جانشین آمریکا از سرزمین خرس‌ها می آید

نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» در مقاله‌ای نوشته است: روسیه ممکن است در آینده نزدیک به جای آمریکا جایگاه اصلی‌ترین نقش آفرین در منطقه خاورمیانه را از آن خود کند.

به نوشته این نشریه، با گذشت چهل سال پس از آنکه آمریکا موفق شده بود نقش اصلی در منطقه خاورمیانه را بازی کرده و اتحاد جماهیر شوروی را از منطقه بیرون براند، اکنون روسیه موضع متقابلی اتخاذ کرده است. البته کاهش نفوذ آمریکا در حیات سیاسی این منطقه از دوره ریاست جمهوری باراک اوباما آغاز شد ولی در دولت دونالد ترامپ شدت یافت. اگر این روند همچنان ادامه پیدا کند، دقیقا این روسیه است که به اصلی‌ترین نقش آفرین در منطقه تبدیل خواهد شد.

متحدان آمریکا در خاورمیانه دیگر به این کشور اعتماد ندارند

در این مقاله آمده است: نفوذ روسیه در سراسر منطقه از مراکش گرفته تا ایران در حال افزایش است. این تغییر نتیجه ترکیبی از اجرای یک دیپلماسی ماهرانه، فروش تسلیحات و فناوری هسته‌ای است. بر اساس برآوردهای کارشناسی، روسیه از سال 2000 الی 2014 تنها به کشورهای منطقه خلیج فارس یک میلیارد و 300 میلیون دلار سلاح فروخته است.

در عین حال متحدان آمریکا در منطقه بیش از پیش درباره واگذاری امنیت کشورهایشان به دست آمریکا تردید پیدا کرده‌اند. این مسئله یکی از میراث باقی مانده از دولت باراک اوباماست. به عنوان مثال عدم حمایت آمریکا از رژیم حسنی مبارک در مصر منجر به آن شد که قاهره اختلافاتی با واشنگتن پیدا کرده و به سمت همکاری بیشتر با روسیه روی آورد.

تغییراتی نیز در روابط عربستان سعودی و آمریکا به وجود آمده است. فرمولی که قبلا غیرقابل انکار بود یعنی «امنیت در برابر نفت»، اکنون دیگر نقش قبلی خود در روابط ریاض و واشنگتن را تعیین نمی کند. سفر پادشاه عربستان سعودی به روسیه در سال 2017به انعقاد قرارداد مربوط به فروش سامانه‌های موشکی اس- 400 به عربستان و همچنین همکاری‌های دوجانبه در عرصه انرژی اتمی منجر گردید.

عملیات نظامی روسیه در سوریه، آخرین ضربه به موقعیت آمریکا در منطقه بود

این نشریه می افزاید، اوضاع پیرامون سوریه نیز به نفع موقعیت روسیه در خاورمیانه تمام شده است. عملیات نیروی هوایی روسیه بسیار موفق و جالب توجه بود و دورنمای همکاری‌های درازمدت مسکو و دمشق را تضمین کرده است. این عملیات همچنین این امکان را برای روسیه به وجود آورد تا در حل و فصل بسیاری از مشکلات منطقه، از جمله اختلاف بین شیعه و سنی، مبارزه با داعش و مناقشه بین اسرائیل و ایران نفوذ کند.

خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران نیز باعث شد تا روابط مسکو و تهران بسیار نزدیک و متحدان شود. علاوه بر این اختلافات آمریکا و ترکیه باعث گردید با وجود عضویت ترکیه در ناتو، روابط این کشور روسیه در عرصه نظامی توسعه زیادی یابد. همه اینها در حالی است که روابط روسیه با اسرائیل نیز در حال گسترش است.

نویسنده این مقاله نتیجه می‌گیرد که جهان دیپلماتیک مانند جهان طبیعت است و خلاء را قبول نمی‌کند. و اکنون روسیه جایگاه خالی شده آمریکا در منطقه خاورمیانه را پر کرده است. این در حالیست که این روش غیرقابل بازگشت هم نیست. برای چنین روندی لازم است تا دولت آمریکا راهکار دقیقی در رابطه با سوریه تهیه کند، سیاست معقولانه‌تری در برخورد با ایران به اجرا گذاشته و اتحاد نزدیک خود با اسرائیل را نیز حفظ کند و در عین حال تا جای ممکن در حل و فصل مناقشه فلسطین و اسرائیل کمک کند. تنها در این صورت ممکن است بتواند موقعیت از دست رفته خود در منطقه را بار دیگر به دست آورد.