ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در سخنرانی سالانه‌اش در مسکو با تبیین استراتژی جدید روسیه در مواجهه و رقابت تسلیحاتی با آمریکا، همه را غافلگیر کرد. پوتین از سلاح‌های پیشرفته هسته‌ای جدید روسیه رونمائی کرد و با لحن تهدیدآمیزی آمریکا را به هماوردی طلبید و ارکان سیاست‌های هسته‌ای جدید آمریکا را مورد انتقاد شدید قرار داد.
ماه گذشته دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا با اصلاح سیاست‌های هسته‌ای آمریکا خواستار ارتقاء سیستم دفاع موشکی و بازبینی وضعیت هسته‌ای آمریکا شد و عملاً سیاست‌های واشنگتن را در جهت احیای دوران جنگ سرد متمرکز ساخت درحالی که در دوران ربع قرن اخیر چنین سیاست‌های تهاجمی و آزاردهنده‌ای خط مشی رسمی و علنی آمریکا نبوده و روسای جمهور سابق علیرغم بی‌اعتمادی آشکار و نهان به مسکو، با حفظ ظاهر قضایا ادعا می‌کردند که خواستار همکاری و همراهی مسکو هستند.
ترامپ درصدد است با تمرکز بر سیاست‌های تهاجمی و تحریک آمیز، الفبای جنگ سرد را دوباره رایج کند و به ادبیات مبتنی بر همکاری با رقبا عملاً پایان دهد. تهدیدات اخیر ترامپ برای حمله هسته‌ای به کره شمالی جدی‌ترین سیاست پرمخاطره واشنگتن در مقطع پس از جنگ سرد ارزیابی می‌شود که با واکنش جدی پکن و مسکو مواجه شده است. چین با جملات به شدت بازدارنده و در عین حال نسبتاً تهاجمی به واشنگتن هشدار داده که اجازه نمی‌دهد جنگ تازه‌ای در شبه جزیره کره رخ دهد و در صورت بروز تنش‌های جدی و ادامه سیاست‌های پرمخاطره واشنگتن، ممکن است ناچار به مداخله شود و ساکت نخواهد نشست. پوتین با جملات متفاوت ولی در همین چارچوب سیاست‌های دوران ترامپ را بسیار نگران‌کننده دانست و با جملاتی کوبنده و بی‌سابقه تصریح کرد که دنیا چاره‌ای جز شنیدن صدای روسیه ندارد و باید بداند که این یک بلوف نیست و روسیه همچنان بزرگترین ظرفیت هسته‌ای جهان را در اختیار دارد. پوتین در فهرست رونمائی قابلیت‌های جدید و پرتعداد موشکی و اتمی خود سعی کرد به مخاطبین هشدار دهد که مسکو را جدی بگیرند و دست از اقدامات غیراصولی و تحریک آمیز بردارند. روشن است که مخاطب اصلی و بلکه یگانه مخاطب پوتین، آمریکا بود که به تصریح وی در دوره جرج بوش از پیمان ضد موشک‌های بالستیک موسوم به «ای بی‌ام» به صورت یکجانبه خارج شد و با استقرار سامانه‌های دفاع موشکی در پشت مرزهای روسیه، درصدد است صبر و تحمل کرملین را آزمایش کند. تاکید پوتین در مورد موشک بالستیک بین قاره‌ای موسوم به «ای سی بی‌ام» و موشک کروز با قابلیت پرواز در ارتفاع پائین و موشک دوربرد با قابلیت حمل کلاهک هسته ای، جت‌های جنگی فراصوت و زیردریائی‌های بدون سرنشین با این هدف صورت گرفته که روسیه در تمامی دوره پس از جنگ سرد هم از توان و ظرفیت تهدید‌کننده واشنگتن غافل نبوده و به جای رجزخوانی به هماوردی در میدان عمل اندیشیده و اکنون با دست پر از دیگران می‌خواهد که واقعیت‌های عینی را درک نمایند و بپذیرند.
چنین لحن و موضعی از رهبری کرملین در طول ربع قرن اخیر سابقه نداشته و گرایش آشکار پوتین به استفاده از چنین ادبیاتی، به وضوح نشانگر عمق حساسیت‌ها و آمادگی‌های روسیه برای مقابله با هرگونه تهدید جدی و عملی محسوب می‌شود. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که مطابق معمول در دوران جنگ سرد، این بار هم آمریکا آغازگر اقدامات و تصمیمات تحریک آمیز، بوده و ترامپ با شروع و تشدید چنین سیاست هائی، تعمداً تلاش کرد رقبا را به ورطه تهدید و رویاروئی بکشاند.
با توجه به بازخورد سیاست‌های ترامپ حتی در آمریکا و نزد کارگزاران سیاست‌های نظامی و به ویژه هسته‌ای آمریکا به نظر می‌رسد در آمریکا هم نه تنها استقبالی از یاوه‌گوئی‌های ترامپ نشده بلکه در قبال چنین رفتار تهاجمی و غیرمنتظره ای، مقاومت وجود دارد.
اخیراً برخی مقامات مرتبط با سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در کنگره مورد سوال قرار گرفتند که اگر دستور استفاده از توان و ظرفیت هسته‌ای آمریکا توسط دونالد ترامپ صادر شود، آنها چه واکنشی خواهند داشت؟ پاسخ این سوال بسیار حیرت‌انگیز بود و مخاطبان یادآور شدند که «مصالح ملی» را قطعاً در نظر خواهند گرفت درحالی که در سلسله مراتب نظامی دنیا و به ویژه آمریکا، فرمانبرداری و اجرای دستورات مافوق، یک اصل تخطی ناپذیر ارزیابی می‌شود. همین سوال و جواب‌ها به خوبی نشان می‌دهد که حتی نزد مراکز تصمیم گیرنده و نهادهای نظارتی آمریکا درباره سوءاستفاده ترامپ از قدرت و رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی وی نگرانی جدی وجود دارد.
به نظر می‌رسد ترامپ با تشدید بحران‌های خارجی و حتی دامن زدن به مسائل کم اهمیت تلاش می‌کند نظرها را به سمت و سوی مسائل خارجی و دشمنان جلب و متمرکز کند تا بتواند از فشارهای فزاینده علیه پرونده‌های جدی علیه خود بکاهد و دفع الوقت کند.
در این میان آنچه بر نگرانی‌ها افزوده، عدم استقبال و حتی مخالفت ضمنی آمریکای ترامپ با تلاش‌ها برای نزدیکی دو کره و بهبود مناسبات پرتنش بین سئول و پیونگ یانگ است. ترامپ مرتباً بر طبل جنگ می‌کوبد و با تهدیدات روزافزون تلاش می‌کند رهبران کره شمالی را به سمت و سوی اقدامات جدی و عملی برای رویاروئی نظامی حتی در مقیاس هسته‌ای بکشاند. رهبر کره شمالی بارها ترامپ را به حملات موشکی پیشگیرانه تهدید کرده که باعث عقب‌نشینی ترامپ از تهدیدهای بیشتر علیه کره شمالی شده است. در واقع ترامپ از جانب سیستم‌های نظارتی و مهار‌کننده آمریکا نیز مرتباً مورد سوال و سرزنش قرار گرفته که با اهداف کاملاً شخصی و غیرقابل توجیه، آمریکا را در لبه پرتگاه یک برخورد هسته‌ای با عواقب مصیبت بار و غیرقابل پیش‌بینی مواجه ساخته است. ورود چین و روسیه به این وادی خطرناک قطعاً ضریب امنیت ملی آمریکا را بیش از پیش کاهش می‌دهد. نگرانی آشکار رهبران اروپائی بهترین شاهد و دلیل در این زمینه است.
ترامپ درصدد است با تمرکز بر سیاست‌های تهاجمی و تحریک آمیز، الفبای جنگ سرد را دوباره رایج کند و به ادبیات مبتنی بر همکاری با رقبا عملاً پایان دهد. تهدیدات اخیر ترامپ برای حمله هسته‌ای به کره شمالی جدی‌ترین سیاست پرمخاطره واشنگتن در مقطع پس از جنگ سرد ارزیابی می‌شود که با واکنش جدی پکن و مسکو مواجه شده است. چین با جملات به شدت بازدارنده و در عین حال نسبتاً تهاجمی به واشنگتن هشدار داده که اجازه نمی‌دهد جنگ تازه‌ای در شبه جزیره کره رخ دهد و در صورت بروز تنش‌های جدی و ادامه سیاست‌های پرمخاطره واشنگتن، ممکن است ناچار به مداخله شود و ساکت نخواهد نشست. پوتین با جملات متفاوت ولی در همین چارچوب سیاست‌های دوران ترامپ را بسیار نگران‌کننده دانست و با جملاتی کوبنده و بی‌سابقه تصریح کرد که دنیا چاره‌ای جز شنیدن صدای روسیه ندارد و باید بداند که این یک بلوف نیست و روسیه همچنان بزرگترین ظرفیت هسته‌ای جهان را در اختیار دارد. پوتین در فهرست رونمائی قابلیت‌های جدید و پرتعداد موشکی و اتمی خود سعی کرد به مخاطبین هشدار دهد که مسکو را جدی بگیرند و دست از اقدامات غیراصولی و تحریک آمیز بردارند. روشن است که مخاطب اصلی و بلکه یگانه مخاطب پوتین، آمریکا بود که به تصریح وی در دوره جرج بوش از پیمان ضد موشک‌های بالستیک موسوم به «ای بی‌ام» به صورت یکجانبه خارج شد و با استقرار سامانه‌های دفاع موشکی در پشت مرزهای روسیه، درصدد است صبر و تحمل کرملین را آزمایش کند. تاکید پوتین در مورد موشک بالستیک بین قاره‌ای موسوم به «ای سی بی‌ام» و موشک کروز با قابلیت پرواز در ارتفاع پائین و موشک دوربرد با قابلیت حمل کلاهک هسته ای، جت‌های جنگی فراصوت و زیردریائی‌های بدون سرنشین با این هدف صورت گرفته که روسیه در تمامی دوره پس از جنگ سرد هم از توان و ظرفیت تهدید‌کننده واشنگتن غافل نبوده و به جای رجزخوانی به هماوردی در میدان عمل اندیشیده و اکنون با دست پر از دیگران می‌خواهد که واقعیت‌های عینی را درک نمایند و بپذیرند.
چنین لحن و موضعی از رهبری کرملین در طول ربع قرن اخیر سابقه نداشته و گرایش آشکار پوتین به استفاده از چنین ادبیاتی، به وضوح نشانگر عمق حساسیت‌ها و آمادگی‌های روسیه برای مقابله با هرگونه تهدید جدی و عملی محسوب می‌شود. این نکته از آن جهت اهمیت دارد که مطابق معمول در دوران جنگ سرد، این بار هم آمریکا آغازگر اقدامات و تصمیمات تحریک آمیز، بوده و ترامپ با شروع و تشدید چنین سیاست هائی، تعمداً تلاش کرد رقبا را به ورطه تهدید و رویاروئی بکشاند.
با توجه به بازخورد سیاست‌های ترامپ حتی در آمریکا و نزد کارگزاران سیاست‌های نظامی و به ویژه هسته‌ای آمریکا به نظر می‌رسد در آمریکا هم نه تنها استقبالی از یاوه‌گوئی‌های ترامپ نشده بلکه در قبال چنین رفتار تهاجمی و غیرمنتظره ای، مقاومت وجود دارد.
اخیراً برخی مقامات مرتبط با سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در کنگره مورد سوال قرار گرفتند که اگر دستور استفاده از توان و ظرفیت هسته‌ای آمریکا توسط دونالد ترامپ صادر شود، آنها چه واکنشی خواهند داشت؟ پاسخ این سوال بسیار حیرت‌انگیز بود و مخاطبان یادآور شدند که «مصالح ملی» را قطعاً در نظر خواهند گرفت درحالی که در سلسله مراتب نظامی دنیا و به ویژه آمریکا، فرمانبرداری و اجرای دستورات مافوق، یک اصل تخطی ناپذیر ارزیابی می‌شود. همین سوال و جواب‌ها به خوبی نشان می‌دهد که حتی نزد مراکز تصمیم گیرنده و نهادهای نظارتی آمریکا درباره سوءاستفاده ترامپ از قدرت و رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی وی نگرانی جدی وجود دارد.
به نظر می‌رسد ترامپ با تشدید بحران‌های خارجی و حتی دامن زدن به مسائل کم اهمیت تلاش می‌کند نظرها را به سمت و سوی مسائل خارجی و دشمنان جلب و متمرکز کند تا بتواند از فشارهای فزاینده علیه پرونده‌های جدی علیه خود بکاهد و دفع الوقت کند.
در این میان آنچه بر نگرانی‌ها افزوده، عدم استقبال و حتی مخالفت ضمنی آمریکای ترامپ با تلاش‌ها برای نزدیکی دو کره و بهبود مناسبات پرتنش بین سئول و پیونگ یانگ است. ترامپ مرتباً بر طبل جنگ می‌کوبد و با تهدیدات روزافزون تلاش می‌کند رهبران کره شمالی را به سمت و سوی اقدامات جدی و عملی برای رویاروئی نظامی حتی در مقیاس هسته‌ای بکشاند. رهبر کره شمالی بارها ترامپ را به حملات موشکی پیشگیرانه تهدید کرده که باعث عقب‌نشینی ترامپ از تهدیدهای بیشتر علیه کره شمالی شده است. در واقع ترامپ از جانب سیستم‌های نظارتی و مهار‌کننده آمریکا نیز مرتباً مورد سوال و سرزنش قرار گرفته که با اهداف کاملاً شخصی و غیرقابل توجیه، آمریکا را در لبه پرتگاه یک برخورد هسته‌ای با عواقب مصیبت بار و غیرقابل پیش‌بینی مواجه ساخته است. ورود چین و روسیه به این وادی خطرناک قطعاً ضریب امنیت ملی آمریکا را بیش از پیش کاهش می‌دهد. نگرانی آشکار رهبران اروپائی بهترین شاهد و دلیل در این زمینه است.
