نخستین تحریم دولت پر ادعای جو بایدن بر ایران اعمال شد؛ رئیس جمهور آمریکا نوزدهم اسفندماه دو عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به لیست تحریم‌های نقض حقوق بشر اضافه کرد. «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت: در نشست شورای حقوق بشر در ژنو ما نگرانی‌هایمان را درباره بدرفتاری‌های حکومت ایران با شهروندانش از جمله بازداشت ناعادلانه عده زیادی از شهروندان در شرایط اسفناک را بیان کردیم.
بلینکن بر اساس همین ادعا گفته نام دو مقام سپاه پاسداران به نام‌های «علی همتیان» و «مسعود صفدریان» را به دلیل آنچه «نقض فاحش حقوق بشر» خوانده شده در فهرست تحریم‌ها قرار داده است. وزیر خارجه آمریکا گفته این افراد و بستگانشان قادر به ورود به خاک ایالات متحده نخواهند بود.
نخستین تحریم دولت بایدن در حالی اعمال شده که رئیس‌جمهور جدید آمریکا اعلام کرده به دنبال توسل به دیپلماسی جهت حفظ توافق هسته ای و بازگشت به این توافق است، علاوه بر این جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد. البته مقامات کشورمان تاکید کرده اند که اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.
آمریکا با خودش چند، چند است؟/ بایدن با دست پس می‌زند، با پا پیش می‌کشد!
موضوع تحریم های ایران توسط آمریکا حکایت امروز و دیروز نیست، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دولت‌های مختلف آمریکا در راستای اهداف خصمانه خود علیه کشور ما تحریم‌هایی را به بهانه‌های مختلف وضع کرده و جنگ اقتصادی با این کشور را در دستور کار قرار داده‌اند. اما تحریم‌های دولت جدید آمریکا علیه مقام‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، در حالی اعمال شده که مقام‌های این دولت نو پا به شکست سیاست موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران اعتراف کرده‌اند، اما همچنان به سیاست های روسای پیشین آمریکا ادامه می‌دهد و در عمل کاری جز تکرار اشتباه نمی‌کند.
ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هجدهم اسفند در گفت‌وگویی اعلام کرد: به نظر می‌رسد آقای بایدن، با وجود اینکه رسما به شکست سیاست فشار حداکثری آقای ترامپ اذعان کرده، اما کماکان این سیاست را در مورد تحریم‌ها و اشتباهات منطقه‌ای ادامه می‌دهد. اقدامی که علیه تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه انجام دادند، بسیار خطرناک بود و نتیجه‌ای جز گسترش ناامنی در منطقه نخواهد داشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تاکید کرد: من احساس می‌کنم دولت آقای بایدن هنوز به یک جمع‌بندی در مورد سیاست خارجی نرسیده است، البته فشار‌هایی که از طرف گروه‌های مختلف، چه تندرو‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی و برخی کشور‌های منطقه روی دولت آقای بایدن بوده را نمی‌توانیم نادیده بگیریم. این بهانه را هنوز مطرح می‌کنند. اما آنچه من فکر می‌کنم این است که هنوز دولت آقای بایدن به یک نتیجه عملی و به این جرأت نرسیده که بداند سیاست غلط را باید متوقف کرد. از سیاست غلط نمی‌شود نتیجه خوب انتظار داشت.
مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کردند راه و چاه مشخص است و فشار و تحریم برای آمریکا نان و آب نمی‌شود، اخیرا سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان هم تاکید کرده است آمریکا باید به تمامی تحریم‌هایی که در دولت گذشته آن کشور علیه ایران برقرار شده است، خاتمه بخشد و جمهوری اسلامی ایران نیز همان طور که در بالاترین سطح اعلام داشته است پس از راستی آزمایی اقدامات آمریکا، به تمامی تعهّدات برجامی خود باز خواهد گشت. اما با این حال بایدن مسیر اشتباه ترامپ را می رود. راهی که مقصد ان مشخص است؛ شکست.
تحریم سیاست غلطی که آمریکا از آن دست بر نمی‌دارد
احمد دستمالچیان سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، معتقد است که هر سلاحی بعد از مدتی تاثیر اولیه خود را از دست می‌دهد و کند می‌شود، سلاح تحریم، سلاحی بود که با آن می‌خواستند اراده ملت‌ها را بشکنند، اقتصاد کشور‌ها را دچار ضعف کنند و وضعیت معیشتی مردم را بحرانی کنند، اما این سلاح امروزه کند شده است، چراکه مردم و ملت‌ها راه خودشان را پیدا می‌کنند. هر دشمنی به هر اندازه شرارت که در برابر آن اراده قرار بگیرد شکست می‌خورد.
دستمالچیان تاکید کرد: وضعیت کرونایی اقتصاد و تولید دنیای غرب را در معرض خطر و آشفتگی قرار داده است، قبل از کرونا اقتصاد غرب دچار مشکل بود، اما امروزه با این ویروس میلیون‌ها نفر بیکار شدند و اقتصاد و تولید آن‌ها تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته است، اگر تحریم ادامه پیدا کند آن‌ها بازار‌های مهمی را از دست می‌دهند. هر کشوری که تحریم شود از کالا‌هایی که غرب و در راس آن آمریکا تولید می‌کنند، خریداری نمی‌شود و عملا غرب خود را از منافع اقتصادی و تولیدی محروم می‌کند. امروزه بسیاری از شرکت‌های بزرگ و کمپانی‌ها نسبت به سیاست تحریم اعتراض دارند، آن‌ها می‌گویند به جای اینکه به ما کمک شود که تولیدات مان را بالا ببریم شما ترمزی گذاشتید تا ما تولید نکنیم و این مطابق با سیاست‌های لیبرالی اقتصادی غرب نیست، لذا سلاح تحریم کند شده و دشمن به این نتیجه رسیده است که نمی‌تواند این مسیر را ادامه دهد.
سفیر اسبق ایران در لبنان و اردن بر این باور است: نظریه افول هژمون اکنون به این دلیل مطرح است که آمریکا دیگر قدرت بلامنازع و یکه تاز دنیا نیست و هژمونیک نمی‌تواند برخورد کند، شرکای بزرگ دیگری مانند چین و روسیه دارد و تمام این عوامل منجر می‌شود که نظریه افول هژمون شکل بگیرد، سیاست‌های مستکبرانه و تحمیلی آمریکا هر روز کمرنگ‌تر شود و ملت‌های منطقه بیشتر از گذشته بتوانند استقلال خود را به دست بیاورند.
او همچنین گفت: نظم قدیم در منطقه فرو ریخته است و دیگر دیکتاتور‌هایی مانند صدام و مبارک نیستند که بخواهند سیاست‌های آمریکایی را در منطقه اجرا یی کنند، لذا شکل منطقه در حال عوض شدن است. آینده همانطور که مقام معظم رهبری تاکید کردند خوب خواهد بود، چراکه مردم صبر و حوصله کردند و با بصیرت در میدان ظاهر شدند و نشان دادند در برابر اراده دشمن تسلیم نمی‌شوند.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم اخیرا گفت: ما مواضع ایران را صریح و آشکار اعلام کرده ایم، مسیری که آمریکا باید طی کند، مسیر عبور از سیاست‌های غلط دولت‌های گذشته ایالات متحده است، تا امروز هیچ تغییری در عمل در سیاست ضد ایرانی آمریکا و تحریم‌های حداکثری اتفاق نیفتاده است. مسیر روشن است و آمریکا اگر می‌خواهد در کنار میز برجام جایی داشته باشد، باید تعهد خود را به قطعنامه ۲۲۳۱ اعلام کند و تحریم‌ها را بردارد، این مسیر احتیاج به بده و بستان ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار کرد: متاسفانه دولت فعلی آمریکا با اشتباه شناختی به دنبال آن است که مسیری که ترامپ ۴ سال نتوانست به جایی برساند، با چند جانبه گرایی منفی، جلو ببرد که این جای تاسف دارد، امیدواریم اروپا و آمریکا راه ساده تری را انتخاب کنند که آن هم بازگشت به اجرای تعهداتشان است، ایران بارها اعلام کرده که ما عمل را با عمل و اقدام را با اقدام پاسخ می‌دهیم، مسیر همکاری بهتر از هر مسیر دیگری جواب می‌دهد، زبان اتهام زنی و تهدید زبانی نمی‌تواند در مقابل جمهوری اسلامی ایران کارگر باشد، معتقدیم مسیری را که یک بار امتحان کرده‌ایم که آن هم همکاری مبتنی بر احترام متقابل مقابل است، پاسخ خواهد داد.
تحریم جدید ایران نشان دهنده چیست؟
اندیشکده راهبردی تبیین اخیرا نوشته است که دولت بایدن به دلیل اهمیت ایدئولوژیک مسائل موسوم به «نقض حقوق بشر» در مصرف داخلی حزب دموکرات، فارغ از رویکرد تعاملی یا تقابلی در دیگر پرونده‌ها نسبت به روسیه، چین و ایران، سطحی از فشار را در این موارد علیه رقبا اعمال خواهد کرد که بسته به شهرت سوژه یا اهمیت آن در پروپاگاندای رسانه‌های غربی، متفاوت است. به دلیل ارزش‌های مشترک غربی میان دو سوی آتلانتیک، دولت بایدن از مسائل حقوق‌بشری به مثابه ابزاری برای تقویت چندجانبه‌گرایی با اتحادیه اروپا استفاده خواهد کرد. تحریم‌های مرتبط با «نقض حقوق بشر» در افزایش هم‌گرایی اروپا و آمریکا در دیگر پرونده‌ها علیه ایران نیز تأثیر خواهد داشت. اشاره بلینکن به طرح موضوع ایران در «نشست شورای حقوق بشر» در ژنو، نشانه‌ای بر این امر است.
نکته دیگر اینکه ادامه فشار‌های حقوق‌بشری بر ایران نشانه‌ای از تداوم ارتباط و هم‌گرایی دولت آمریکا با گروه‌های سیاسی برانداز و مخالف نظام است که به عنوان منابع ادعایی آمریکا در تعیین اهداف این تحریم‌ها عمل خواهند کرد. آغاز فشار‌های حقوق‌بشری دولت بایدن علیه ایران نشان می‌دهد نباید انتظار داشت که تحریم‌های حقوق‌بشری دوران ترامپ نیز که پس از خروج از برجام و در چارچوب «فشار حداکثری» علیه نهاد‌های مالی و تجاری ایران وضع شدند، مرتفع شوند. بلکه به عنوان اهرم‌های فشاری برای تغییر رفتار ایران به کار گرفته خواهند شد.
وضع این تحریم‌ها را می‌توان نشانه‌ای از رویکرد دولت بایدن نسبت به ایران دانست. آمریکا در راستای این رویکرد با تمایزگذاری میان پرونده‌های اختلافی اعم از هسته‌ای، موشکی، منطقه‌ای و حقوق بشری، در هر یک متناسب با تغییر رفتار ایران، بر مبنای مطلوبیت‌های خود عمل خواهد کرد و لزوماً تعامل یا تقابل در یک موضوع را به موضوع دیگر تسری نخواهد داد.
