اختلاف عراق و سوریه بر سر تجهیزات نظامی به جا مانده از داعش

آمارهای عراق درباره میزان و ارزش این تجهیزات به ویژه تجهیزات و سلاح‌های آمریکایی متفاوت است. واشنگتن از بغداد خواسته این تجهیزات را از سوریه پس بگیرد. داعش طی سیطره خود بر مناطق دو کشور این تجهیزات را غارت کرده و اکنون به دست نظام سوریه افتاده است.

اخبار بین الملل-منابعی از دفتر عادل عبدالمهدی، نخست وزیر مستعفی عراق اعلام کردند: مقامات عراق از نظام سوریه خواسته‌اند تجهیزات نظامی مختلفی که داعش سال ۲۰۱۴ از سوریه به عراق منتقل کرده بود را پس بدهد. این تجهیزات شامل سلاح‌های پیشرفته آمریکایی و روسی از جمله تانک، نفربر و خودروهای نظامی است که به دست نظام سوریه افتاده و اخیرا طی حمله این نیروها به حومه ادلب از آن استفاده شده است. بغداد همچنین برای پس گرفتن سلاح‌هایی که نیروهای سوریه دموکراتیک در حسکه و دیرالزور  به آن دست یافته‌اند، تلاش می‌کند.

منابع می‌گویند نظام سوریه از تحویل این تجهیزات خودداری می‌کند و لزوم تعامل با آن براساس قوانین بین‌الملل را نادیده می‌گیرد. براساس قوانین بین‌المللی باید طرفی که به تجهیزات دست یافته آن را به صاحب اصلی‌اش بازگرداند. نیروهای سوریه دموکراتیک نیز با تحویل تجهیزات مخالفت کرده‌اند. مساله مهم‌تر این است که آمریکا عراق را مسؤول پس گرفتن آن از نظام سوریه می‌داند.

منابع ارزش این تجهیزات نظامی را حدود یک میلیار دلار می‌دانند. خالد العبیدی، وزیر اسبق دفاع عراق ژانویه ۲۰۱۶ گفته بود ارتش عراق تجهیزات و سلاح‌هایی به ارزش ۲۷ میلیار دلار را از دست داده و داعش به آن دست یافته است.

بیشتر تجهیزاتی که داعش به آن دست یافت در پایگاه الغزلانی در موصل و پایگاه نظامی در تکریت و پایگاه‌های غرب کشور بود اما در معرض حملات ائتلاف و نیروهای عراقی با هدف نابودی زیرساخت داعش قرار گرفت. به گفته منابع کمتر از یک چهارم این تجهیزات امروز در سوریه است.

عباس سروط، عضو کمیته امنیت و دفاع عراق به وجود سلاح‌های عراق در سوریه که در دست داعش بوده، اذعان کرد.

وی گفت: عراق بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ در معرض شکست امنیتی بزرگی قرار گرفت که مسؤولیت آن را مسؤولان محلی برعهده دارند و باید مجازات شوند. برخی پرونده‌ها از جمله پرونده سقوط موصل و فروپاشی امنیتی و عقب نشینی نیروهای عراقی پرونده‌هایی است که برخی می‌خواهند آن را ببندند. یک پرونده دیگر پرونده سلاح‌ها و تجهیزاتی است که داعش کنترل آن را در دست گرفته بود و اکنون در دست طرف‌های مختلف است. پارلمان درصدد مطرح کردن این پرونده‌ها بود اما رخدادهای اخیر مانع از آن شده است.

سروط دولت عراق و مشخصا فرمانده کل نیروهای مسلح را مسؤول دانست و گفت که باید دولت از طرف‌های ذیربط چه خارجی چه داخلی بخواهد تجهیزات غارت شده را بازگردانند.

حاکم الزاملی، رئیس سابق کمیته امنیت و دفاع گفت: عراق طی سال‌های اخیر مشغول بحران‌های متعدد بوده است و تاکنون خواهان تجهیزات و سلاح‌های غارت شده توسط قسد و نظام سوریه نشده است. داعش تجهیزات را به سوریه منتقل کرد.

وی گفت: کشور ما تجهیزات زیاد و باارزشی را از دست داد که از جمله آن تانک‌ها، توپخانه و سلاح‌های مختلف است و معادل سلاح یک سوم لشگرهای عراق است که در موصل، صلاح الدین و الانبار بوده است. بیشتر آن بعد از درگیری‌های با داعش و نابودی آن پس گرفته شد و بخش دیگری طی جنگ نابود شد و بخش بزرگتر به سوریه منتقل شده است و بغداد باید آن را پس بگیرد.

وی درباره اینکه حزب الله لبنان به برخی از این تجهیزات دست یافته یا خیر گفت: حزب الله لبنان نقشی در این باره ندارد چراکه جنگ در سوریه و عراق بود نه لبنان.

از سوی دیگر، محمد التمیمی، تحلیلگر امور سیاسی عراق گفت: جنگنده‌های ائتلاف طی جنگ ماموریت نابودی زیرساخت نظامی داعش را برعهده داشتند. در حمله آن‌ها خودروهای زرهی و تانک‌هایی که داعش به آن دست یافته بود، منهدم شد.

وی بعید دانست برخی از سلاح‌هایی که داعش به آن دست یافت به دست نظام سوریه یا طرف دیگری افتاده باشد چراکه بیشتر آن نابود شد.