آیا اردوغان جایگزینی برای آتاتورک خواهد بود؟

 نیویورک تایمز در مطلبی نوشت: رجب طیب اردوغان – رئیس جمهور ترکیه -- همواره در تلاش بود از جایگاه مصطفی کمال آتاتورک – بنیان‌گذار ترکیه مدرن – فراتر رود. اکنون کودتای نافرجام اخیر ترکیه فرصت دستیابی به این آرزو را برای او فراهم کرده است.

 

نیویورک تایمز نوشت اردوغان که خود اسلامگرا است، سال‌ها نقاط قوت حکومت عثمانی را هنگامی که استانبول مرکز خلافت اسلامی نامیده می‌شد را می‌ستود. وی همچنین از نیروهای سکولار ترکیه که با قدرت گرفتن آتاتورک در ترکیه ظاهر شدند انتقاد می‌کرد. کودتای نافرجام اخیر موجب شد اردوغان بدون اختصاص دادن زمان زیادی به تبلیغات گسترده برای حزبش، مقاصد خود را در ترکیه پیاده کند.

 

پس از کودتای نافرجام اخیر، نام بسیاری از خیابان‌ها و معابر ترکیه تغییر یافت. رسانه‌های خبری حامی دولت کتاب‌های قطوری درباره این کودتا منتشر کردند و قربانیان این کودتا را قهرمانان ملی خواندند. شبکه تلویزیونی دولتی ترکیه در حال تهیه یک برنامه مستند درباره این وقایع است. همچنین، ساخت مجسمه‌ها و یادبودهای بسیاری در دستور کار این کشور است. 15 ژوئیه سال آینده نیز به عنوان نخستین سالگرد کودتای نافرجام، یک روز تعطیل رسمی اعلام شده است.

 

مخالفان دولت ترکیه نیز از قلم نیفتاده اند. در یک منطقه دور افتاده از شهر استانبول، نزدیک به یک پناهگاه سگ‌ها، قبرهایی برای مخالفان دولت که در این کودتا کشته شده اند، حفر شده است. نام این محل، "قبرستان خائنان" اعلام شده است.

 

تمامی این رویدادها در 3 هفته گذشته اتفاق افتاده اند. اردوغان قصد دارد اطمینان حاصل کند که شکست خوردن وی در تاریخ ثبت نخواهد شد. وی همچنین می‌کوشد آخرین فصل تاریخ ترکیه در اختیار اسلامگرایان باشد. تحلیلگران و مورخان بر این عقیده اند که اردوغان فرصتی پیدا کرده است تا "ترکیه جدید" – کشوری که بر اسلام تمرکز کرده و گذشته سکولار خود را پشت سر می‌گذارد--  را به جهان معرفی کند.

 

در ادامه این مطلب آمده است: در حالی که دولت ترکیه کودتاچیان را سکولار معرفی کرده است، وجود اتهامات علیه فتح‌الله گولن -- که خود یک مبلغ مذهبی است – ادعاهای دولت را با پرسش‌هایی مواجه می‌کند.

 

تظاهرات گسترده مردم ترکیه در حمایت از دولت به عنوان "دومین جنگ برای استقلال ترکیه" خوانده شده است. نخستین جنگ برای استقلال این کشور در زمان آتاتورک صورت گرفته بود. پس از سقوط عثمانی‌ها در پایان جنگ جهانی اول، آتاتورک قدرت را به دست گرفته و ترکیه را با سیاست‌های سکولار و ناسیونالیستی آشنا کرد.

 

اما از زمانی که اردوغان به قدرت رسید، جشن‌های ملی بزرگداشت آتاتورک لغو می‌شدند. این امر نارضایتی سکولارهای ترکیه را برانگیخت.

 

اردوغان که زمانی به جرم خواندن یک شعر مذهبی مدتی در حبس بود، در سال 2003 به قدرت رسید و خود را صدای جمعیت مسلمان ترکیه نامید. وی قشری از جامعه این کشور که در طول تاریخ با آن‌ها به عنوان شهروندان طبقه متوسط رفتار می‌شد را به قدرت رساند. با این کار وی، مردم این قشر احساس کردند در امور سیاسی و دولتی این کشور سهیم هستند. آن‌ها همچنین معتقدند با پذیرفتن دعوت اردوغان برای تظاهرات و حمایت از وی، آنچه که آتاتورک پس از جنگ جهانی اول انجام داد را باری دیگر در تاریخ این کشور تکرار کردند.