- ۵ سال زمان لازم بود تا بهارستانی ها به اشکالات فقدان سازمانی برای مدیریت و برنامه ریزی در کشور پی ببرند.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی در سال ۱۳۲۸ برای ساماندهی به امور عمرانی کشور تشکیل شد؛ زمانی که دولت تصمیم گرفت برای هماهنگ کردن برنامه های عمرانی، هیئتی به نام " هیئت عالی برنامه " تشکیل دهد. بعدها نام این هیئت با تغییراتی که در وظایف و تشکیلات اداری آن به وجود آمد به سازمان برنامه و بودجه تغییر نام یافت.
به گزارش افکارنیوز؛ در سالهای اول بعد از انقلاب، نقش سازمان برنامه و بودجه در تصمیمگیریهای اقتصادی کاهش یافت تا جایی که در دوران جنگ تحمیلی، مدتی کار تدوین بودجه کشور به نخستوزیری سپرده شد.
تقریبا ۱۰ سال بعد یعنی در سال ۱۳۷۸، دو سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی کشور با هدف یکپارچگی در برنامههای توسعه و فراهم کردن زمینه اجرای آنها، ادغام و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تشکیل شد. سازمانی که با روی کار آمدن دولت نهم و به بهانه تاسیس این سازمان توسط آمریکایی ها توسط رئیس جمهور منحل شد.
در آن زمان و از ابتدای آبان ۸۵، هیئت هفت نفره ای در دولت تشکیل شد تا ادغام سازمان مدیریت در استانداری های کشور را بررسی کند هرچند دولت هدف از این اقدام را تمرکززدایی، تسریع در امور استان‌ها و پیشرفت در امر سازندگی و عمران آنها اعلام کرد.
دو ماه بعد و در جریان بررسیهای لایحه بودجه سال ۸۶، دولت وظیفه پرداخت حقوق کارکنان دولت را که پیش از این برعهده سازمان مدیریت بود، به وزارت اقتصاد محول کرد. پس از آن در صدو سی و سومین جلسه شورای اداری در ۱۸ تیر ماه سال ۸۶، که به ریاست محمود احمدی نژاد برگزار شد یکی از جنجالی ترین مصوبه های دولت برای انحلال سازمان برنامه ریزی تصویب شد.
و نهایتا این سازمان با ادغام در نهاد ریاستجمهوری، به «معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییسجمهوری» تغییر نام داد. با تشکیل این معاونت، ارتباط مستقیم سازمان مدیریت با دستگاه ها و نهادها قطع و ارتباط با آن از طریق نهاد ریاست جمهوری میسر شد.
انتظار می رفت که با تغییر ماهیت نوع روابط دستگاه ها با سازمان مدیریت در قالب یکی از معاونت های رئیس جمهور نقش تلفیقی این سازمان به رویکرد جدیدی مبدل شود اما تجمیع قدرت برنامه ریزی و توزیع بودجه کشور در یک سازمان موجب جمع شدن برخی آسیب ها در این خصوص شده بود. آسیب هایی که وظایف این سازمان را با خدشه روبرو کرده بود.
در آن زمان عده ای از نمایندگان مجلس معتقد بودند که چون تشکیل سازمان مدیریت با تصویب مجلس صورت گرفته هرگونه تغییرات ساختاری این سازمان نیز باید با هماهنگی مجلس باشد؛ مساله ای که هیچگاه مورد توجه دولت قرار نگرفت.
حالا پس از گذشت ۵ سال از انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی، غلامرضا کاتب عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی از مطرح شدن طرح برای احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی در مجلس خبرداد و گفت: برای اینکه نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی از عقلانیت و پشتیبانی کامل برخوردار باشد این سازمان را دوباره احیا می کنیم.
وی هدف از ارائه این طرح را عملکرد نامناسب معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری دانسته و گفته: برای اینکه پس از پایان برنامه پنجم نگوییم ۲۵ درصد از اهداف برنامه محقق شد سازمان مدیریت و برنامه ریزی احیا می شود.
این در حالی است که تاجگردون نماینده مردم گچساران در مجلس با بیان اینکه دولت اعتقادی به احیای سازمان مدیریت ندارد گفته: در هر حال نهاد برنامه ریزی و مدیریت کشور چه سازمان باشد و چه معاونت زیر نظر رئیس جمهور است وچون دولت اعتقادی به تشکیل این سازمان ندارد طرح احیای آن نیز بی فایده خواهد بود.
وی در همین راستا بر لزوم احیای بخش های مغفول مانده سازمان مدیریت تاکیدکرده و گفته: به هرصورت این نهاد زیر نظر رئیس جمهور است و وی حرف اول و آخر را می زند.
در همین حال قاسم عزیزی دیگر نماینده عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، طرح احیای سازمان مدیریت را باعثکاهش تاخیر در ارائه بودجه می داند و می گوید: اینکه سازمان مدیریت و برنامه ریزی در حد معاونت اداره شود و یا ریاست مستقلی داشته باشد در اجزاء، ساختار و عملکرد آن تاثیرگذار است.
در هر حال و فارغ از اشکالات روشن سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق، به نظر می رسد نظام بودجه ریزی کشور نیازمند داشتن سازمانی مستقل است تا هم در روند ارائه بودجه سالیانه سرعت بیشتری ایجاد شود و هم توزیع بودجه در دستگاه های اجرایی به نحو مناسب انجام شود.
تنها نکته ضروری اصلاح ساختار و کارکردهای این سازمان است تا اشکالات ساختاری سازمان پیشین مرتفع شود.
