غزه گرچه هنوز بوی دود میدهد اما صدای کودکان دوباره در کوچهها پیچیده و خانوادهها با دستان خالی و دلهایی سرشار از امید، خانههای نیمه ویران خود را بازسازی میکنند.
با وجود حجم گسترده تخریب زیرساختها (چیزی معادل70 میلیارد دلار)، کمبودهای اساسی و خطر مهمات منفجرنشده، خانوادههای فلسطینی در حال بازگشت به خانههایشان هستند و غزه آرام آرام به زندگی بازمیگردد؛ جایی که رژیم صهیونیستی تا بن دندان مسلح نتوانست ـ پس از 2 سال نسلکشی ـ امید را از ساکنان آن بگیرد.
مردم غزه با حضور در خانههای ویران، در عمل پروژه ریشهکنی و پاکسازی قومی اسرائیل را ناکام گذاشتند و نشان دادند که ماندن در این سرزمین، خود شکلی از مقاومت است.
بازگشت به ویرانهها
با اعلام آتشبس، نخستین پرسش مردم غزه این بود: «چه زمانی میتوانیم به خانه برگردیم؟» تنها در دو روز نخست، بیش از ۲۵۰ هزار نفر راه شمال نوار غزه را در پیش گرفتند.
گرچه بیش از 90 درصد خانهها ویران شده اما تاکنون بیش از 473 هزار نفر از ساکنان غزه به جایی که روزگاری خانهشان بوده بازگشتهاند.
شروع دوباره آموزش از میان خرابهها
با وجود تخریب بیش از ۹۵ درصد مدارس و دانشگاهها یا تبدیل شدن آنها به مراکز اسکان موقت آوارگان، با اعلام آتشبس معلمان و کادر آموزشی فورا فعالیت خود را از سر گرفتند.
بیش از ۱۹ هزار دانشآموز و ۹۰۰ معلم و کارکنان آموزشی شهید، زخمی یا مفقود شدهاند و۱۶۰ مدرسه به طور کامل نابود شده است.
بازگشت تدریجی زندگی به بازار
تصاویر تازهای از بازار الساحه در مرکز شهر غزه از بازگشت تدریجی زندگی به نوار غزه حکایت دارد.
در جنگ غزه حدود 82 درصد از تمامی کسبوکارها که بخش خصوصی را هم شامل میشود تخریب شده یا آسیبدیده است. بازارهایی مانند بازار شیخ رُضوان و بازار شجاعیه یا کاملا نابود شدهاند یا شدیدا آسیب دیدهاند.

پاکسازی معابر و خیابانهای شهر غزه
نیروهای شهرداری در غزه در شرایطی عملیات آواربرداری به منظور بازگشایی معابر و خیابانها را شروع کردهاند که حدود ۸۱ درصد از خیابانها و کوچههای در این منطقه یا تخریب شدهاند یا به شدت آسیب دیدهاند.
تخمین زده شده که بین ۵۵ تا ۷۰ میلیون تن آوار در غزه باقی مانده که پاکسازی آنها سالها زمان خواهد برد.

بازگشایی برخی از مراکز درمانی
سازمان پزشکان بدون مرز از بازگشایی کلینیکهای درمانی خود در غزه خبر داده است. در 2 هفته گذشته این مراکز پذیرای 640 بیمار بوده است. در طول جنگ، بیش از ۵۰۰ حمله به مراکز درمانی در غزه گزارش شده است. از مجموع ۳۶ بیمارستان در نوار غزه، تنها ۱۴ بیمارستان بهصورت جزئی فعال هستند.
از سرگیری خدمات آبرسانی با تانکر
بنا بر اعلام سازمان پزشکان بدون مرز، از ۱۴ اکتبر تاکنون بین 90 هزار تا 180 هزار لیتر آب شرب در روز، در ۹ تا ۱۴ نقطه غزه توزیع شده است.
بیش از ۸۰ درصد از زیرساختهای آب غزه تخریب شده است. این شامل شش تصفیهخانه اصلی فاضلاب، ۸۵ درصد از ایستگاههای پمپاژ فاضلاب و ۸۵ درصد از تصفیهخانههای کوچک آب شیرینکن میشود.
تشکیل خانواده و امید به آینده
در جریان دو سال نسلکشی غزه، تا مارس ۲۰۲۵ حدود ۲٬۲۰۰ خانواده فلسطینی بهطور کامل از فهرست ثبت احوال حذف شدهاند، اما زندگی در غزه همچنان جریان دارد. گرچه آمار دقیقی از ازدواجهای پس از آتشبس منتشر نشده، الجزیره گزارش کرده که اسلام و محمد چند روز پس از آتشبس، در یک فروشگاه خالی در اردوگاه نصیرات مراسم ازدواج سادهای برگزار کردند.
بازگشایی بانکها در برخی مناطق
برخی از شعب بانکها در غزه از جمله در دیرالبلح فعالیت خود را از سر گرفتهاند. گرچه مشکل کمبود نقدی در غزه همچنان جدی است اما بازگشایی بانکها امید فلسطینیان برای دسترسی به پولهایشان را پررنگتر از همیشه کرده است.
بر اساس گزارشهای بانک جهانی، ۹۳درصد از شعب بانکهای فعال در نوار غزه در جریان جنگ تخریب شدهاند.
روزهای پرمشتری آرایشگاههای سیار
اکانت اینستاگرامی سازمان غیردولتی فلسطینی The Sameer Project با انتشار ویدئویی از یک آرایشگاه سیار پس از آتش بس در غزه نوشته: پس از هفتهها آشوب، با راهاندازی یک آرایشگاه سیار در مدرسه السوارحه توانستیم با اصلاح کردن موی 60 کودک، بازگشت زندگی عادی را جشن بگیریم.
روشن شدن تنور نانواییها
پس از آتشبس، نانواییها فعالیتهای خود را از سر گرفتهاند. برنامه جهانی غذا اعلام کرده 9 نانوایی در شهر غزه مشغول به کار هستند و دستکم ۶ نانوایی دیگر در شمال غزه تعمیر شده و آماده شروع فعالیت هستند.
در شهر دیر البلح نیز، یکی از نانواییها پس از دریافت کمکهای بشردوستانه، روزانه حدود 300 هزار قرص نان تولید میکند.
منابع: سازمان ملل، سازمان اوچا، هاآرتص،سیانان، الجزیره، مرکز اطلاع رسانی فلسطین







