ماجرا از آنجا آغاز شد که روزنامه فرانسوی «فیگارو» فاش کرد که وزارت خارجه سوریه در صفحه شبکه اجتماعی «ایکس» نقشه جدیدی از سرزمین سوریه منتشر کرده که در آن خبری از منطقه اشغالی جولان نیست.
قابل توجه بود که این اقدام وزارت خارجه سوریه همزمان با ابراز خرسندی دمشق از برداشته شدن تحریم های آمریکایی سوریه تحت قانون موسوم به «سزار»انجام شد.
روزنامه فیگارو در گزارش مفصل خود با عنوان «برای اولین بار، وزارت امور خارجه سوریه نقشهای از این کشور بدون جولان اشغالی منتشر کرد»، نوشت که حاکمان جدید سوریه با این کار «یک تابوی دیپلماتیک با قدمت بیش از نیم قرن» را شکستند.
نقشه رسمی منتشر شده توسط وزارت امور خارجه سوریه از طریق حساب کاربری خود در شبکه ایکس در روز یکشنبه، لغو تحریمهای آمریکا در قالب قانون سزار را جشن گرفت، اما آنچه توجه ناظران را به خود جلب کرد، شکل غیرمعمول مرزهای این کشور در گوشه جنوب غربی آن بود که سوریه را برای اولین بار بدون بلندیهای جولان نشان داد.
فیگارو با یادآوری پیشینه تاریخی این پرونده تأکید کرد که دمشق هرگز اشغال بلندیهای جولان توسط رژیم اسرائیل در طول جنگ ژوئن ۱۹۶۷ و همچنین الحاق یکجانبه آن در سال ۱۹۸۱ را به رسمیت نشناخت و سازمان ملل متحد نیز با قطعنامه شماره ۴۹۷ خود این الحاق را باطل دانست.
به نوشته این روزنامه، دولت احمد الشرع باوجود اعلام نکردن هرگونه تغییر رسمی در سیاست یا اصول خود، از طریق این اقدام غیرمستقیم، خواسته رژیم اسرائیل را در نظر گرفته است و این حرکت حاکمان جدید سوریه «نشانهای ظریف» از تغییر احتمالی لحن دمشق نسبت به این رژیم تلقی میشود.
فیگارو این اقدام را در بستر سیاسی وسیعتری تفسیر کرده است، یعنی حکومت فعلی سوریه به دنبال مذاکره برای ادغام مجدد سوریه در جامعه بینالمللی و جلب نظر آمریکا و «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آن به عنوان متحد نزدیک «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم اسرائیل است.
ترامپ در دوران اول ریاست جمهوری خود، حاکمیت رژیم اسرائیل بر بلندیهای جولان را برخلاف قوانین بین المللی به رسمیت شناخت و اجماع دیپلماتیک محتاطانه آمریکایی ها در این زمینه را که دههها ادامه داشت، درهم شکست.
هرچند روزنامه فیگارو در گزارش خود اینگونه نتیجه گیری کرد که دمشق اهمیت عدم تحریک کردن رژیم اسرائیل یا ریسک تشدید تنش نظامی را - به ویژه با توجه به حضور نظامی نگران کننده رژیم اسرائیل در منطقه حائل در شرق ارتفاعات جولان اشغالی و درخواستهای مداوم اسرائیل برای گسترش دامنه منطقه غیرنظامی در آنجا را - درک میکند اما در عین حال این سوال مطرح است که حاکمان جدید سوریه تاکجا می خواهند به تل آویو امتیاز بدهد و با توجه به اقدامات رژیم اسرائیل از زمان سقوط دولت قبلی سوریه به ریاست «بشار اسد» علیه این کشور، این رژیم حد یقفی خواهد داشت؟
انتشار نقشه رسمی سوریه بدون در نظر گرفتن منطقه اشغالی جولان واکنش محافل سوری را نیز به همراه داشته و آنها چنین اقدامی را محکوم کرده اند.
تشکل «ائتلاف دموکراتیک سوریه» با شدیدترین لحن، اقدام وزارت امور خارجه سوریه در انتشار نقشه سوریه بدون جولان اشغالی را محکوم کرد و آن را اقدامی خطرناک و غیرمسئولانه دانست که یکی از اصول ملی سوریه را نقض میکند و با قوانین بینالمللی و قطعنامههای بینالمللی در تضاد است.
این ائتلاف تأکید کرد که بلندیهای جولان از نظر سرزمین، مردم و هویت، بخش جداییناپذیری از خاک سوریه است و هیچ طرفی، چه از نظر سیاسی، چه اداری و چه در رسانهها، حق ندارد اشغالگری اسرائیل را نادیده بگیرد یا آن را به عنوان یک عمل انجام شده یا یک مسئله فرعی تلقی کند.
در این بیانیه تأکید شد: آنچه اتفاق افتاده را نمیتوان صرفاً یک خطای فنی دانست، بلکه یک اقدام بی سابقه خطرناک در برخورد با نمادهای ملی است و نگرانیهای مشروعی را در مورد رویکرد مطرح نسبت به مسائل حاکمیتی را در مرحلهای بسیار حساس از تاریخ کشور ایجاد میکند.
به عقیده ناظران، رفتار رژیم صهیونیستی در طول دهه ها از زمان تاسیس جعلی خود تاکنون نشان می دهد که این رژیم چه براساس رویکردهای ایدئولوژیک و چه براساس رویکردهای سیاسی، همواره به دنبال توسعه طلبی و تجاوز نظامی به دیگر سرزمین ها بوده است.
ناظران بر این باورند که اشغال سرزمین فلسطین و سپس اشغال بخش هایی از سرزمین های کشورهای عربی و جنگ افروزی های متعدد در منطقه گواه آن است که حیات رژیم اسرائیل اساسا در سایه بحران آفرینی است و از هر فرصتی برای توسعه طلبی استفاده می کند. تشدید اشغالگری رژیم اسرائیل در جنوب سوریه و ایجاد مراکز نظامی و گشت زنی های هر روزه به همراه حملات هوایی گسترده به زیرساخت های نظامی و زیربنایی سوریه از زمان سقوط دولت قبلی این کشور نشان می دهد که سکوت کردن، کوتاه آمدن و برخورد ضعیف و امتیازدهی های پیاپی به تل آویو نه تنها اشتهای سیری ناپذیر این رژیم را برطرف نمی کند بلکه افزایش هم می دهد. این وضعیت بار دیگر درستی تحلیل آن دسته از کارشناسان و ناظران را ثابت می کند که معتقدند رژیم اسرائیل زبان زور را می فهمد و فقط اینگونه می شود جلوی توسعه طلبی آن را گرفت و تنها راه، تقویت هرچه بیشتر مقاومت در سطح منطقه است.