فردا: پس از ۵۰ سال، خشکسالی و قحطی دوباره به کشورهای سومالی، اریتره و کنیا بازگشته است و شاخ آفریقا را به مثلث مرگ تبدیل کرده است. پس از دهه ۹۰ میلادی، اولین بار است که سازمان ملل در بخشهای جنوبی سومالی اعلام قحطی کرده است و این به این معنا ست که بیش از ۳۰ درصد از مردم سومالی با سوء تغذیه دست و پنجه نرم میکنند.

تا کنون گزارش‌های مختلفی از وضعیت اسفبار قحطی در سومالی گزارش شده است. بر اساس یکی از این گزارش‌ها ۷.۳ میلیون نفر در سومالی و ۵.۱۱ میلیون نفر در شاخ آفریقا نیاز فوری و مبرم به غذا دارند.

ازنظر اقتصادی، سومالی یکی از فقیر‌ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود. در حال حاضر میزان تولید ناخالص داخلی این کشور به طور تقریبی ۶۰۰ دلار است و در رتبه ۱۸۹ جدول قرار دارد. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۲ انجام شد، میزان درآمد روزانه مردم سومالی زیر یک دلار بود. این درحالی است که کشورهایی چون امریکا، کانادا، و ترکیه به ترتیب با تولید ناخالص ۴۷۲۸۷،۳۹۵۰۷ و ۱۳۴۶۴ در رتبه‌های ۹،۱۶ و ۷۳ در جهان قرار دارند.

نبود مواد غذایی در سومالی موجب شده تا بسیاری از مردم این کشور، به کشورهای مجاور مانند کنیا و اتیوپی مهاجرت کنند. بر اساس آمار‌ها روزانه قریب به ۳۵۰۰ نفر از مرزهای سومالی خارج می‌شوند و از ماه ژانویه تاکنون نزدیک به ۱۷۰ هزار نفر ازسومالی به کشورهای اطراف مهاجرت کرده‌اند.

این مهاجرت‌ها، همسایگان سومالی را نیز نگران کرده است. در حالی که کشورهایی چون اریتره و کنیا خود از کمبود مواد غذایی در داخل مرزهای خود به تنگ آمده‌اند، حضور این مهمانان ناخوانده مشکلات این کشور‌ها را افزایش داده و به عقیده کار‌شناسان در آینده این کشور‌ها نیز دچار قحطی خواهند شد.

عوامل مختلفی در ایجاد این وضعیت در سومالی سهیم بوده‌اند. از سال ۱۹۹۱ تا کنون در این کشور دولت مرکزی وجود نداشته است و همواره جنگ و نزاع در این کشور حاکم بوده است.

از سوی دیگر افزایش ناگهانی و سرسام آور قیمت مواد غذایی با شروع سال جدید میلادی نقش مهمی در کمبود مواد غذایی در این کشور داشته است. این وضعیت موجب افزایش قیمت مواد غذایی تا ۳۰۰ برابر شد. برخی از کار‌شناسان موتو محرکه انقلابهای عربی را نیز به همین عامل نسبت می‌دهند.

نکته دیگر اینکه در طول سالهایی که دولت مرکزی در این کشور حضور نداشته است، بسیاری از مراتع، زمینهای کشاورزی و منابع طبیعی این کشور بشدت آسیب دیده‌اند.

در کنار این عوامل بایستی به پدیده نوظهوری که در قاره آفریقا در حال شکل گیری است اشاره کرد. در طی دهه گذشته سرمایه داران سعودی، چینی و هندی بسیاری از زمینهای قابل کشاورزی در این مناطق را از زمینداران اجاره کرده‌اند و به کشت محصول اقدام کرده‌اند و این اتفاق در سومالی نیز رخ داده است. از همین روی بسیاری از اقلام غذایی این کشوراز واردات تامین می‌شد.

علاوه بر اینها، نبود منابع مالی در این کشور نیز از جمله مشکلات در دامن زدن به این شرایط بوده است. میزان کمکهای مالی امریکا در سال ۲۰۰۸ به سومالی در حدود ۲۳۷ میلیون دلار بود که این رقم در سال ۲۰۱۰ به ۲۸ میلیون دلار کاهش پیدا کرده است.