وزیر جنگ آمریکا پیت هگزث، روز شنبه با انتقاد از افزایش «اقدامات بی‌ثبات‌کننده» چین در دریای جنوبی چین اعلام کرد که واشنگتن آماده است تا کشورهای جنوب شرق آسیا را با فناوری‌هایی تجهیز کند که به آن‌ها امکان دهد به‌طور مشترک به تهدیدهای پکن پاسخ دهند.
هگزث در دومین روز سفر خود به کوالالامپور، در نشستی با وزرای دفاع کشورهای عضو آسه‌آن و در دیدارهای چندجانبه با متحدان آمریکا شامل استرالیا، ژاپن و فیلیپین، پیشنهاد ایجاد سامانه مشترک پایش دریایی (Maritime Domain Awareness) را مطرح کرد و گفت چین با بی‌احترامی به همسایگان خود، حاکمیت سرزمینی آنان را تهدید کرده است.
او در سخنرانی خود، اقدامات چین در منطقه را «تهاجمی» توصیف کرد و گفت که «ما باید توانایی‌های مشترک خود را برای واکنش توسعه دهیم... تا اطمینان حاصل شود هر کشوری که هدف تحریک یا تجاوز قرار می‌گیرد، تنها نماند.»
هگزث در ادامه تلاش کرد تا کشورش را قدرتمند جلوه دهد و تأکید کرد: «هیچ کشوری در نوآوری و گسترش توانایی‌ها مانند ایالات متحده نیست و ما مشتاقیم این قابلیت‌ها را با متحدان و شرکای خود به اشتراک بگذاریم.»
این اظهارات در شرایطی مطرح شده که به نظر می‌رسید پس از دیدار اخیر دونالد ترامپ و همتای چینی او، شی جین‌پینگ در روز پنجشنبه، تنش‌های دیپلماتیک میان پکن و واشنگتن تا حد زیادی کاهش یافته است. رئیس جمهور آمریکا پیش‌تر این دیدار را موفقیت‌آمیز ارزیابی کرده بود و میزان تعرفه‌های چین را تا حد زیادی کاهش داد.
یک روز پیش از این اظهارات هگزث، رزمایش مشترک نیروهای مسلح استرالیا، نیوزیلند، فیلیپین و آمریکا در دریای جنوبی چین برگزار شد. سخنگوی ارتش چین این اقدام را «به‌شدت مُخل صلح و ثبات منطقه» توصیف کرد.
پکن ادعای مالکیت بر بخش‌هایی از دریای جنوبی چین را مطرح کرده است. این منطقه با منطقه‌های اقتصادی ویژه کشورهای برونئی، اندونزی، مالزی، فیلیپین و ویتنام هم‌پوشانی دارد.
چین ناوگانی از کشتی‌های گارد ساحلی را صدها کیلومتر دورتر از خاک اصلی خود مستقر کرده است. این ناوگان بارها با شناورهای فیلیپینی درگیری‌هایی را داشته و از سوی برخی کشورها به ایجاد اختلال در فعالیت‌های انرژی مالزی و ویتنام متهم است.
در نقطه مقابل، پکن هرگونه رفتار تهاجمی را رد کرده و می‌گوید نیروهای گارد ساحلی‌اش به‌صورت حرفه‌ای از «تمامیت ارضی چین» دفاع می‌کنند.
روز جمعه نیز دونگ جون، وزیر دفاع چین، گفته بود که لازم است چین و آسه‌آن «قدرت شرقی را یکپارچه کرده» و برای حفظ صلح و ثبات در دریای جنوبی چین همکاری کنند.
وزیر جنگ آمریکا همچنین در نشست وزرای دفاع آسه‌آن تأکید کرد که واشنگتن همچنان به صلح و همکاری با متحدان در منطقه هند و اقیانوس آرام متعهد است.
او گفت: «ایالات متحده به دنبال صلح است، نه درگیری. اما باید اطمینان یابیم که چین در پی سلطه بر شما یا هر کشور دیگری نیست.»
هگزث همچنین تصریح کرد که گفت‌وگو با چین ارزشمند است و دیدار روز جمعه‌اش با همتای چینی مفید بوده، اما هشدار داد که رفتار پکن باید با دقت زیر نظر گرفته شود.
