جدیدترین سامانه پدافندی هوافضای سپاه
جمهوری اسلامی ایران و نیرو‌های مسلح آن در سال‌های اخیر به ویژه پس از پایان جنگ تحمیلی تاکنون توانسته‌اند دستاورد‌های مهمی در حوزه تجهیزات و ارتقای توان رزمی به دست بیاورند.

خودکفایی و ایجاد قدرت درون زا با طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی بومی در سال‌های اخیر به قدری سرعت یافته که حیرت بسیاری از ناظران بین المللی را به همراه داشته و باعث شده توان نظامی کشورمان هر سال بیش از سال‌های گذشته رشد کند.

 

همه این دستاورد‌ها موید این مطلب است که فرماندهان و مسئولان نیرو‌های مسلح کشورمان به خوبی اهمیت خودکفایی و حفظ اسرار تجهیزات نظامی را متوجه شده‌اند. پدافند هوایی و تجهیزات مورد استفاده در آن یکی از این حوزه‌های مهم در نیرو‌های مسلح کشورمان است که در خط مقدم دفاع از کشور قراردارد.

پدافند هوایی ؛ وقتی باید دور از چشم دشمن فعالیت کرد

پدافند هوایی از جمله موضوعاتی است که دائما مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده و به دلیل اشتراک این حوزه میان ارگان‌های نظامی (ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و بسیج) از حساسیت و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کشف، رصد، پایش، درگیری و انهدام اهداف هوایی به ویژه پهپاد‌ها و حتی نشاندن و سالم گرفتن آن‌ها از جمله قابلیت‌های نرم و سخت پدافند هوایی است که نمونه‌های متفاوتی از آن را طی سال‌های اخیر شاهد بودیم.

 

مسئولان دفاعی کشورمان در نخستین روز‌های دفاع مقدس و با حمله رژیم بعث و همچنین ضعف سیستم پدافندی ایران به این فکر افتادند که صرف اتکا به سامانه‌های پدافندی بومی اطمینان بخش نیست و باید برای تامین امنیت آسمان ایران اسلامی به سراغ ساخت سامانه‌های بومی بروند. شاید بتوان یکی دیگر از علت‌های اصلی این موضوع علاوه بر نیاز به سامانه بومی، مواجه شدن با تحریم‌های بی سابقه آمریکا در همه زمینه‌ها از جمله زمینه نظامی دانست.

پدافند هوایی که از مهم‌ترین بخش‌های کشورمان در دفاع سراسری بود نیز آماج این تحریم‌ها قرار گرفت و در تامین قطعات اصلی با مشکل روبرو شد. به همین دلیل هم مسئولان دفاعی کشورمان با مهندسی معکوس قطعات و همچنین آغاز طراحی سامانه‌های بومی به سوی ساخت این سامانه‌ها حرکت کردند.

 

ارتش و سپاه ؛ دست در دست هم برای تامین امنیت ایران

ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که در همکاری با یکدیگر به عنوان ید واحده از ایران اسلامی حراست می‌کنند، این همکاری پدافندی را در قالب قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) آغاز کرده‌اند و تاکنون نیز با موفقیت ادامه داده‌اند. حاصل این همکاری‌ها امنیت بسیار بالای آسمان ایران اسلامی در قالب شبکه یکپارچه پدافندی هوایی کشور است، شبکه‌ای که با دارا بودن لایحه‌های مختلف و متعدد امنیت بسیار بالایی را برای کشورمان فراهم کرده‌اند.

 

پیشرفت سامانه‌های پدافند هوایی ایران اینک به مرحله بی‌نیازی نزدیک شده، ولی ظاهرا این پایان کار نیست و ایران گام‌هایی در جهت صعود کم سابقه در حوزه سامانه‌های پدافندی برداشته است. این در حالیست که ساخت سامانه باور ۳۷۳ در کم‌تر از ۱۰ سال تکمیل و اجرایی شده است؛ بنابراین حال که ایران به بالاترین سطح فناوری دفاعی در حوزه پدافند هوایی دست یافته است، از این پس در مدت زمان کوتاه‌تری قادر خواهد بود که محصولات باکیفیت‌تری را تولید کند. به معنای دیگر ایران در مرز علم پدافندی روز دنیا در حال حرکت است و هر لحظه باید منتظر اعلام یک خبر و دستاورد جدید دفاعی در این حوزه بود.

 

کشف، رصد، پایش، درگیری و انهدام اهداف هوایی به ویژه پهپاد‌ها و حتی نشاندن و سالم گرفتن آن‌ها از جمله قابلیت‌های نرم و سخت پدافند هوایی است که نمونه‌های متفاوتی از آن را طی سال‌های اخیر شاهد بودیم. البته حاصل این همکاری‌ها نیز امنیت بسیار بالای آسمان ایران اسلامی در قالب شبکه یکپارچه پدافندی هوایی کشور است، شبکه‌ای که با دارا بودن لایه‌های مختلف و متعدد امنیت بسیار بالایی را برای کشورمان فراهم کرده‌اند.

سامانه پدافند موشکی ۹ دی جدیدترین دستاورد‌ نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که در ارتقای بازدارندگی کشورمان نقش مهمی دارد.

 

جدیدترین سامانه پدافندی هوافضای سپاه چه نام دارد؟

صبح روز ۳۱ اردیبهشت ماه امسال بود که سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سه دستاورد جدید نیروی هوافضای سپاه بهره برداری کرد که یکی از آن‌ها سامانه موشکی ۹ دی بود. با توجه به ابعاد و شکل این سامانه می‌توان آن را از خانواده سامانه سوم خرداد دانست که سامانه‌های رعد و طبس نیز در این پلتفرم ساخته و رونمایی شده بودند. 

جدیدترین سامانه پدافندی هوافضای سپاه

 

هنگامی که به این سامانه نگاه می‌کنیم، مشاهده می‌شود که سامانه میان‌بُرد ۹ دی از ترکیب موشک‌های ۹ دی و پرتابگر سامانه سوم خرداد ساخته شده است. طبق اعلام مسئولان هوافضای سپاه این سامانه وظیفه نابودکردن اهدافی همچون انواع جنگنده، بالگرد، پهپاد، موشک کروز و بمب‌های سقوط آزاد را برعهده دارد. 

 

آنچه در این سامانه اهمیت دارد، استفاده از موشک‌های جدیدی با نام ۹ دی است که نخستین بار در نمایشگاه دستاورد‌های ۴۰ ساله انقلاب اسلامی در حوزه دفاعی به نمایش درآمد. این موشک را می‌توان نمونه مشابه موشک‌های طائر دانست، چراکه بال ذوزنقه‌ای در قسمت میانی به سمت عقب بدنه و بالک‌های کنترلی نصب شده در انتهای بدنه از ویژگی‌های موشک‌های طائر است. ولی یک تفاوت نیز وجود داشت و آن هم ابعاد کوچک‌تر نسبت به موشک‌های طائر بود.

جدیدترین سامانه پدافندی هوافضای سپاه

ویژگی‌های موشک ۹ دی

طول  ۴ متر
قطر ۲/۵ متر
وزن ۲۰۰ کیلوگرم
برد ۳۰ کیلومتر
ارتفاع درگیری ۱۰ کیلومتر
نوع هدایت هدایت فرمانی
سوخت پیشران جامد
شکل بال‌ها و بالک‌های ثابت
پرتابگر نصب دو مجموعه ۴ تایی بر خودروی سوم خرداد با پرتابگر‌های مربعی شکل
زمان تا برخورد به هدف ۲۲ تا ۳۲ ثانیه

ویژگی‌های تاکتیکی سامانه ۹ دی

سامانه تاکتیکی ۹ دی ویژگی‌های تاکتیکی بسیاری دارد؛ یکی از ویژگی‌ها وجود یک جستجوگر الکترواپتیکی از نوع تصویرساز حرارتی بر روی هر خودروی حامل این سامانه است. هر آتشبار این سامانه از یک خودروی حامل موشک و رادار (تلار) تشکیل شده است که در مجموع دو خودرو را شامل می‌شود.

 

با قرارگیری موشک‌ها در پرتابگر‌های جعبه‌ای به صورت بلوک‌های چند تایی امکان تخلیه جعبه پرتابگر خالی شده و نصب موارد جدید را ساده‌تر می‌کند که مزیت آن بازگشت سریع پرتابگر سامانه ۹ دی به وضعیت عملیاتی است. قابلیت درگیری همزمان با چند هدف نیز دیگر ویژگی این سامانه عنوان شده است.

 

سردار حاجی‌زاده درباره این سامانه گفت که یک گردان این سامانه که شامل ۴ آتشبار است، ۳۲ هدف را به صورت همزمان رهگیری و منهدم می‌کند.

دیگر مزیت یا ویژگی این سامانه را می‌توان متحرک بودن آن عنوان کرد، چرا که امروزه یکی از نیاز‌های اصلی و مهم پدافند، قدرت جابجایی با سرعت بالا در میدان‌های نبرد است. البته، چون این سامانه جزو خانواده سوم خرداد محسوب می‌شود می‌توان این احتمال را داد که نسخه دریایی آن نیز در آینده نزدیک بر روی شناور‌های رزمی کشورمان نصب شود.