محمود شوری در خصوص اینکه عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای تا چه حد می‌تواند به پیشبرد دیپلماسی اقتصادی کشور کمک کند، اظهار کرد: در حال حاضر سازمان‌های منطقه‌ای یکی از مهم‌ترین ابزارهای موجود برای همکاری‌های اقتصادی میان کشورهاست و تمام دولت‌ها تلاش می‌کنند با عضویت در این سازمان‌ها، همکاری‌های اقتصادی خود با سایر کشورها را گسترش دهند.
وی افزود: سازمان همکاری شانگهای با وجود اینکه در ابتدا بر اساس موضوعات امنیتی شکل گرفت اما رفته‌رفته همکاری‌های اقتصادی را هم در دستور کار خویش قرار داد و در سال‌های اخیر، راه‌های مختلفی را برای همکاری اقتصادی میان اعضای خود ایجاد کرده و سازوکارهای متنوعی را هم شکل داده است؛ لذا عضویت در این سازمان به گسترش روابط منطقه‌ای ایران و سایر کشورهای عضو کمک خواهد کرد.
معاون موسسه مطالعات ایران و اورآسیا(ایراس) ادامه داد: البته با نگاهی دقیق‌تر به آمار و ارقام، درمی‌یابیم که تا کنون همکاری‌های شکل گرفته بین اعضای سازمان شانگهای چندان برجسته نبوده و تاثیر شگرفی بر روند توسعه اقتصادی کشورهای عضو نداشته است.
شوری با بیان اینکه نمی‌توان انتظار داشت عضویت در سازمان شانگهای مشکلات تحریمی ما را حل کند، عنوان کرد: طبیعتا مسائل مرتبط با تحریم‌ها بسیار گسترده‌تر و پیچیده‌تر است و اساسا نیاز ایران به گسترش روابط اقتصادی، حوزه متنوعی را در بر می‌گیرد و سازمان شانگهای تنها می‌تواند بخش کوچکی از نیاز ما به تعاملات اقتصادی را تامین کند اما به هر حال در شرایط فعلی باید از هر امکانی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی استفاده کرد. طبیعتا سازمان شانگهای مجموعه‌ای از فرصت‌ها را ایجاد می‌کند.
وی در خصوص برخی اظهار نظرات در مورد اینکه عضویت ایران در سازمان‌های منطقه‌ای مانند شانگهای کشور را از گسترش روابط با غرب و خصوصا احیاء برجام بی‌نیاز می‌کند، گفت: طبیعتا این صحبت‌ها نمی‌تواند صحیح باشد. عضویت در شانگهای برای کشور ما که در پی افزایش نقش منطقه‌ای خود است، می‌تواند به لحاظ روانی و پرستیژ آورده‌هایی داشته باشد اما عملکرد اقتصادی سازمان شانگهای تا کنون به گونه‌ای نبوده که بتوان آن را به عنوان بدیلی برای مذاکرات رفع تحریم‌ها در نظر گرفت یا این طور برداشت کرد که عضویت در سازمان شانگهای منجر به بی‌نیازی ما از تعامل با کشورهای غربی می‌شود. ما در بسیاری از زمینه‌ها نیاز به همکاری با کشورهای غیر شرقی داریم؛ لذا باید با تدوین سیاست خارجی متوازن بتوانیم نیازهای خودمان برای توسعه اقتصادی را تامین کنیم.
این تحلیلگر مسائل اورآسیا در پاسخ به این سوال که عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای تا چه حد می‌تواند در اتمام پروژه کریدور شمال به جنوب یا اتمام پروژه‌های مشترک نیمه‌تمام ایران و چین مثبت واقع شود، بیان کرد: تجربه نشان داده چین و روسیه برنامه‌های همکاری اقتصادی خود را چندان در قالب ساختارهای سازمان شانگهای پیش نمی‌برند. این موضوع به خصوص در مورد چینی‌ها پررنگ‌تر است.
شوری ادامه داد: برای چینی‌ها بسیار مهم است طوری در حوزه اقتصادی عمل کنند که موجب گسترش تنش آنان با غربی‌ها نشود؛ لذا من تصور نمی‌کنم عضویت ما در سازمان شانگهای تاثیری بر نوع روابط اقتصادی دوجانبه چین و روسیه با ایران داشته باشد.
وی اضافه کرد: در مورد پروژه کریدور شمال به جنوب هم می‌توان گفت پیشرفت در این پروژه ارتباط چندانی با عضویت ایران در سازمان شانگهای نخواهد داشت؛ اگرچه هر گونه گسترشی در روابط تمایل کشورها برای همکاری با ما را افزایش می‌دهد اما پروژه کریدور شمال به جنوب مانند پروژه یک کمربند یک جاده کاملا از خارج از موضوع سازمان شانگهای است. هر کدام از این پروژه‌ها پیشران‌های خاص خود را دارد و چین و روسیه سیاست‌های خاص خود را در رابطه با این پروژه‌ها اجرا می‌کنند.
این تحلیلگر مسائل اورآسیا خاطرنشان کرد: در حال حاضر با توجه به مشکلاتی که روسیه با غرب پیدا کرده، روس‌ها علاقه‌مندی بیشتری به تسریع در اجرای پروژه کریدور شمال به جنوب پیدا کرده‌اند و تلاش‌های اخیر آنان در مورد این پروژه هم به تغییر نیاز روس‌ها در شرایط فعلی بازمی‌گردد.
شوری همچنین در خصوص سخنرانی پوتین در حاشیه اجلاس شانگهای و حمایت از عضویت ایران در این سازمان و اشاره به نقش مثبت ایران در همکاری‌های منطقه‌ای گفت: طبیعتا عضویت ایران در سازمان شانگهای وزن این سازمان را افزایش خواهد داد اما از طرف دیگر مشکلات ایران با غرب، بخشی از موضوعاتی است که روند عضویت ایران در سازمان شانگهای را تحت تاثیر قرار داده بود.
وی افزود: یعنی از یک طرف ظرفیت‌های بالای ایران و جایگاه جمهوری اسلامی در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای برای اعضای شانگهای مهم است و از طرف دیگر برخی از مشکلات ایران خصوصا مسائل مرتبط با غرب و مساله تحریم‌ها ممکن است این مشکلات را وارد سازمان شانگهای کند.
