محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ۵ بهمن ماه ٩٩ در صدر یک هیئت دیپلماتیک سفر منطقه‌ای خود را با ورود به باکو آغاز کرد. قرار است او در این سفر‌ها به کشور‌های جمهوری آذربایجان ، جمهوری ارمنستان، گرجستان، روسیه سفر کند و پایان بخش سفر او حضور در ترکیه خواهد بود.
محسن پاک‌آیین سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان درباره تور منطقه‌ای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، گفت: سیاست تقویت روابط با همسایگان و نگاه به شرق یکی از سیاست‌های اصولی جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دوره تحریم است که به دنبال متنوع سازی شرکای ایران در عرصه سیاست خارجی است. در این چارچوب سفر به سه کشور قفقاز و دو کشور روسیه و ترکیه که ۴ کشور از این ها همسایه بلافصل ایران هستند، سفر بسیار مهمی است.
او افزود: قفقاز دریچه ورود ایران به اروپا از طریق دریای سیاه است و منطقه مهمی تلقی می‌شود، علاوه بر این در سیاست خارجی ما همواره اهمیت داشته است. در مقطع فعلی بعد از بحران قره باغ و آتش بسی که در مسکو بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان اتفاق افتاد، تلاش برای تثبیت این آتش بس و جلوگیری از نقض و تبدیل آن به یک صلح دائم امر بسیار مهمی است و این صلح می‌تواند برای امنیت منطقه مهم باشد.
پاک آیین ادامه داد: در شرایط امنیت به طور طبیعی همکاری‌های اقتصادی بین کشور‌های منطقه می‌تواند بیشتر توسعه پیدا کند. موانعی که برای تثبیت آتس بس قره باغ وجود دارد این است که هنوز مسئله قره باغ حل نشده است و کماکان حاکمیت آینده این کشور مشخص نیست که آیا این منطقه به جمهوری آذربایجام برمی‌گردد و تحت حاکمیت تمامیت ارزی جمهوری آذربایجان قرار می‌گیرد که البته اگر این اتفاق بیفتد یک اقدام عادلانه و بهترین نوع خودش است یا به شکل فعلی حالت نه جنگ نه صلح باقی خواهند ماند و حضور نیرو‌های روسی در این منطقه طولانی خواهد شد.
سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان گفت: همه کشور‌های منطقه به ویژه ارمنستان و جمهوری آذربایجان به ثباتی که موجب ثبات منطقه می‌شود توجه ویژه داشته باشند. شاید مهم‌ترین موضوع گفت‌وگو در حوزه سیاسی بین آقای ظریف و مقامات کشور‌هایی که به آنجا سفر می‌کنند بحث قره باغ خواهد بود که بسیار مهم است.
او افزود: در حوزه اقتصادی هم بحث توسعه همکاری‌های ایران و جمهوری آذربایجان به ویژه در مقطع فعلی که ایران یکی از حامیان اصلی آذربایجان در جنگ قره باغ بوده است و به طور اصولی اعتقاد داشته است که تمامیت ارزی این کشور باید حفظ شود، لذا این موضع قاطع ایران باعث شد که روابط دو کشور فصل جدیدی را آغاز کند.
کارشناس مسائل قفقاز گفت: هفته گذشته چهاردهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی تهران و باکو را داشتیم و اکنون توسعه همکاری‌های اقتصادی مد نظر دو کشور است، به ویژه در حوزه بازسازی با توجه به اینکه مناطق آزاد شده از اشغال ارمنستان که ۷ شهر است باید بازسازی شود، اهالی این ۷ شهر که آواره هستند و در مناطق دیگر جمهوری آذربایجان زندگی می‌کنند باید به محل زندگی خود برگردند، بر این اساس ایران می‌تواند نقش بسیار مهمی در بازسازی این شهر‌ها با توجه به نزدیکی به آن ایفا کند.
پاک آیین تصریح کرد: توان خدمات مهندسی ایران برای کار‌های سازندگی و عمرانی بسیار بالاست و ما در کشور‌های مختلف سابقه خوبی داریم و در مناقصه‌های مختلف بین المللی برنده شدیم، این حضور می‌تواند در مناطق آزاد شده جمهوری آذربایجان موجب بازسازی این کشور باشد. به طور طبیعی یکی از محور‌های مذاکره ظریف با مقامات آذری چگونگی اجرای این موضوع است.
سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان گفت: بحث احداث خط آهن رشت_آستارا بسیار مهم است که هر دو طرف تهران و باکو اراده برای این همکاری را دارند از طرف جمهوری آذربایجان ۵۰۰ میلیون دلار برای مشارکت تخصیص پیدا کرده است و در طرف ایران هم دستور لازم برای آغاز کار از رشت-انزلی صادر شده است و اگر این موضوع هم پیگیری شود و به نتیجه برسد به طور طبیعی می‌تواند نقش مهمی در اتصال کریدور شمال به جنوب داشته باشد و کشور‌هایی مانند جمهوری آذربایجان، روسیه و گرجستان را به خلیج فارس و ایران را به دریای سیاه از طریق این خط آن متصل کند.
