گروکشی آمریکا در فروش تسلیحات به ترکیه

اعضاء کنگره آمریکا در دیدار با هیئت پارلمانی ترکیه در واشنگتن هشدار دادند اگر ترکیه سامانه پدافند موشکی اس ۴۰۰ را از روسیه خریداری کند، آمریکا هواپیما‌های فوق پیشرفته اف ۳۵ را به ترکیه تحویل نخواهد داد.  

اعضاء کنگره آمریکا بعد از تصمیم ترکیه برای خرید اس ۴۰۰، درباره تحریم ترکیه سخن می‌گویند. آمریکا در خصوص خرید اس ۴۰۰ حساس است. به خصوص که کنگره تلاش می‌کند مسئله خرید اس ۴۰۰ را به مسئله تحویل (جنگنده) اف ۳۵ پیوند دهد. آن‌ها هشدار دادند که در صورت خرید اس ۴۰۰، اف ۳۵ را به ترکیه تحویل نخواهند داد. البته برخی از قطعات اف ۳۵ در ترکیه تولید می‌شود اما مشاوران سناتور‌های آمریکا گفته‌اند که کنگره می‌تواند تحویل اف ۳۵ به ترکیه را وتو کند. قرار است تعدادی از هواپیما‌های اف ۳۵ در سال ۲۰۱۸ به ترکیه تحویل داده شود.  

رئیس کمیسیون امور خارجه مجلس ترکیه گفت: من به آن‌ها گفتم که پروژه تولید اف ۳۵ پروژه‌ای بزرگ و به نفع طرفین است. مبالغ بسیار بزرگی پرداخت خواهد شد. تحویل آن‌ها به ترکیه روابط دو کشور را عمیقا تحت تاثیر مثبتی قرار خواهد داد. ماجرای خرید اس ۴۰۰ متفاوت از طرح اف ۳۵ است. شراکت در طرح تولید اف ۳۵، همکاری دوجانبه ترکیه و آمریکا را تقویت خواهد کرد و سطح امنیت ترکیه و ناتو را ارتقا خواهد داد.  

ولکان بوزکر افزود: در ده سال اخیر چهار شرکت تولید سامانه پدافند موشکی در ترکیه رقابت می‌کردند. از لحاظ کمترین هزینه و قیمت، شرکت چینی سازنده موشک پیشتاز بود. در مرحله دوم، کنسرسیوم آمریکا و فرانسه قرار داشت. در مرحله سوم، خرید سامانه موشکی پاتریوت مطرح بود. در مرحله چهارم، خرید اس ۴۰۰ روسیه قرار داشت. در طی مذاکرات، شرکت چینی کنار گذاشته شد. شرکت پاتریوت آمریکا انتقال تکنولوژی به ترکیه را نپذیرفت. به علت آنکه خطر مخالفت کنگره با تحویل هواپیما‌ها به ترکیه وجود دارد، پاتریوت نیز کنار گذاشته شد.

بوزکر گفت: روسیه پیشنهاد جذابی با قیمت کمتر و همراه با انتقال تکنولوژی اس ۴۰۰ را به ترکیه ارائه کرد. قرارداد اس ۴۰۰ امضاء شده است. اما اگر پاتریوت وارد عمل شود، امکان تجدید نظر درباره اس ۴۰۰ وجود دارد. واشنگتن اعلام کرد اگر ترکیه از خرید اس ۴۰۰ منصرف شود، آمریکا پیشنهاد قابل قبولی را به ترکیه ارائه خواهد داد. در هفته جاری هیئتی از شرکت پاتریوت به ترکیه آمده است و مذاکراتی انجام خواهد داد. ترکیه پیشنهاد آن‌ها را بررسی و ارزیابی خواهد کرد.

او گفت: ترکیه به علت آنکه خواهان انتقال تکنولوژی است و ضمانت تصویب کنگره را به دست نیاورده است، با شرکت تولید کننده پاتریوت قراردادی امضاء نکرد. اگر دولت آمریکا و شرکت پاتریوت پیشنهاد خوبی از لحاظ قیمت و انتقال تکنولوژی ارائه دهند، ترکیه آنرا بررسی خواهد کرد. ممکن است درباره اس ۴۰۰ تجدید نظر یا قرارداد حفظ شود.

رئیس کمیسیون امور خارجه مجلس ترکیه همچنین خاطر نشان کرد ترکیه خواهان روابط حسنه با آمریکا است. البته قراردادی هم با کنسرسیوم ایتالیا و فرانسه (یوروسام) امضاء شده است. این‌ها سامانه تسلیحاتی دفاعی است. هر دو سامانه را می‌توان بکار گرفت. نمی‌دانم آیا آمریکا می‌گوید که به غیر از ما، از دیگران خرید نکنید. اما چنین مسئله‌ای قابل قبول نیست. اگر می‌خواهد به ترکیه پاتریوت بفروشد، شرایط مشخص است.  

هیئت پارلمانی ترکیه هفته گذشته برای رفع تنش بین آمریکا و ترکیه درباره موضوعات مختلف، به آمریکا سفر و با اعضاء کنگره دیدار و مذاکره کرد. این هیئت متشکل از ولکان بوزکر رئیس کمیسیون امور خارجه مجلس ترکیه، عاکف چاغاتای قیلیچ عضو حزب عدالت و توسعه و رئیس گروه ترکیه در مجمع پارلمانی شورای اروپا، احمد برات چونکار رئیس گروه ترکیه در مجمع پارلمانی ناتو و اوغوز کاعان سالیجی نماینده مجلس از استانبول و عضو حزب جمهوریت خلق بود.