به گزارشافکارنیوز،به بهانه اقدام اخیر گروهک " بوکوحرام " در ربودن دختران نیجریایی، به توضیح و تفسیرهایی در مورد این گروه می‌پردازیم:
کشور نیجریه با جمعیتی قریب به ۱۸۰ میلیون نفر، تقریباً ۱۸ درصد جمعیت کل آفریقا را تشکیل می‌دهد. در این کشور، ترکیب جمعیت مسلمانان و مسیحیان نزدیک به هم است، و این واقعیت جمعیتی، خود شرایط پرتنشی را برای یک برخورد بزرگ دینی در این کشور می تواند ایجاد کند.
بوکو حَرام(Boko Haram) - به زبان هوسه به معنی تحصیل غربی حرام است - با نام رسمی عربی، جماعة أهل السنة للدعوة و الجهاد، یک گروه مسلح و تندرو اسلامی در کشور نیجریه است که خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل قانون شریعت بر تمامی ۳۶ ایالت نیجریه است.
قوانین شریعت اسلامی از سال ۲۰۰۰ میلادی در شمال نیجریه اجرا می‌شود ولی شورشیان اسلامی از جمله گروه خودخوانده طالبان نیجریه و گروه «بوکو حرام» خواهان اجرای قوانین اسلامی در سراسر نیجریه هستند.
پس از حوادث۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، مردی۳۰ ساله به نام " محمد یوسف " یک گروه مذهبی در مایدوگوری، مرکز استان بونو تاسیس کرد. یوسف که دروس الهیات را در عربستان فراگرفته بود، بعدها به سمت سلفی‌گری گرایش پیدا کرد. او اعتقاد داشت، الگوی آموزشی غرب که در نیجریه جریان دارد، ریشه تمام مشکلات کشور است؛ این گروه به سرعت جنبه سیاسی به خود گرفت و مخالفت شدیدش با دولت عمر یارادوا، رئیس جمهور سابق نیجریه را علنا نشان داد.
در سال ۲۰۰۴ پس از درگیری با دولت وقت، به " کاما " در ایالت یوبه نقل مکان کردند. این گروه در آنجا پایگاهی به نام «افغانستان» بر پا کرد. محمد یوسف به شدت با دموکراسی، آموزشِ سکولار و دانش مخالف است. او سلفی است و به شدت تحت تاثیر نظرات " ابن تیمیه " است. با کشته شدن وی در سال ۲۰۰۹، فرد دیگری به نام " ابوبکر شکوه " رهبر این گروه شده است.
در فاصله سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶، درگیری‌های شدیدی میان شبه نظامیان بوکوحرام و نیروهای امنیتی شکل گرفت؛ در واقع این نیروها تلاش کردند مانع از کنترل بیشتر مدارس و مراکز عمومی از سوی این گروه شوند.
در سال ۲۰۰۶، محمد یوسف اعلام کرد اجرای شریعت هدف اصلی بوکوحرام است.
جالب اینکه، او بارها به اتهام تجمعات غیر‌قانونی و اخلال در نظم عمومی دستگیر شد، اما هیچگاه در دادگاه متهم نشد!
بعدها تعدادی از رهبران و فرماندهان بوکوحرام به منظور کسب تجربه و آموزش های لازم، نیجریه را ترک کرده و به القاعده در مغرب اسلامی و الشباب ملحق شدند.
در ژوئیه ۲۰۱۰ یکی از این رهبران به نام " ابوبکر شکوه "، در پیامی ویدئویی خود را رهبر بوکوحرام معرفی کرد و خواستار مبارزه علیه سیاست مداران، نیروهای پلیس و به خصوص مسیحیان شد. شکوه از همان ابتدا خود را تهدیدی برای آمریکا اعلام کرده بود!!!
شکوه به نیجریه بازگشت و در سپتامبر ۲۰۱۰ حمله گسترده‌ای را به زندان بائوچی انجام داد که در نتیجه آن صدها عضو زندانی بوکوحرام فرار کردند.
با وجود تمایل " گودلاک جاناتان "، رئیس جمهور جدید برای مذاکره، بوکوحرام به اقدامات مسلحانه خود ادامه داد.
**** نگاهی به جنایات
بمب گذاری انتحاری علیه دفتر سازمان ملل در ابوجا در ۲۶ اوت ۲۰۱۱ و حمله به منطقه مسیحی نشین داماتورو با ۱۳۰ کشته، از جمله اقدامات تروریستی بوکوحرام بود.
این گروه تاکنون با حملات متعددی به بانکها و رستوران‌ها و فروشگاه‌های بزرگ دست به کشتارهای بی‌رحمانه ای زده است.
در حال حاضر خبر تکاندهنده گروگانگیری دختران نیجریه و فروش آنها به عنوان برده، پس از گذشت سه هفته از وقوع این ماجرای تلخ، سرخط اخبار روز جهان است.
در سالهای اخیر و با مصونیت کامل از هرگونه مجازات، خشونت های بی رویه و غیر قابل بیان بوکو حرام در آفریقا، به قیمت جان هزاران انسان بیگناه، تمام شده است.
تنها در سال جاری، بیش از ۲،۰۰۰ نفر در ارتباط با خشونت های این گروه، کشته شده اند. اما تعیین واقعی حجم خشونت های این گروه کار بسیار سختی است.
بوکو حرام چندین حمله بزرگ را در سال های اخیر، از جمله بمب گذاری های مرگبار و قتل عام ۴۴ معلم و دانش آموز پسر در ایالت یوبه(در ماه سپتامبر ۲۰۱۳) مرتکب شده است.
تاکنون هزاران نفر نیز در خشونت های مربوط به شورش این گروه و درگیری با نیروهای دولت نیجریه کشته شده اند، اما آمارهای دقیقی از میزان کشته شدگان در دست نیست.
*** جریان تروریستی که به مسلمانان نسبت داده شده بود
رسانه ها در ابتدا، جریان های تروریستی را به گروه های مسلمانان نسبت می دادند و تلاش داشتند مسیحیان را قربانیان خشونت مسلمانان جا زنند، اما آنچه مسلم است این است که اکثر کشته شدگان در سالهای اخیر همگی مسلمانان بوده اند!
این گروه در ابتدا، جنبش مسالمت آمیز خود را در پاسخ به فقر و فساد دولت آغاز کرد و سرنگونی دولت ملی از اهداف اولیه این گروه نبوده است. در سال های اولیه، رهبران بوکو حرام رابطه صمیمی با دولت بورنو داشتند نه دولت فدرال!
" برای مثال، یوسف شخصا یکی از اعضای کمیته اجرای شریعت دولت بورنو بود. اکثر رهبران بوکو حرام بخشی از اراذل و اوباش سیاسی بودند که توسط سیاستمداران برای مقابله با رقبای خود در سال ۱۹۹۹ و انتخابات سال ۲۰۰۳ استفاده ابزاری شده بودند.
لازم به ذکر است که، نام این گروه، به معنای " آموزش غربی گناه است "، نیست. دکتر پل نیومن، متخصص زبان هوسا، معادل کلمه بوکو را در انگلیسی " تقلب " یا " غیرقابل اعتماد " می داند. هرچند اکثر علمای اسلامی در مایدوگوری آشکارا با آموزه های یوسف مخالفت کرده اند، اما یوسف مشکلات پیش روی مردم نیجریه را با آموزش و پرورش غربی مرتبط می‌داند.
با توجه به این بخش از موعظه یوسف، رسانه ها نام این گروه را به معنی " آموزش و پرورش غربی گناه است " تفسیر کرده اند بر اساس این فرض که بوکو از کلمه انگلیسی " کتاب " مشتق شده است.!(این رفتار نوعی دشمن نشان دادن یوسف با غرب تلقی می گردد) روزنامه نگاری به نام دن مورفی در مورد رفتار عامدانه مرکز ملی مبارزه با آمریکا و پاملا گلر فعال ضد اسلام در انتشار ترجمه اشتباه از این واژه پرده برداشته است. بر همین اساس، آنها، این فرایند ضد انسانی را عامدانه به نام گروه مسلمانان، و آموزش دختران نسبت دادند.
کارهای اولیه یوسف در این گروه، هم از بعد اخلاقی و هم جلب حمایت مالی در میان بخش های دولتی، و همچنین برخی از بازیگران سیاسی موفق عمل کرده است.
" گودلاک جاناتان " رئیس جمهور نیجریه می گوید، در حال حاضر اعضای بوکو حرام در رده های بالایی دولت نیجریه و اجرای قانون حضور دارند.
پس از مرگ " یوسف " و دستگیری همزمان صدها نفر از اعضای گروه، بوکو حارم پراکنده شد. حتی زمانی که او زنده بود، یوسف " کنترل کامل بر گروه نداشت، و پس از اعدام، پیروان او حداقل در پنج بخش مجزا پراکنده شدند.
**** آدم ربایی یک اهرم فشار و نفوذ برای بوکو حرام تلقی می‌گردد
آدم ربایی اخیر از مدرسه دختران در شهر چیبوک هرچند یک تراژدی به تمام معنا است، اما یک حرکت تاکتیکی توسط این گروه است.
بوکو حرام در پی القای ترس در بین مردم است، مبنی بر اینکه دولت ملی دیگر قادر به محافظت از مردم نیجریه نیست و اینکه بتواند از این طریق وجهه دولت را در بین افکار عمومی تضعیف کند و شرایط را برای دخالت بین المللی نیروهای همیشه مدافع حقوق بشر فراهم آورد!
به عبارتی دیگر، آدم ربایی یک اهرم فشار و نفوذ برای بوکو حرام تلقی می‌گردد.
سه ماه قبل از ربودن دختران، جنگل بوکو حرام[جنگل Sambia، مخفیگاه بوکو حرام] زیر بمباران ارتش نیجریه بود. گروگانگیری دختران که به توقف بمباران منجر شد، به بوکو حرم یک فرصت دوباره برای گرفتن باج و عفو داده است.
*** آدم ربایی بوکو حرام توجیه حضور نظامی آمریکا در آفریقا یا غارت این قارۀ غنی!
اخیرا ایالات متحده آمریکا مشاوران نظامی و امنیتی خود را برای کمک به نجات دختران ربوده شده و همکاری با دولت رئیس جمهور گودلاک جاناتان به نیجریه فرستاده است. انگلیس نیز نیروهای امنیتی خود را در کنار واشنگتن برای حضور نظامی در این کشور، اعزام کرده است.
جان کری در روز جمعه، وزیر خارجه ایالات متحده اظهار داشت: " تیم درون سازمانی ما، آمریکا و انگلیس، مشترکا برای کمک به دولت رئیس جمهور گودلاک جاناتان برای بازگرداندن دختران ربوده شده، در نیجریه حاضر و تا تحقق این امر به فعالیت خود را ادامه خواهند داد. "
پیشتر درخواست واشنگتن برای انجام عملیات نظامی و اطلاعاتی از نیجریه بارها و بارها رد شده بود، اما این بحران انسانی، یک فرصت طلایی برای آمریکا در تامین امنیت و سفت کردن جای پا خود در کشور غنی از نفت، و بزرگترین اقتصاد آفریقا است. این نقشه نیز، بخشی از تلاش های واشنگتن برای ایجاد یک رشته از پایگاه های نظامی در سراسر شاخ آفریقا، ساحل و غرب آفریقا است.
این حرکت حساب شده در راستای " محور آفریقا " با هدف تامین امنیت و کنترل منابع معدنی و انرژی عظیم این قاره و متعاقبا حذف چین از آفریقا است.
چین در حال حاضر با پیشی گرفتن از ایالات متحده به عنوان مهمترین شریک تجاری آفریقا در بخش معدن، انرژی و سرمایه گذاری در زیرساخت های بزرگ در این قاره محسوب می شود. ایالات متحده از شعار " جنگ علیه تروریسم " برای توجیه مداخلات خود در شمال آفریقا، ساحل و در حال حاضر در غرب آفریقا، در کشور نیجریه، استفاده ابزاری می کند.
این بار گروه بوکو حرام، نیروهایی که پیشتر ایالات متحده و ناتو در لیبی به عنوان یک نیروی زمینی پروکسی در جنگ برای سرنگونی قذافی از آن حمایت می کردند، اکنون برای توجیه مداخله نیروهای نظامی ایالات متحده مسلح و تروریست بودن آن، بهترین بهانه می باشد.
قدرت های بزرگ اروپایی که زمانی حکومت بخش های بزرگی از آفریقا را در اختیار داشتند، دیگر منابع نظامی برای از سرگیری کنترل متصرفات استعماری سابق خود را ندارند، به همین دلیل آنها از مداخلات نظامی آمریکا در آفریقا، مانند لیبی، مالی، نیجر و جمهوری آفریقای مرکزی، به عنوان ابزاری برای تامین منافع خود، استقبال می کنند.
براساس همین منافع ژئواستراتژیک آمریکا، در سال ۲۰۰۸ دولت بوش به راه اندازی فرماندهی ایالات متحده در آفریقا(AFRICOM) مبادرت کرد. دولت اوباما نیز در ادامه همین سیاست فرماندهی آفریکام را توسعه داد؛ افزایش حدود ۵۰۰۰ پرسنل در ۳۸ کشور آفریقایی!
ایالات متحده در حال حاضر در مقایسه با مداخله نظامی سال ۱۹۹۳ در سومالی، نیروی نظامی بیشتری در آفریقا دارد.
آفریکام با پوشش " انسان دوستانه "، قادر به نفوذ در سیاست داخلی و خارجی کشورهای آفریقایی، است.
از آنجا که هیچ کشور آفریقایی مایل به میزبانی کامل از یک پایگاه ایالات متحده نشده است، مقر آفریکام AFRICOM در اشتوتگارت آلمان است. به گفته فرمانده آفریکام ژنرال دیوید رودریگز، این فرماندهی در سال گذشته ۵۴۶ " فعالیت " نظامی را در این قاره انجام داده است.
ارتش ایالات متحده در آفریقا در حدود ۸۰ درصد از فعالیت های آفریکام شرکت داشته است.
فعالیت های این فرماندهی، حداقل در ۴۹ کشور از ۵۴ کشور آفریقایی(به استثنای مصر) در ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در محدوده عملیات ویژه، حمله به نیروهای پروکسی و آموزش نیروهای امنیتی کشورهای میزبان، گسترده شده است. نیروهای نظامی ایالات متحده ۲۹ موافقت نامه برای استفاده از فرودگاه های بین المللی آفریقا به عنوان مراکز سوخت گیری، در اختیار دارند!
در ژانویه ۲۰۱۳، باراک اوباما، رئیس جمهور اعلام کرد که با دولت نیجریه، برای اعزام ۲۵۰ تا ۳۰۰ پرسنل نظامی، از جمله خلبانان و خدمه امنیتی و نگهداری به نیجر، توافق نامه امضاء کرده است.
در حال حاضر از فرودگاه های بین المللی برای عملیات هواپیماهای بدون سرنشین، نظارت هوایی از تمام کشورهای شمال آفریقا و جنوب و انجام حملات هوایی علیه مخالفان ساختگی، استفاده می‌شود.
**** بوکو حرام، بخشی از پروژه جهانی القاعده
به نظر تحلیل‌گران، بوکو حرام، بخشی از پروژه جهانی القاعده در مغرب است.
این شبکة جهانی ترور گرچه اشکال و انواع گوناگون دارد، اما یک ریشه مشترک داشته و آن تکفیر و ترور است.
کشورهایی که در شکل‌گیری گروه‌های ترور در افغانستان و سپس عراق و سوریه دست داشته‌اند و آنها را تجهیز اعتقادی و اقتصادی و نظامی کرده‌اند اکنون در این جنایات شریک هستند.
آنچه مسلم است این است که، ماموریت ویژه آفریکام، " پیشبرد منافع امنیت ملی ایالات متحده " در این قاره است.
بر اساس گزارش سال ۲۰۱۳، نیروهای آمریکایی در نیجر، اوگاندا، غنا، مالاوی، بروندی، موریتانی، آفریقای جنوبی، چاد، توگو، کامرون، سائوتومه و پرینسیپ، سیرالئون، گینه، لسوتو، اتیوپی، تانزانیا، و جنوب سودان وارد و در پیشبرد منافع منطقه ای آمریکا فعالیت داشته اند.
ارتش ایالات متحده ۱۲۸ " فعالیت نظامی " مجزا در ۲۸ کشور آفریقایی بین ماه های ژوئن و دسامبر سال ۲۰۱۳ انجام داده است.
در حال حاضر ایالات متحده با ارسال مشاوران نظامی و ایجاد پایگاه های هواپیماهای بدون سرنشین در بدنه ارتش نیجریه نفوذ کرده اند.
**** حال دولت نیجریه باید چه کند؟
آخرین حادثه آدم ربایی، تا حدودی به دلیل جزئیات هولناک این حادثه، مانند فروش دختران و ازدواج های اجباری، به نوعی فشار بر سیاستگذاران نیجریه و دولت های بین المللی برای دخالت در این کشور تلقی می‌گردد.
چندی پیش، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که ایالات متحده یک تیم از کارشناسان نظامی و اجرای قانون را برای کمک رسانی در یافتن دختران به این کشور اعزام خواهد کرد!
برخی این اقدام آمریکا را، ورود واشنگتن به جبهه ای جدید برای نظامی گری ایالات متحده می دانند. برخی نیز بر این باورند که بهترین گام بعدی برای دولت نیجریه، شرکت در مذاکرات با رهبران بوکو حرام است!
مشکلاتی که دولت نیجریه در مبارزه با بوکو حرام و تضمین امنیت شهروندان با آن مواجه است یک مشکل چند لایه است، و سرخوردگی بسیاری از مردم نیجریه با نحوه برخورد دولت با وضعیت فعلی را می توان به عنوان سناریوی جدید تغییر رژیم در این کشور دانست.
اقدام نظامی ایالات متحده نه تنها به بهبود اوضاع منجر نخواهد شد بلکه تنها به گسترش و حفظ قدرت نظامی ایالات متحده کمک خواهد شد و در این راستا چه بهانه ای بهتر از نجات مردم نیجریه از گروه تروریستی بوکو حرام!
پیدایش گروه هایی مانند بوکو حرام، قطعا ریشه در دسیسه های خارجی به منظور تحریف چهره واقعی اسلام و فراهم آوردن زمینه حضور نظامی در کشورهای هدف و متعاقبا اجرای نقشه غارت آفریقا دارد.
و این بار نیجریه قربانی جدید امپرالیسم است.
گزارش از سید مجید حسینی
منابع:
http: / / www. policymic. com / articles / ۸۹۰۶۹ / everything - you - need - to - know - about - boko - haram - the - group - kidnapping - nigerian - girls
http: / / www. torontosun. com / ۲۰۱۴/۰۵ / ۰۷/۵ - brutal - attacks - linked - to - nigerian - terror - group - boko - haram
http: / / www. wsws. org / en / articles / ۲۰۱۴/۰۵ / ۱۰ / nige - m۱۰. html
http: / / www. compareafrique. com / dear - americans - hashtags - wont - bringbackourgirls - might - actually - making - things - worse /? wpmp _ tp = ۱
