پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- امیر مسروری- یک: چند روز اخیر تیتر یک تمام رسانه های جهان مربوط به تنش نظامی میان آذربایجان و ارمنستان بود. موضوعی که از دهه نود و با آغاز فروپاشی شوروی به یک مناقضه بین المللی تبدیل شد و خسارت های فراوانی به دو طرف وارد نمود. اما در روزهای اخیر تبادل آتش میان هر دو گروه موجب شده است مسئله تنش در آذربایجان و ارمنستان وارد فاز جدیدی شود و هر دو طرف در یک درگیری نظامی بر سر یک دیگر آتش ریخته و با انواع تسلیحات یک دیگر را هدف قرار دهند. وقوع هر نوع بحران در منطقه قفقاز می تواند شعله یک جنگ بلند مدت را به ارمغان آورد که موجب بازگشت افراطی های تروریست حاضر در منطقه شامات به این مناطق گردد. در واقع استمرار جنگ میان آذربایجان و ارمنستان بزرگترین آسیبش به منطقه شعله ور سازی یک جنگ طولانی دیگر در منطقه قفقاز خواهد بود که این بار به دلیل بافت اجتماعی و دینی منطقه می تواند مرجع حضور تروریست های مناطق چچن و ترکمنستان باشد. 

دو: روس ها ماه ها قبل دریافتند هدف بعدی تروریست های حاضر در سوریه منطقه قفقاز و تهدید امنیت ملی این کشور است. حضورشان در سوریه یک دفاع پیشگیرانه بود تا به غرب نیز این پیام را دهد حاضر نیست در سرزمین خود با تروریست ها مواجه شود و برای همین در سوریه بعد از سه سال ورود نظامی کرد و با قدرت هم از هدف خود دفاع نمود. دولت روسیه می داند هر نوع کنش در منطقه قفقاز که به جنگ و درگیری منجر شود این فرصت را به تروریست های داعشی و دیگر گروه های شامات می دهد که به مناطق قفقاز مراجعه نموده و امارت خود را بنا نمایند. بسیاری از تحلیل گران معتقدند داعش دیگر قدرت سابق در مناطق شامات را ندارد و در حال پیدا کردن جاپای خود برای شیفت به یک منطقه دیگر است. بعضی معتقدند به قفقاز می رود و بعضی دیگر لیبی را مقصد نهایی داعش بر میشمرند. اما حالا با افزایش نا امنی در منطقه قفقاز و آذربایجان، این مناطق استعداد بیشتری برای مراجعه تروریست ها دارد. 

در همین راستا باید توجه کرد دولت ترکیه نیز از اقدامات آذربایجان حمایت کرد و اردوغان گفت: « ما دعا می کنیم برادران آذربایجانی ما در این درگیری ها پیروز شوند، با کم ترین تلفات.» این سخن اردوغان نشان می دهد جریان ترکی حاضر در بحران سوریه رابطه نزدیکی با آذربایجان دارد و درآمد نفتی آذربایجان و فروش تسلیحات مختلف اسرائیلی به این کشور ظرفیت مناسبی برای حضور داعش در این مناطق است. به عبارت دیگر درگیری قفقاز به دلیل جغرافیای سرزمینی و مناطق نفت خیز می توان یک توان فرصت ساز برای حضور داعش در این مناطق باشد. به شرطی که تنش افزایش یابد و درگیری بیش از گذشته شود. اعلام بی طرفی جمهوری اسلامی ایران را هم می توان در همین راهبرد قلمداد کرد . به طوری که جمهوری اسلامی ایران نمی خواهد مرز شمال و شمال غربی خود راهم با نا امنی مدیریت کند و این یعنی تمامی مرز ایران مواجه با ناامنی و درگیری شدید جنگی است و در نهایت افزایش هزینه های نظامی برای حفظ ثبات و امنیت ملی و داخلی کشورمان خسارت های مختلفی وارد می سازد. 

آنچه قابل تحلیل است جمهوری اسلامی ایران، روسیه و حتی بعضی از کشورهای فرامنطقه ای حاضر در منطقه قفقاز مایل نیستند به هیچ عنوان درگیری آذربایجان – ارمنستان ادامه پیدا کند. زیرا افزایش تنش موجب تقلیل امنیت منطقه ای و گسترش نفوذ گروه های تروریستی در این جغرافیا خواهد شد. مسئله ای که می تواند بحران سوریه و عراق را به قفقاز بکشاند و مسیر مقابله با داعش گسترده تر شود.