایندر
  • هوا به زمین (ثانویه): بمب‌های هدایت‌شونده JDAM و SDB
  • یک توپ ۲۰ میلی‌متری M۶۱A۲ ولکان (۴۸۰ گلوله)
  • رادار پیشرفته AESA AN/APG-۷۷، اویونیک یکپارچه و سامانه جنگ الکترونیک
  • خدمه: ۱ خلبان

هزینه گزاف اف ۲۲

تارنمای نشنال اینترست نوشته: دلایل بازنشستگی اف ۲۲هم عملیاتی و هم سیاسی است. خط تولید این جنگنده در سال ۲۰۱۲ تعطیل شد، آن هم پس از تولید تنها ۱۸۷ فروند عملیاتی—یعنی بسیار کمتر از برنامه اولیه نیروی هوایی که خواهان ۷۵۰ فروند بود.

توجیه رسمی برای تعطیلی خط تولید، هزینه بالا بود. پنتاگون در سال ۲۰۱۲ به این نتیجه رسید که ادامه تولید یک جنگنده نسل پنجمی، استفاده بهینه‌ای از منابع محدودش نیست. در آن زمان، آمریکا درگیر دو جنگ در خاورمیانه بود و استفاده از هر فروند اف ۲۲بسیار گران تمام می‌شد و هزینه نگهداری‌اش هم به همان نسبت بالا بود. وقتی تولید انبوه منتفی شد، هزینه هر فروند به شکل سرسام‌آوری افزایش یافت.

علاوه بر این، در طول دهه ۲۰۱۰ تمرکز پنتاگون به سمت پهپادها، عملیات ضدتروریستی و جنگنده چندمنظوره نسل پنجمی F-۳۵ لایتنینگ ۲ رفت و همین امر باعث شد ناوگان اف ۲۲به حاشیه رانده شود.

بر همین اساس نیروی هوایی آمریکا قصد دارد اف ۲۲را با نسل جدیدی از جنگنده موسوم به اف ۴۷ که ساخته بوئینگ است جایگزین کند. این پرنده که نخستین جنگنده نسل ششم جهان معرفی شده، قرار است در دهه ۲۰۳۰ به‌طور رسمی به کار گرفته شود.