«عبدالباری عطوان»، سردبیر روزنامه اینترنتی رای الیوم نوشت بزرگترین دستاورد دولت، ملت و احزاب ترکیه از دخالت در بحران سوریه که این روزها وارد هشتمین سال خود می شود این بود که آنها به صورت تصادفی کشف کردند در پیمان ناتو عضو هستند و بیش از شصت سال قبل یکی از موسسان آن بوده اند. عضویت ترکیه درجه پنجمی و بر اساس وظایف الزام‌آور و بدون هرگونه حقی در ازای آن بود.
رجب طیب اردوغان؛ رئیس جمهور ترکیه روز شنبه در سخنرانی خود از اعضای پیمان ناتو خواست به سوریه بروند و برای دفاع از مرزهای ترکیه در برابر تروریسم کمک کنند. این دعوت اردوغان از ناتو با اهداف خاصی صورت گرفت که عبارتند از:
نخست: اردوغان که از نظر سیاسی و نظامی در عفرین گرفتار شده کم کم به این درک رسیده است که یکسره کردن جنگ در این شهر آسان نیست و شاید با توجه به سرازیر شدن نیروهای کُرد به آن، از رقه و قامشلی و عین العرب و حسکه هزینه‌بر خواهد بود. از این رو از ناتو کمک می خواهد زیرا تُرک ها در اوج جنگ سرد خدمات شایانی به ناتو کرده اند.
دوم: بعید نیست اردوغان با این دعوت، بیش از ناتو، ملت ترکیه را خطاب قرار داده باشد تا به ملت یا طرفداران غرب بگوید ناتو وقتی که کشور شما به آن نیاز داشت برای حمایت از مرزهایتان دخالتی نکرد و از همه تعهدات مکتوب خود در قبال شما شانه خالی کرد.
سوم: لشکرکشی به منبج بعد از حمله به عفرین به معنای رویارویی با آمریکاست که نیروهای خود را در این شهر و در حدود بیست پایگاه نظامی در طول مرزهای ترکیه و سوریه مستقر کرده، یعنی رویارویی با بزرگترین قدرت ناتو . از این رو ترکیه از اروپایی ها می خواهد مانع رویارویی دو عضو موسس ناتو شوند و با اعمال فشار به آمریکا این کشور را به تغییر مواضع خود در حمایت از کُردها و طرح بزرگ جدایی طلبی و استقلال آنها وادار کنند.
اردوغان در سخنرانی روز گذشته خود تاکید کرد تُرک ها نیروی اشغالگر نیستند و طرح آنها برای دخالت نظامی در عفرین و چه بسا شهرهای دیگر در سوریه مانند قامشلی و تل ابیض و منبج به منظور پاکسازی مرزهای ترکیه از وجود تروریست ها است. او درباره سایر اهدافی که طی روزهای نخست دخالت نظامی خود- که هشت هفته از آن می گذرد- سخنی به میان نیاورد.
پیمان ناتو به هیچ وجه به درخواست های نومیدانه اردوغان برای دخالت به منظور دفاع از مرزهای کشورش پاسخی نخواهد داد و به همان روشی عمل خواهد کرد که اتحادیه اروپا با درخواست عضویت ترکیه در پیش گرفت.
ناتو با ترکیه در چارچوب نظام «ضامن» یا ارباب و رعیتی برخورد می کند به گونه ای که رعیت یا برده باید اوامر ارباب را بدون هیچ بحث و جدل و چون و چرایی بپذیرد همان‌گونه که ترکیه به درخواست رهبری ناتو برای مداخله در افغانستان، سومالی و بالکان و همچنین سوریه و لیبی پاسخ مثبت داد.
اوایل ماه آینده کنفرانس سه جانبه با میزبانی اردوغان و با حضور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در استانبول برگزار خواهد شد که شاید فرصتی برای بازنگری راهبردی ترکیه در اشتباهات هفت سال گذشته اش و حرکت به سوی سیاست ها و ائتلاف های جدید باشد که مهمترین آنها خروج از پیمان ناتو است.
آمریکایی ها ترکیه را در سوریه گرفتار کردند تا از رویکرد آن به سمت شرق که پایگاه هایش در آنجا قرار دارد؛ بازدارند بدون آن که این کشور را به عنوان عضوی اصیل در پیمان ناتو یا باشگاه سفید اروپا بپذیرند. هدف آمریکا به صورت کامل محقق شد. سوریه درگیر جنگ شد و امنیت و ثبات ترکیه متزلزل گشت و تمامیت اراضی و جغرافیای انسانی آن مورد تهدید قرار گرفت. از این رو فریادهای کمک خواهی اردوغان با جوابی از سوی ناتو مواجه نخواهد شد.
