پس از آنکه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی ۱۹ اسفند ماه ۱۴۰۱ بعد از حدود هفت سال و اندی قطعی روابط دیپلماتیک، در پکن بر سر ازسرگیری مناسبات دیپلماتیک توافق کردند، وزرای خارجه دو کشور حدود یک ماه بعد در ۱۷ فروردین ۱۴۰۲ در پکن با هم دیدار کرده و مقرر شد که اماکن دیپلماتیک دو کشور بزودی بازگشایی شود و پس از آن بود که هیأ‌ت‌های فنی برای بررسی روند بازگشایی این اماکن بین دو کشور مبادله شد.
این توافق همچنین تاثیراتی را بر منطقه گذاشت و آنگونه که برخی کارشناسان عنوان می‌کنند از سرگیری این مناسبات فرصت‌هایی را پیش روی دو کشور در ابعاد مختلف گشوده است.
در همین خصوص «سیدهادی سیدافقهی» تحلیلگر مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس درباره فرصت‌های اقتصادی پیش روی ایران و عربستان به نفت خیز بودن دو کشور اشاره کرد و گفت: هر دو کشور از کشورهای نفت خیز هستند، ولی فرقی بین ایران و عربستان وجود دارد. ایران از یک سو متاثر از تحریم‌های اعمال شده است و از سوی دیگر در پی خروج شرکت‌های فرانسوی، ایتالیایی، انگلیسی و حتی کره‌ای از ایران، مجبور شد روی پای خودش بایستد و نیازهای خود را تامین کند.
وی ادامه داد: ایران از تامین نیازهای تسلیحاتی خود شروع کرد تا جایی که کشورها به ایران سفارش پهپاد می‌دهند و از سوی دیگر به مرور زمان شاهد فعالیت جدی شرکت‌های دانش بنیان در ایران هستیم که بحمدالله بعد از تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از این شرکت‌ها و جایگاه آنها، شاهد پیشرفت‌های شگرف این شرکت‌ها در تمام زمینه‌ها بودیم و این شرکت‌ها علیرغم تحریم‌ها در حوزه‌های نرم افزاری و سخت‌افزاری جهش‌های خوبی داشتند و در زمینه‌های بهداشتی، پزشکی، دارو و ... به دستاوردهای قابل توجهی نائل شدند.
این تحلیلگر مسائل غرب آسیا با اشاره به نیروی انسانی بسیار خلاق و مبتکر ایرانی، اظهار داشت: با توجه به نفت خیز بودن کشور و نیروی انسانی خلاق، پیوند بین محافل علمی، دانشگاهی و مراکز صنعتی ما نزدیک‌تر شد که تحول صنعتی را به همراه داشت.
وی در این زمینه به صادرات روزانه ۱۲ میلیون بشکه نفت توسط عربستان اشاره و خاطرنشان کرد: بخشی از این پول صرف هزینه‌ها در جنگ‌های یمن و سوریه و ... شد و بخشی هم به جیب امرای عربستان رفت و بخشی هم در بانک‌های خارجی است. از زمانی که محمد بن سلمان به عنوان ولی‌عهد با انگیزه جوانی و آرمان گرایی بر سر کار آمد، به مرو زمان متوجه شد که این پول و سرمایه نباید در زمینه‌هایی مصروف شود که سودی برای آینده دولت و ملت عربستان ندارد. وی در همین خصوص در سال‌های اولیه ولایت عهدی، دو برنامه سنگین صنعتی تجاری و اقتصادی را مطرح کرد. یکی چشم انداز ۲۰۳۰ که این چشم انداز نیازمند سرمایه گذاری سنگینی است و بن سلمان می‌خواهد عربستان را مترقی و پیشرفته کرده و همچنین در زمینه فنی و مهندسی، صنایع سنگین و زیرساخت‌ها، این کشور شاهد پیشرفت باشد و علاوه بر آن در کنار آن طرحی دارد تحت عنوان «شهر صنعتی هوشمند نیوم» با سرمایه اولیه ۵۰۰ میلیارد دلار.
سیدافقهی در توضیح بیشتر با بیان اینکه عربستان نیروی انسانی متخصص سطح بالا مثل ایران ندارد، یادآور شد: اینجا همکاری بین دو طرف به خصوص در استفاده از توانمندی‌های ایران در زمینه نیروی انسانی متخصص می‌تواند شکل بگیرد.
وی به اظهارات اخیر وزیر بازرگانی عربستان پیش از دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان در پکن اشاره کرد که گفته بود مایل هستیم با ایران شراکت داشته باشیم، هم ایران در عربستان سرمایه‌گذاری کند و هم علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران هستیم، افزود: یکی از بسترهای سرمایه گذاری، نفت است. ما، عربستان و کویت در میدان نفتی - گازی آرش سهیم هستیم و این موضوع می‌تواند زمینه همکاری را فراهم کند.
سیدافقهی همچنین عنوان کرد: سعودی‌ها امید بیشتری به شراکت با ما دارند و اینکه نیروهای فنی و مهندسی ما به این کشور بروند و از متخصصان فنی و مخترعان ایرانی استفاده کنند و همین موضوع باعث تحکیم هر چه بیشتر روابط سیاسی، تجاری و مالی دو کشور می‌شود. از سوی دیگر ما عضو سازمان همکاری شانگهای هستیم و عربستان هم تشویق می‌شود به عضویت این سازمان درآید. از سوی دیگر بن سلمان وعده داده که نفت را به غیر از دلار با ارزهای دیگری مثل یوآن و ... بفروشند که این خود یک انقلاب صنعتی در منطقه ایجاد می‌کند.
وی به عضویت دو کشور در اوپک و همچنین بانک توسعه اسلامی اشاره کرد و افزود: بانک توسعه اسلامی در دست عربستانی‌هاست و می‌تواند یکی از سکوهای مشارکت و پیشرفت اقتصادی و سرمایه‌گذاری و تنظیم مدیریت مالی دو کشور باشد.
این کارشناس مسائل غرب آسیا همچنین خاطرنشان کرد: به مرور زمان می‌توان با ایجاد اتاق بازرگانی مشترک ایران و عربستان، فرصت‌های سرمایه‌گذاری و همچنین ایجاد اشتغال و تبادل فناوری را ایجاد کرد و علاوه بر آن گروه‌های دوستی پارلمانی بین دو کشور نیز در پیشرفت تحولات تجاری، مالی و بازرگانی موثر خواهد بود.
وی بر این باور است که سعودی‌ها به همکاری با ما در حوزه اقتصادی بیشتر نیاز دارند و افزود: سعودی‌ها از همراهی با آمریکا خیلی متضرر شدند. آمریکا آنها را تحقیر کرد، به نحوی که ترامپ می‌گفت اینها گاو شیرده هستند. ترامپ در اولین سفر خود به ریاض به میزان ۴۵۰ میلیارد دلار اینها را دوشید و ۱۱۰ میلیارد دلار تسلیحات به آنها تحمیل کرد.
به گفته سیدافقهی اینکه آمریکا اجازه نمی‌دهد جنگ یمن پایان یابد، چون به ضرر این کشور است و کارخانه‌های اسلحه سازی آن متضرر می‌شوند.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: عربستان می‌خواهد با یک شیب ملایم کم کم از آمریکا فاصله بگیرد. البته اینکه عکس العمل آمریکا چه خواهد بود را نمی‌دانم. ولی الان روس‌ها و چینی‌ها با عربستان مراودات خوبی دارند و ایران و عربستان هم که آشتی کرده‌اند و عملا ابزاری برای تحریک کردن عربستان بر ضد ایران ندارند.
به باور سیدافقهی، پیشینه سیاسی، امنیتی و اقتصادی عربستان با آشتی و مصالحه با ایران قوی‌تر شد.
