برنامه محرمانه روسیه برای آوارگان سوری

وزارت دفاع روسیه هفته گذشته اعلام کرد، مراکزی ویژه پذیرش و پناه دادن به آوارگان سوری (در سوریه) ایجاد خواهد کرد؛ موضوعی که منجر به نگرانی‌هایی در لبنان مبنی بر امکان ایجاد شکاف مذهبی و قومی در سوریه شده است.

روزنامه «الجمهوریه» در گزارشی به نقل از منابع آگاه نوشت، در راستای همین برآوردها، «الکساندر زاسپکین» سفیر روسیه در لبنان تلا‌ش‌های بسیاری برای حل آنچه لبنانی‌ها آن را «توقف روند تبادل و شکاف مذهبی در سوریه» می‌نامد، انجام داده تا دو پدیده ترسناک بر آینده سوریه سایه نیندازد، اول: تکرار تجربه «کشور یهودی» که رژیم صهیونیستی قصد اجرایی کردن آن را دارد (این طرح هفته گذشته در کنست به تصویب رسید) و دوم: امکان انعکاس وقایع سوریه بر کشورهای همسایه مانند اردن و لبنان با ادیان و قومیت‌های مختلف.

در ادامه این گزارش آمده است، اقدامات اخیر سفارت روسیه در لبنان با استناد به طرحی غیررسمی از کارشناسی آگاه به امور آوارگان بوده که زاسپکین در 17 دسامبر سال گذشته (2017) آن را دریافت کرده است.

بر اساس گزارش «الجمهوریه»، این طرح غیررسمی با عنوان «روسیه و بازگشت آوارگان سوری» و چگونگی «کمک به کشورهای میزبان آوارگان مانند ترکیه، لبنان و ادرن» از چهار صفحه تشکیل شده و مضمونش این است که مسکو پس از اعلام پیروزی بر تروریسم، نقشی مهم در این زمینه و در چارچوب روند سیاسی بازی کند تا مردم سوریه بتوانند به خاک خود بازگردند.

طرح مذکور شامل گام‌های زیر است:

بازگشت با کرامت و امن بر اساس معیارهای بین‌المللی

فراهم کردن تضمین‌هایی برای بازگشت، بویژه برای معارضان نظام سوریه بر پایه کمک به عملیات تسویه سیاسی

رد اصل کوچ (بازگشت) اجباری در سایه نبود تضمین‌ها

برای فراهم کردن شرایط اجرای پیشنهادهای مذکور فوق، ایده‌های زیر مطرح شده است:

اجرای بازگشت در چند مرحله بر اساس روشی که از مناطق کاهش تنش با تضمین‌های روسیه و همراهی عملی سازمان ملل شروع می‌شود

خارج کردن پرونده بازگشت از درگیری سیاسی داخلی در لبنان

قرار دادن پرونده بازگشت ضمن کنفرانس‌های آستانه و سوچی و دعوت از لبنان برای پیوستن به آن به عنوان عضو ناظر

درخواست از کمیساریای عالی امور آوارگان برای برآورد موضع و فراهم کردن تضمین‌ها

ایجاد ساز و کار آشتی در چارچوبی منظم و با میانجی‌گری سازمان ملل و کمک روسیه

ایجاد میز هماهنگی منطقه‌ای روسی-ترکی-اردنی و لبنانی که بازگشت آوارگان را تسهیل کند

ایجاد مناطق موقت ویژه پناه دادن به آوارگان

تعداد آوارگان سوری در لبنان بیش از یک میلیون نفر اعلام شده و مقامات این کشور بارها از سازمان ملل و دیگر نهادها برای بازگشت آنها به کشورشان درخواست کمک کرده‌اند.