سالی که بر ایران گذشت و آنهایی که ناکام درگذشتند

البته یکی دیگر از نقاط برجسته سال ۱۴۰۱، فوت دو نفر از سیاستمداران کهنه‌کار آمریکایی بود که هر کدام به نحوی سابقه ناکامی در برابر ایران را در کارنامه‌شان داشتند.

آرزویی که به گور رفت

اورین هَچ سناتور کهنه‌کار آمریکایی بود که در تاریخ سوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ و در سن ۸۸ سالگی درگذشت. او در زمره آن دسته از مقامات آمریکایی بود که همواره برای جمهوری اسلامی ایران خط و نشان می‎‌کشند و رویای براندازی نظام اسلامی و البته بازگشت نظام وابسته سلطنتی به قدرت را در سر دارند. هچ گرچه در سالهای اخیر حضور چندانی در تقابل با ایران نداشت، اما مثل دیگر مقامات آمریکایی با تروریست خواندن و دیکتاتور خطاب کردن جمهوری اسلامی، از لزوم براندازی سخن می‌گفت.

به طور مثال او در جلسه‌ای که در جریان ناآرامی‌های دی ماه ۹۶ با دیکتاتورزاده پهلوی داشت، ضمن استقبال و حمایت از ناآرامی‌های داخل ایران، مردم ایران را به مبارزه برای براندازی دعوت کرد و در پیامی به جریان ضدانقلاب، اعلام کرد که تا رسیدن به پیروزی نهایی در کنار آنها ایستاده است. با این حال حقیقت با اورین هچ این سناتور آمریکایی یار نبود. او در اردیبهشت ماه امسال فوت کرد و آرزوی دیرینه‌اش برای سرنگونی جمهوری اسلامی ایران را نیز با خود به گور برد.

مک فارلین هم رفت

رابرت مک فارلین دیگر سیاستمدار آمریکایی که نامش برای مردم ایران آشناست، از دیگر چهره‌هایی بود که سال گذشته درگذشت؛ مک فارلین در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه امسال و در سن ۸۴ سالگی درگذشت تا یک رسوایی بی پایان آمریکایی‌ها به نام «ایران گیت» را دوباره در اذهان زنده کند.

سالی که بر ایران گذشت و آنهایی که ناکام درگذشتند

مک فارلین، افسر بازنشسته تفنگداران دریایی آمریکا بود که از سال ۱۳۶۲ تا آذرماه ۱۳۶۴ به عنوان مشاور امنیت ملی رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت ایالات‌متحده در کاخ سفید حضور داشت و در همین ایام بود که نام او با یک رسوایی آمریکایی پیوند خورد که در نهایت به استعفا و حتی یک خودکشی ناکام برای او منتهی شد.

ماجرای مک فارلین که از تابستان سال ۶۴ شروع شد تا اسفندماه سال ۶۵ در سال‌های ریاست‌جمهوری رونالد ریگان به طول انجامید. داستان از جایی شروع شد که آمریکا تصمیم گرفت در برابر آزادی گروگان‌هایی که در اختیار نیروهای مقاومت لبنان بودند، بخشی از سلاح‌هایی را که در جنگ تحمیلی مورد نیاز ایران بود، به کشورمان بفروشد.

ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا برای آزادی گروگان‌ها دست به دامان ایران شد و تصمیم گرفت در ازای آزادی گروگان‌ها - که قرار بود با وساطت جمهوری اسلامی ایران انجام شود - آمریکا نیز اقدام به فروش سلاح به ایران کند.

در نهایت رابرت مک فارلین به عنوان مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور ایالات‌متحده با پاسپورت ایرلندی به تهران آمد. اما اوضاع آنطور که مورد انتظار آمریکایی‌ها بود پیش نرفت. مک فارلین نزدیک به ۵ روز، با این امید که با مقامات عالی‌رتبه ایران دیدار و گفت‌وگو کند در ایران ماند اما این امر حاصل نشد و او بدون هیچ دستاوردی تهران را ترک کرد. طرح ناکام ریگان درحالی به اجرا در آمده بود که کنگره آمریکا هیچ اطلاعی از آن نداشت. همین موضوع باعث شد تا پس از افشاگری مقامات ایرانی در ارتباط با سفر مک فارلین به تهران، یک رسوایی تمام‌عیار برای آمریکایی‌ها به بار بیاید.

«ایران گیت» در نهایت منجر به این شد که مک فارلین سال ۱۹۸۸ میلادی به جرم پنهان نگه داشتن اطلاعات از کنگره ایالات‌متحده، به ۲ سال ممنوعیت کار دولتی محکوم شود. گرچه مک فارلین پیش از آن، در سال ۱۹۸۵ استعفا کرده و در ۱۹۸۷(فروردین‌ماه ۶۶) تصمیم به خودکشی گرفته بود که البته ناکام ماند و ۳۵ سال بعد، در میشیگان فوت کرد.