شینزو آبه روز یکشنبه در سخنانی که بخشی از آن از شبکه دوم تلویزیون دولتی روسیه پخش شد، گفت: موضع توکیو در مساله ارضی (با روسیه) تغییری نکرده است.
وی افزود: اختلاف ارضی با روسیه را باید تا عقد موافقت نامه صلح با روسیه به پایان رساند.
وی ادامه داد: موضع اصولی ما به این گونه است که ابتدا مساله اختلاف ارضی را حل و سپس توافقنامه صلح را امضا خواهیم کرد.
آبه افزود: در این مورد با رئیس جمهوری روسیه گفت وگو کردیم و این موضع توکیو را به وی اعلام کردم.
موضوع عقد موافقت نامه صلح میان روسیه و ژاپن هفته گذشته در جریان دیدار سران دو کشور در حاشیه همایش بین المللی اقتصادی شرق روسیه در بندر ولادی وستوک، مطرح و دو طرف درباره آن گفت وگو کردند.
رئیس جمهوری روسیه در پایان دیدار با نخست وزیر ژاپن گفت که موافقتنامه صلح بین روسیه و ژاپن باید بدون هرگونه شرطی امضا شود و ما در این باره به طرف ژاپنی پیشنهاداتی ارایه کرده ایم.
ولادیمیر پوتین خاطرنشان کرد: ما 70 سال است که با ژاپن برای عقد موافقتنامه صلح مذاکره می کنیم و دیروز نیز به نخست وزیر ژاپن گفتم که رویکردها (در مورد موافقتنامه صلح) باید تغییر کند.
وی افزود:« روسیه برای تغییر رویکرد آماده است، من ایده ای دارم موافقتنامه صلح با ژاپن را نه هم اینک بلکه تا پایان امسال بدون هرگونه شرطی امضا کنیم.»
شینزو آبه نخست وزیر ژاپن نیز در واکنش به پیشنهاد پوتین در این نشست گفت که فعالیت های مشترک اقتصادی در جزایر کوریل جنوبی، می تواند زمینه عقد موافقتنامه صلح بین روسیه و ژاپن فراهم کند.
وی با اشاره به مذاکرات خود با پوتین افزود: ما توافق کردیم رویکردهای خود را تغییر دهیم تا ملت دو کشور اهمیت و ماهیت تصمیم های ما برای حل مسائل و عقد موافقتنامه صلح را درک کنند.
نخست وزیر ژاپن با تاکید بر اهمیت همکاری اقتصادی کشورش با روسیه در جزایر کوریل جنوبی اظهار داشت: ما به دنبال برقراری روابط دوستانه تر با روس ها هستیم و براساس این رویکرد حرکت می کنیم.
روسیه و ژاپن با گذشت بیش از 70 سال از جنگ جهانی دوم، هنوز موافقتنامه صلح امضا نکرده اند، زیرا توکیو امضای موافقتنامه را مشروط به واگذاری جزایر کوریل جنوبی کرده است که در پایان جنگ به تصرف نیروهای شوروی درآمد و روسیه نیز وضعیت کنونی را به عنوان پیامدهای جنگ جهانی دوم تمام شده و غیرقابل بازگشت می داند.
سایه مالکیت چهار جزیره جنوبی کوریل بر روابط اقتصادی و سیاسی توکیو و مسکو سنگینی می کند و مسکو بارها اعلام کرده است که حاکمیت روسیه بر جزایر کوریل جنوبی قابل تردید نیست و نتایج کنفرانس یالتا، بیانیه پتسدام و برخی دیگر از اسناد در این باره را تاییدی بر ادعای خود می داند.
جزایر کوریل جنوبی شامل کوناشیر، ایتوروپ، هابومای و شیکوتان از یک سو به دلیل برخورداری از منابع نفت و گاز و نیز ذخایر آبزیان و از سوی دیگر واقع شدن در اقیانوس آرام از موقعیت راهبردی برای روسیه و ژاپن برخوردار است.
جزایر کوریل، همچنین دروازه ورود زیردریایی های روسیه به اقیانوس آرام است و اهمیت راهبردی نظامی برای این کشور دارد، ادامه استقرار نظامیان روسی در این جزایر که پنج هزار نفر جمعیت دارد، سبب شده است دو کشور قرارداد صلح امضا نکنند.
از نوامبر سال 2010 که «دمیتری مدودف»رئیس جمهوری وقت روسیه از جزایر کوریل بازدید کرد، مناقشه توکیو و مسکو بر سر این جزایر وارد مرحله ای جدید شد.
پس از اینکه نائوتو کان نخست وزیر وقت ژاپن این اقدام را وقیحانه خواند، روسیه دستور استقرار تجهیزات مدرن نظامی در جزایر مورد مناقشه را صادر کرد.
تاکنون چند دور مذاکره در مورد جزایر کوریل میان روسیه و ژاپن صورت گرفته است.
