نگاهی به سیاست محاصره عربستان علیه مردم یمن

بیش از پنج سال از حمله ائتلاف سعودی به یمن و محاصره همه جانبه این کشور می‌گذرد و با وجود شرایط فاجعه‌بار مردم یمن در نبود ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی، هنوز هیچ امیدی در عرصه سیاسی برای حل و فصل بحران دیده نمی‌شود. این وضعیت موجب ایجاد شرایط بحران انسانی در یمن شده و باعث شده تا هزاران نفر از مخاطبان، با امضای کمپینی در سامانه «فارس من»، خواستار «ارسال کمک‌های انسانی از طریق کاروان دریایی به یمن» بشوند.

اخبار بین الملل-در مطالبه این مخاطبان آمده است: «بعد از پهلو گرفتن کشتی‌های نفتکش جمهوری اسلامی در سواحل ونزوئلا و عیان شدن عجز و ناتوانی دشمنان جمهوری اسلامی در مقابل اقتدار میهن اسلامی ما و شکسته شدن آشکار تحریم‌ها در مقابل چشم نیروی دریایی آمریکا ، دیگر هیچ بهانه‌ای برای عدم ارسال کمک به مردم مظلوم یمن از طریق دریا و کشتی‌های حامل کمک‌های نوع‌دوستانه ملت و دولت ایران نمی‌ماند. بر ملت شریف و مسئولین محترم جمهوری اسلامی ایران است که هر چه زود به این وظیفه دینی و انسانی خود عمل کنند.»

فارس در گام اول به بررسی ابعاد موضوع می‌پردازد و در آینده‌ای نزدیک، به پیگیری این مطالبه مردم از مسئولین خواهد پرداخت. گفتنی است که تمامی مخاطبان، امکان امضای این کمپین را دارند و در صورت افزایش تعداد امضاها،  موظف به پیگیری موضوع از مسئولان عالی‌رتبه خواهند شد.

هم‌اکنون و در آستانه ششمین سال جنگ، مرزهای زمینی، هوایی و دریایی یمن همچنان در محاصره کامل ائتلاف صعودی است. حدود ۱۴ میلیون نفر در این کشور با قحطی مواجه هستند، ۳ میلیون کودک دچار سوءتغذیه‌اند و ۱۸ میلیون نفر دسترسی به آب آشامیدنی سالم ندارند؛ این آمار به علاوه ۳ میلیون آواره جنگی، نشان از جنایتی بسیار بزرگ دارد که محاصره یمن عامل اصلی آن است.


سه میلیون کودک یمنی دچار سوءتغذیه هستند

البته یمن هم مانند اغلب کشورهای عربی دارای منابع نفتی است اما بسیاری از کشتی‌های حامل نفت و مواد غذایی در نزدیکی بندر الحدیده منتظر مجوز ائتلاف سعودی برای تخلیه بار خود هستند؛ موضوعی که علیرغم توافق‌های اولیه و برخلاف تمام قواعد حقوق بشر، بعید است به واقعیت تبدیل شود. «محمد قحیم» سرپرست استانداری «الحدیده» می‌گوید سازمان ملل از اجرای توافق استکهلم ناتوان است و در آخرین مورد حتی موفق به وارد کردن کاروان کمک‌های غذایی برای مردم شهر «الدریهمی» در الحدیده نشد و این شهر همچنان در محاصره قرار دارد.

در این میان کشتی نفتی «صافر» از وضعیت ویژه‌ای برخودار است. این کشتی نفتی با محموله‌ای به ارزش بیش از ۱۲۰ میلیون دلار به مدت پنج سال است که در ساحل الحدیده مانده و ائتلاف سعودی اجازه فروش آن را به دولت صنعاء نمی‌دهد. این در حالی است که استان‌های شمالی به شدت از کمبود مواد غذایی و سوختی رنج می‌برند. اکنون دولت صنعاء از سازمان ملل خواسته است که کارشناسان فنی خود را برای تعمیر بخشی از کشتی وارد آن کند تا جلوی نشت نفت به دریا و بروز فاجعه زیست محیطی گرفته شود اما ائتلاف سعودی حتی اجازه این کار را هم به سازمان ملل نمی‌دهد.

بحران غذایی و دارویی شرایط بی نظیری را  در یمن رقم زده و این فقیرترین کشور عربی را در شرایط بهت‌آوری قرار داده است.

به‌عنوان نمونه کمیته صلیب سرخ جهانی روز یکشنبه در گزارشی اعلام کرد که برای ۱۷۵۰۰ آواره یمنی در استان صعده در شمال یمن بسته غذایی توزیع کرده، در حالی که حداقل چهار میلیون آواره که بیشترشان از زنان و کودکان هستند نیاز به بسته غذایی روزانه دارند.

گرانی مواد غذایی و برق و سوخت و نبود آب آشامیدنی سالم بسیاری از خانواده‌های یمنی را در شرایط بحرانی قرار داده است. اکنون ۷۰ درصد مردم صنعاء به آب آشامیدنی لوله‌کشی دسترسی ندارند و شرایط در دیگر شهرها و مناطق به مراتب بدتر است.

«محمد الشرجبی» از ساکنان صنعاء در این باره به وبگاه العربی الجدید گفت که مردم مجبور به خرید آب از تانکرها هستند. او گفت: «در طول سال‌های جنگ برای بسیاری از مردم تحمل بحران سوخت تا حدی تحمل‌پذیر شده بود، اما بحران نبود آب بسیار دشوار است.»

در نبود سوخت، بسیاری از نیروگاه‌های برق توان سابق خود را از دست داده و این امر منجر به افزایش شدید قیمت برق شده است؛ به طوری‌که قیمت هر کیلووات برق پیش از جنگ شش ریال یمنی بود و اکنون به ۳۰۰ ریال رسیده است.

 


نبود سوخت در یمن مردم را به استفاده از چوب وادار کرده است

همزمان محاصره همه جانبه زمینی، هوایی و دریایی و نبود سوخت و آب آشامیدنی با شیوع ویروس کرونا همراه شده و خطر این بیماری که مستلزمات اولیه آن دسترسی به آب سالم و پاک است، در یمن بیش از هر جایی دیگری حس می‌شود.

چندی پیش، سازمان پزشکان بدون مرز اعلام کرد در صورت شیوع ویروس کرونا در یمن یک فاجعه‌ انسانی رخ خواهد داد و تنها در طول چند هفته هزاران نفر از مردم این کشور جان خود را از دست خواهند داد.

 


بحران آب در صنعاء

به گفته صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) میلیون‌ها کودک یمنی دچار سوءتغذیه شدید هستند و حجم کمک‌هایی که به این کشور می‌رسد بسیار ناچیز است. یونیسف اعلام کرده است که حداقل نیم میلیارد دلار برای نجات جان کودکان یمنی نیاز است و تا کنون با تمامی وعده و وعیدها و ژست‌های حقوق بشری کشورها و سازمان‌های جهانی صرفا نیمی از این مبلغ تأمین شده است.

به گفته «ساره بیسلو نیانتی» نمانیده یونیسف در یمن، در حال حاضر ۲۳۵۰۰ کودک یمنی بر اثر شدت گرسنگی در آستانه مرگ قرار دارند و میلیون‌ها کودک دیگر نیز به دارو برای مداوای بیماری‌های بسیار پیش پا افتاده نیاز دارند.

او در گزارش ۲۶ ژوئن (ششم تیر) خود صراحتا تأکید کرد که اگر یونیسف کمک مالی مورد نیاز خود را به موقع دریافت نکند، کودکان بیشتری در آستانه مرگ بر اثر گرسنگی قرار خواهند گرفت.

«حمود البکیلی» (۵۵ ساله) از ساکنان شهر صنعاء به الجزیره گفت که مردم یمن در برابر بحران‌های پی در پی قرار گرفته‌اند که توقفی هم ندارد. به گفته او شدت رنج و سختی ساکنین به حدی است که کسی توان کنار آمدن با آن‌ها را ندارد و هیچ افقی روشنی نیز دیده نمی‌شود.

در کنار این شرایط بهت‌آور، اما دولت سعودی تا کنون هیچ اعتنایی به درخواست‌های مکرر مجامع بین‌المللی برای کاهش نسبی محاصره نکرده است. هم کانون هیچ هواپیمایی اجازه فرود در صنعاء را ندارد و صرفا در بهمن سال گذشته با تلاش‌های سازمان ملل چند کودک بیمار یمنی اجازه انتقال به خارج از این کشور برای مداوا را پیدا کردند.

سواحل غربی یمن نیز به شدت تحت نظر ائتلاف سعودی و کشورهای همپیمان ریاض است و به صورت جزئی امکان انتقال کالا و مواد غذایی وجود دارد و عمده کالایی که به دست استان‌های شمالی و مناطق تحت تسلط دولت صنعاء می‌رسد، از طریق مبادله و داد و ستد با قبائل استان‌های جنوبی است که به صورت محلی و نه در سطح کلان صورت می‌گیرد. 

سازمان‌های بین‌المللی نیز آن‌هایی که غیر دولتی هستند، جز محکوم کردن و یا ایجاد کمپین کار چندانی از پیش نبرده‌اند و سازمان ملل و نهادهای تابع آن نیز عملا در شرایط محاصره و بی اعتنایی کشورها برای عمل به تعهدات مالی خود، کاری از پیش نمی‌برند. سازمان ملل تا کنون ۳۰ طرح از ۴۱ طرحی که برای بهبود نسبی وضعیت انسانی در یمن چیده بود را به علت عدم تزریق منابع مالی متوقف کرده است.