با وجود اینکه در سایه آتش بس شکننده در نوار غزه از یک ماه گذشته تاکنون، مردم این باریکه تا حدی از بمباران‌های وحشیانه ارتش صهیونیستی رها شده‌اند، اما بحران انسانی در سطوح مختلف همچنان به شدت قبل ادامه دارد؛ به ویژه اینکه اشغالگران با نقض پروتکل بشردوستانه توافق آتش بس ، از ورود بسیاری از کالاهای ضروری، چه مواد غذایی و تجهیزات پزشکی و چه امکانات سرپناهی به غزه جلوگیری می‌کنند.
وقتی زمستان و باران، نوید رنج و عذاب برای مردم غزه می‌شود
با نزدیک شدن فصل زمستان و شروع بارش‌ها، وضعیت آوارگان در نوار غزه وخیم‌تر می‌شود؛ جایی که چادرهای پاره و فرسوده و سقف‌های نایلونی شکننده نمی‌تواند از این آوارگان در برابر سرما و باران محافظت کند.
در واقع زمستان بار دیگر به مردم غزه یادآوری می‌کند که جنگ به پایان نرسیده، بلکه شکل خود را تغییر داده از شعله‌ها و آتش بمباران‌ها به یخبندان و سرمایی تبدیل شده که قرار است استخوان‌هایشان را همانند زمستان‌های 2 سال گذشته، از شدت سرما نابود کند.
برعکس سراسر دنیا، این بار باران برای مردم فلسطین در غزه مژده آور نیست و با اشک و سرما از راه می‌رسد و برای آوارگانی که سقفی بالای سر خود ندارند پر از رنج و عذاب است.
مردم غزه برعکس همه مردم دنیا، با لباس‌های نو یا بخاری برای زمستان آماده نمی‌شوند؛ بلکه باید با نفس‌های عمیق و تلاشی ناامیدانه برای زنده ماندن، قبل از اینکه پاهایشان در گِل فرو رود و بدن‌هایشان زیر پتوهای مرطوب و کهنه، آن هم اگر اصلاً پتویی به دستشان برسد، یخ بزند.
سومین زمستان جنگ و رنج بزرگ آوارگان در چادرهای فرسوده
این سومین زمستان جنگ برای مردم غزه است؛ زمستانی که با از دست رفتن همه چیز به غزه می‌رسد، جایی که خبری از خانه، سرپناه، بخاری، غذای گرم و حتی صبحی آرام نیست. 2 سال است که مردم غزه زیر آسمان باز زندگی می‌کنند و اکنون باران در این ویرانی، به رنج‌های آنها اضافه می‌کند؛ مانند یک مهمانی سنگین بر سر سفره‌ای که غذایی در آن وجود ندارد.
تصاویری که از دور گرفته می‌شود، چادرهای آوارگان غزه را که در باد تکان می‌خورند مانند دریایی سفید از پارچه‌های پاره پاره شان می‌دهد و هر چادر، داستان یک خانه و خانواده را در خود حمل می‌کند که دیگر هیچ رویایی برایشان نمانده است.
ابومحمد، ساکن اردوگاه آوارگان در منطقه المواصی در جنوب غربی نوار غزه می‌گوید: وقتی باران می‌بارد، چشمانمان را می‌بندیم تا آبی را که از هر طرف به داخل چادر می‌ریزد نبینیم. چیزی برای پوشاندن سوراخ‌ها نداریم و حتی پتوها وقتی خیس می‌شوند، از بدنمان سنگین‌تر به نظر می‌رسند.
این آواره فلسطینی ادامه داد: با هر بارش، زمین به دریایی از گِل و مسیرها به تله‌های فاضلاب تبدیل می‌شوند. شب‌ها، باد می‌وزد و چادرهای سست را بر سر کسانی که داخل چادر هستند، فرو می‌ریزد. فریادهای کمک از همه جا بلند می‌شود، اما هیچ‌کس نمی‌تواند به کمک کسی بشتابد. همه در نبرد کوچک خود علیه آب، سرما و درماندگی خود گرفتار شده‌اند.
ابوالعبد، یکی دیگر از آوارگان فلسطینی در این اردوگاه نیز به نوبه خود گفت: وقتی دما به زیر ده درجه سانتیگراد می‌رسد، یخبندان قبل از بدن‌هایمان شروع به نفوذ به قلب‌هایمان می‌کند. مردم شروع به سوزاندن تکه‌های چوب و لباس‌های کهنه خود می‌کنند تا فرزندانشان را گرم نگه دارند، اما دود قبل از اینکه دستانشان را گرم کند، آنها را خفه می‌کند.
علاء زعرب، از پزشکان میدانی در نوار غزه که با یک سازمان پزشکی داخلی همکاری می‌کند، می‌گوید: ما شاهد موارد زیادی از ذات‌الریه در بین کودکان و هیپوترمی شدید در بین سالمندان هستیم. با کمبود دارو و وسایل گرمایشی، از افزایش مرگ و میر در این زمستان می‌ترسیم.
وی افزود: هر چادر داستانی از رنج بردن از سرما دارد: مادری که فرزند بیمار خود را محکم در آغوش گرفته و سعی می‌کند او را گرم کند؛ پیرمردی که در پتوی خیس پیچیده شده و منتظر آفتاب است؛ و کودکانی که فقط رویای یک شب بدون باران را در سر می‌پرورانند.
بحران بهداشتی شدید در سایه باران و سرما
از طرف دیگر، سیستم فاضلاب در نوار غزه نابود شده و بسیاری از خیابان‌ها تبدیل به رودخانه‌هایی از گِل و لای شده‌اند و با هر طوفانی، آب باران با فاضلاب مخلوط می‌شود و با هر گودالی که در مقابل چادرها تشکیل می‌شود، بیماری‌ها گسترش می‌یابند. حتی مدارسی که به پناهگاه تبدیل شده‌اند، گاهی اوقات دچار سیل می‌شوند و کلاس‌های درس را به استخرهای آب تبدیل می‌کنند.
در این زمینه، شهرداری غزه نسبت به وخامت بحران انسانی که این باریکه با شروع فصل سرما و بارندگی تجربه می‌کند، هشدار داده و تاکید کرد که همه زیرساخت‌های حیاتی در غزه در طول جنگ نابود شده است.
در بیانیه‌ای که شهرداری غزه به این منظور منتشر کرده، آمده است: غزه به دلیل تخریب زیرساخت‌ها و آوارگی، فاجعه بزرگی را تجربه می‌کند که با شروع زمستان می‌تواند بدتر شود. با نزدیک شدن به فصل بارندگی، ترس فلسطینی‌ها در غزه به دلیل مقیاس تخریب وارده به شهر و زیرساخت‌های آن تشدید می‌شود.
شهرداری غزه تاکید کرد که تیم‌های آن با تمام منابع موجود، علیرغم شرایط سخت و امکانات محدود، برای کاهش اثرات باران و محافظت از ساکنان تا حد امکان تلاش می‌کنند.
شهرداری رفح نیز به نوبه خود نسبت به یک فاجعه انسانی قریب‌الوقوع که جان ده‌ها هزار نفر از ساکنان آواره رفح را با نزدیک شدن به زمستان تهدید می‌کند، با توجه به فقدان سرپناه کافی و محافظت در برابر سرما و باران، هشدار داد.
این نهاد دولتی غزه در بیانیه‌ای تاکید کرد: تمام خانواده‌های رفح بیش از هجده ماه است که آواره مانده‌اند و در اردوگاه‌های پرجمعیت در منطقه رفح و سایر اردوگاه‌های آوارگان در جنوب و مرکز نوار غزه، در شرایط سخت و کمبود شدید مایحتاج اولیه زندگی می‌کنند.
خطر تکرار سناریوی دردناک مرگ بر اثر سرما
در ادامه این بیانیه آمده است: چادرهای موجود در نوار غزه کاملاً فرسوده و از نظر ایمنی ضعیف هستند و نمی‌توانند شرایط سخت آب و هوایی را تحمل کنند. هرگونه طوفان یا بارندگی می‌تواند باعث یک فاجعه انسانی واقعی شود که جان ده‌ها نفر، به ویژه کودکان و سالمندان را در معرض خطر قرار می‌دهد.
شهرداری رفح در ادامه خواستار تحویل حداقل 50 هزار چادر، 100 هزار برزنت، پتو و لباس زمستانی برای توزیع بین خانواده‌های آواره در اردوگاه‌های رفح و سایر مناطق آواره در نوار غزه شد.
اسماعیل الثوابته، مدیر کل دفتر اطلاع رسانی دولتی در نوار غزه هم در این زمینه اعلام کرد که 288 هزار خانواده فلسطینی در پی از دست دادن خانه‌های خود در جنگ و نداشتن سرپناه جایگزین، در خیابان‌ها و میادین عمومی زندگی می‌کنند.
وی افزود: طبق توافق آتش بس باید بیش از 300 هزار چادر و خانه سیار برای پناه دادن به آوارگان وارد نوار غزه می‌شد، اما اشغالگران به مفاد توافق پایبند نیستند و مانع ورود کالاهای ضروری و تجهیزات سرپناهی می‌شوند.
از سوی دیگر، مرکز حقوق بشر غزه با صدور بیانیه‌ای درباره وخامت بحران انسانی بیش از 2 میلیون نفر در نوار غزه با نزدیک شدن به فصل زمستان، در سایه کمبود شدید سرپناه، چادر، پتو و لباس زمستانی هشدار داد.
این مرکز حقوق بشری در بیانیه‌ای تاکید کرد که ده‌ها هزار خانواده هنوز در چادرهای فرسوده‌ای زندگی می‌کنند که هیچ محافظتی در برابر شب‌های سرد یا باران‌های زمستانی برای آنها فراهم نمی‌کند. این خانواده‌های آواره به دلیل محاصره مداوم، بسته بودن مداوم گذرگاه‌ها و جلوگیری از ارسال کمک‌ها، با وجود گذشت یک ماه از توافق آتش‌بس، از اساسی‌ترین مایحتاج زندگی محروم هستند.
یک و نیم میلیون نفر در غزه بدون سرپناه هستند
در ادامه این بیانیه آمده است: تنها 23 درصد از نیازهای سرپناهی مردم غزه با نزدیک شدن به فصل زمستان برآورده شده و این بدان معناست که تقریباً 945000 نفر بدون حمایت کافی زندگی می‌کنند. برآوردهای سازمان ملل نشان می‌دهد که 1.5 میلیون نفر به دلیل تأخیر در ورود مصالح سرپناه در معرض سرما و باران قرار دارند و تقریباً 74 درصد از چادرهای موجود به دلیل فرسودگی و کیفیت پایین غیرقابل سکونت هستند.
مرکز حقوق بشر غزه تصریح کرد: چادرها دیگر حتی برای تأمین حداقل سطح امنیت انسانی کافی نیستند و باید امکانات سرپناهی مستحکم‌تری وارد غزه شود که محافظت بهتری در برابر سرما و باران فراهم می‌سازد و خطر بیماری‌های تنفسی و مرگ و میر در میان کودکان و سالمندان را کاهش می‌دهد.
این مرکز خواستار بازگشایی فوری همه گذرگاه‌ها و ورود اقلام ضروری امدادی زمستانی، از جمله کاروان‌ها، چادرها، پتوها، لباس‌ها، زیراندازها و مواد عایق شد.
مرکز حقوق بشر غزه همچنین تأکید کرد که مقابله با فاجعه انسانی قریب‌الوقوع نیازمند اقدام فوری است که فراتر از بیانیه‌ها و وعده‌ها باشد.
زمستان در غزه نه تنها به معنای دمای پایین‌تر است، بلکه جان صدها هزار غیرنظامی را که بدون سرپناه یا حفاظت زندگی می‌کنند، تهدید می‌کند.
