خلع سلاح مقاومت لبنان، موضوعی پیچیده و در هم تنیده است و با مجموعه مسائل مختلف گره خورده که عبارت از مواضع رئیس جمهوری و نخست وزیر این کشور و استقبال از گفت وگو با اسرائیل، مخالفت دبیرکل حزب الله و نمایندگان آن در پارلمان با کنار گذاشتن سلاح در پرتو ادامه تجاوزات اسرائیل، فشارهای واشنگتن و تل آویو مبنی بر لزوم تسریع خلع سلاح حزب الله و حتی تعیین ضرب الاجل تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۵ (دهم دی) است. در این میان تحولات منطقهای از غزه تا سوریه و عراق را نیز باید در نظر داشت.
تهدید به گزینه نظامی و ورود ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان
آمریکا با در پیش گرفتن سیاست تهدید و ارعاب علیه لبنان، برای خلع سلاح حزب الله، ضرب الاجل تعیین و تا ۳۱ دسامبر به آن مهلت داده و اعلام کرده که مسئولیت هرگونه عدم پایبندی به این مهلت بر عهده بیروت است و چه بسا عدم پایبندی به آن موجب درگیری نظامی جدید شود.
همچنین «یسرائیل کاتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی ضمن تهدید به جنگ علیه لبنان در صورت عدم تحویل سلاح حزبالله تا پایان سال، مدعی شد اگر حزب الله سلاح خود را تحویل ندهد، ارتش مانند سال ۱۹۸۲ وارد لبنان خواهد شد.
در ادامه این تهدیدها و فشارها، دولت لبنان ۷ اوت ۲۰۲۵ (۱۶ مرداد ۲۰۲۵) اهداف برنامه خلع سلاح را در جلسه کابینه تصویب کرد، اما وزرای وابسته به حزبالله از جلسه خارج شدند. شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله نیز اعلام کرد: این ضربالاجل نه برای ما، بلکه برای اسرائیل و آمریکاست.
ضرب الاجل چهار مرحلهای
تعیین ضربالاجل برای خلع سلاح حزب الله در واقع بخشی از برنامهای چهار مرحلهای است که تام باراک، فرستاده ویژه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا چند ماه پیش آن را به اطلاع دولت لبنان رساند و به موجب آن، مرحله اول نیازمند صدور فرمان دولتی برای تعهد به خلع سلاح کامل حزبالله تا پایان سال جاری میلادی است.همچنین اسرائیل نیز موظف است عملیات نظامی خود در لبنان را متوقف کند.
در مرحله دوم نیروهای اسرائیلی باید به تدریج از پنج نقطه استراتژیک در جنوب لبنان خارج شوند و تبادل اسرا را با هماهنگی کمیته بینالمللی صلیب سرخ آغاز کنند.
مراحل سوم و چهارم این ضرب الاجل نیز شامل استقرار گسترده ارتش لبنان در سراسر کشور، تعیین مرزهای دائمی بین آن و فلسطین اشغالی و سوریه و توقف کامل پروازهای اسرائیلی بر فراز لبنان است.
در این میان دولت لبنان ۱۶ مرداد کلیات طرح آمریکا برای خلع سلاح را در جلسه کابینه تصویب کرد، اما وزرای وابسته به حزبالله از جلسه خارج شدند.
به هر حال آمریکا واسرائیل در حالی دولت لبنان را برای خلع سلاح مقاومت تحت فشار قرار دادهاند که حزب الله تأکید کرده تا زمانی که اشغالگری اسرائیل و تجاوزات آن به لبنان ادامه داشته باشد، سلاح خود را کنار نخواهد گذاشت.
در داخل لبنان نیز دولت به ریاست جوزف عون از آمادگی برای گفت وگو با اسرائیل خبر داد و عملا نیز گفت وگوی مستقیم بین دو طرف اخیرا در الناقوره در جنوب لبنان با نظارت آمریکا صورت گرفت.
از سوی دیگر، نواف سلام نخست وزیر لبنان بارها در مناسبتهای مختلف بر لزوم خلع سلاح مقاومت تأکید کرده و حتی مدعی شده این اقدام باید سالها قبل انجام میشد و در این مورد تأخیر شده است.
اعتراف آمریکا به پیچیده شدن وضعیت در لبنان
کانال ۱۴ تلویزیون رژیم اسرائیل اعلام کرد که حزب الله از طریق میانجی ها پیام تهدید آمیزی از ازآمریکا دریافت کرده مبنی بر اینکه آخرین مهلت خلع سلاح حزب الله آغاز سال ۲۰۲۶ میلادی است و در آن تهدید شده در صورتی که حزب الله لزوم خلع سلاح را نادیده بگیرد، هدف حمله گسترده اسرائیل قرار خواهد گرفت.
این شبکه پیام آمریکا به لبنان را تند برشمرد که یک سال پس از توافق آتش بس اعلام شده است.
همچنین شبکه تلویزیونی الحدث اعلام کرد ارتش رژیم اسرائیل نقشه گستردهای را برای حمله به مواضع حزب الله در لبنان طراحی کرده تا در صورت شکست ارتش و دولت لبنان در خلع سلاح حزبالله آن را عملی کند و همچنین به واشنگتن اعلام کرده در صورت عملی نشدن خلع سلاح حزب الله، ارتش این رژیم خود این موضوع را عهده دار خواهد شد.
آمریکا نیز ضمن اعلام این هشدار اسرائیل به دولت لبنان، وضعیت را پیچیده دانسته است.
در همین ارتباط، ابراهیم ریحان تحلیلگر لبنانی به شبکه الحدث گفت: روشن است که حملات اسرائیل به جنوب لبنان حامل پیامهایی است مبنی بر اینکه ارتش اسرائیل در صورتی که هیچ گونه جدیتی از سوی دولت لبنان برای خلع سلاح حزب الله مشاهده نکند، خود اقدام خواهد کرد.
ریحان افزود: نکته قابل توجه اینکه حملات اسرائیل پیش از دور دوم مذاکرات مستقیم بین لبنان و اسرائیل که قرار است اواخر ماه جاری در الناقوره برگزار شود، انجام گرفته است.
وی تاکید کرد: اسرائیل در واقع پیام های خود را با آتش و حملات به مواضع حزب الله در جنوب، منتقل میکند.
این کارشناس سیاسی ادامه داد: حزب الله همچنان سکوت اختیار کرده و این سیاست را ادامه دهد و موضع خود را در قبال مخالفت با خلع سلاح تغییر نداد ، گویی در انتظار روشن شدن موضوع گفت وگو بین ایران و واشنگتن است.
ریحان اضافه کرد: دولت لبنان فقط در زمینه سیاسی و دیپلماسی مانور میدهد، زیرا ابزار نظامی در اختیار ندارد و جز روی آوردن به گفت وگو با آمریکا و اسرائیل راهی نیست و اعلام کرده خلع سلاح نیاز به زمان بیشتری دارد.
همچنین هشام جابر کارشناس نظامی و راهبردی در گفت وگو با شبکه اسکای نیوز عربی گفت: شدت مواضع اسرائیل علیه لبنان به منظور تسریع خلع سلاح حزب الله به معنی جنگ گسترده علیه این کشور نخواهد بود، بلکه بانک اهداف حزب الله را شامل خواهد شد.
وی تصریح کرد: حمله زمینی اسرائیل بسیار بعید است زیرا این اقدام برای آن هزینه سنگینی خواهد داشت و در صورت چنین حملهای، حزبالله نیز پاسخ خواهد داد.