با نزدیک شدن به موعد انتخاب هیأت رئیسه مجلس، شمارش معکوس برای رقابت بر سر کرسی‌های کلیدی مجلس دوازدهم آغاز شده است؛ کمتر از یک ماه دیگر تا آغاز رقابت برای هیات رییسه بهارستان باقی مانده؛ انتخاباتی که نه‌تنها رئیس پارلمان، بلکه ترکیب کامل هیأت رئیسه را برای یک سال آینده مشخص می‌کند. در همین راستا، تحرکات پنهان و آشکار برخی نمایندگان برای کسب جایگاه در هیأت رئیسه، زیر پوست مجلس به جریان افتاده است. بر همین اساس و در آستانه برگزاری اجلاسیه دوم از دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، فراکسیون انقلاب اسلامی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بلوک‌های سیاسی در مجلس، اعلام کرده است که تنها گزینه مورد حمایت خود برای ریاست مجلس را محمدباقر قالیباف می‌داند. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که فضای رسانه‌ای و سیاسی کشور در هفته‌های اخیر شاهد بحث‌ها و گمانه‌زنی‌هایی پیرامون جایگاه قالیباف بوده است؛ اما به نظر می‌رسد که بدنه اصلی و مؤثر مجلس همچنان بر تداوم مدیریت وی تأکید دارد.
قالیباف؛ سیاستمداری با سابقه‌ای متنوع و توانمندی‌های چندلایه
محمدباقر قالیباف از جمله شخصیت‌هایی است که کارنامه‌ای چندوجهی در عرصه‌های امنیتی، اجرایی و قانون‌گذاری دارد. او پیش از ورود به مجلس، ریاست شهرداری تهران را برای بیش از یک دهه برعهده داشت و تجربه فرماندهی نیروی انتظامی و نیز حضور در جنگ تحمیلی را در سابقه خود دارد. این تنوع تجارب، قالیباف را به چهره‌ای چندبُعدی تبدیل کرده که قابلیت تطبیق با شرایط گوناگون و مدیریت بحران‌های پیچیده را داراست.
از شاخص‌ترین توانمندی‌های قالیباف، تجربه طولانی او در مدیریت کلان‌شهری همچون تهران است. در دوران شهرداری او، پروژه‌های زیربنایی بزرگی چون توسعه مترو، احداث بزرگراه‌ها، تونل‌های شهری و تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی در پایتخت پی‌ریزی شد.
قالیباف در حوزه انتظامی نیز کارنامه قابل‌توجهی دارد. او از فرماندهان باسابقه دوران دفاع مقدس و از مؤسسین ساختار نوین پلیس در جمهوری اسلامی است. این سابقه موجب شده که توان تصمیم‌گیری او در شرایط بحرانی مورد تحسین قرار گیرد و در موقعیت‌های مختلف سیاسی، به‌عنوان گزینه‌ای قابل‌اعتماد مطرح باشد.
در جایگاه ریاست مجلس، قالیباف توانسته میان جریان‌های گوناگون سیاسی حاضر در خانه ملت، به‌ویژه نیروهای انقلابی و جبهه اصول‌گرا، نوعی تفاهم ایجاد کند. اگرچه گاه با انتقاداتی از سوی جریان‌های تندرو مواجه بوده، اما تجربه و مهارت او در تعامل با دستگاه‌های اجرایی، شورای نگهبان و دیگر نهادهای حاکمیتی، جایگاه او را تثبیت کرده است. همچنین تلاش برای انسجام‌بخشی به فرآیند قانون‌گذاری و اولویت‌گذاری اقتصادی از دیگر رویکردهای او بوده است.
فراکسیون انقلاب اسلامی و اجماع بر قالیباف
اعلام رسمی حمایت فراکسیون انقلاب اسلامی از قالیباف، نشان‌دهنده انسجام نسبی درون این فراکسیون برای ادامه ریاست اوست. موسی غضنفرآبادی، از اعضای ارشد این فراکسیون، با اشاره به اینکه تخریب‌های رسانه‌ای و فشارهای بیرونی تأثیری بر آرای نمایندگان نخواهد داشت، تأکید کرد که قالیباف با رأی بالا مجددا ریاست مجلس را برعهده خواهد گرفت. این موضع، علاوه بر آنکه حمایت فراگیر سیاسی را نشان می‌دهد، حاکی از ارزیابی مثبت اعضای فراکسیون از عملکرد قالیباف در سال نخست اجلاسیه است.
در اجلاسیه اول، قالیباف توانست ابتکاراتی در فرآیند قانون‌گذاری و نظارت بر دولت اعمال کند؛ از جمله تشکیل قرارگاه‌های نظارتی مشترک با نهادهای مختلف و تدوین برنامه‌هایی برای شفافیت بودجه و مبارزه با فساد. همچنین حضور فعال در میادین بحرانی مانند پیگیری مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم، سبب شد تا نگاه نمایندگان نسبت به کارآمدی او تقویت شود.
بسیاری معتقدند با توجه به حمایت رسمی فراکسیون انقلاب اسلامی از قالیباف، احتمال پیروزی مجدد او در انتخابات هیأت رئیسه مجلس بالا است. درباره نواب رئیس مجلس نیز گزینه‌های متعددی مطرح هستند که بنا به اعلام غضنفرآبادی، رأی‌گیری درون‌فراکسیونی برای انتخاب گزینه نهایی انجام خواهد شد. این روند، علاوه بر تقویت دموکراسی درونی در مجلس، نشانگر نقش‌آفرینی فراکسیون در تعیین ساختار کلیدی‌ترین نهاد تقنینی کشور است.
قالیباف و استمرار مدیریت در مسیر تحولات ملی
با نگاهی به کارنامه قالیباف، می‌توان او را مدیری با تجربه، عمل‌گرا و اهل گفت‌وگو در ساختارهای قدرت جمهوری اسلامی ایران دانست. اگرچه فشارهای رسانه‌ای و تخریب‌های سیاسی همیشه در اطراف او وجود داشته، اما تداوم حمایت فراکسیون اصلی مجلس از او نشان‌دهنده رضایت از عملکرد او در دوره نخست است.
در شرایطی که کشور با بحران‌های اقتصادی، فشارهای بین‌المللی و ضرورت بازآفرینی ساختارهای حکمرانی روبه‌رو است، حضور فردی با سابقه اجرایی، امنیتی و قانون‌گذاری همچون قالیباف در رأس مجلس می‌تواند زمینه‌ساز هماهنگی بیشتر میان نهادهای کلان کشور باشد.
در نتیجه، به نظر می‌رسد اجلاسیه دوم مجلس نیز با ریاست قالیباف آغاز خواهد شد؛ حضوری که نه فقط حاصل یک اجماع سیاسی، بلکه مبتنی بر توانمندی‌ها و تجربه‌هایی است که قالیباف در طول دهه‌های گذشته در سطوح مختلف مدیریت کشور به نمایش گذاشته است.
قالیباف؛ از میدان رزم تا صحن قانون‌گذاری
در آستانه برگزاری انتخابات هیأت رئیسه اجلاسیه دوم مجلس دوازدهم، نام محمدباقر قالیباف بار دیگر در صدر گمانه‌زنی‌ها قرار گرفته است؛ شخصیتی که طی ۵ سال گذشته، سکان قوه مقننه را در دست داشته و اکنون در آستانه این مسئولیت برای دومین سال مجلس جدید است.
قالیباف از نخستین نسل مدیرانی است که تجربه میدان نبرد را به مدیریت کلان انتقال داد. پس از پایان جنگ، در مقام فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، نقشی مؤثر در اجرای پروژه‌های بزرگ ملی ایفا کرد؛ از سد کرخه تا خط‌آهن مشهد-سرخس، از شبکه گازرسانی تا جاده‌های استراتژیک. همین تجربه‌ها، پایه‌گذار مدلی از مدیریت شد که بعدها «جهادی» خوانده شد؛ مدلی مبتنی بر روحیه بسیجی، سرعت در اقدام و اتکا به ظرفیت‌های داخلی.
نوسازی ناجا؛ تلفیق امنیت با فناوری و ارتباط مردمی
در دهه ۱۳۸۰ و با انتصاب قالیباف به فرماندهی نیروی انتظامی، دوره‌ای از نوسازی ساختاری و تحول فناورانه در این نهاد آغاز شد. راه‌اندازی سامانه ۱۱۰، دفاتر خدمات پلیس ۱۰+، گسترش زیرساخت‌های دیجیتال و تعریف پلیس اجتماعی از جمله اصلاحاتی بود که پلیس را از یک نیروی صرف امنیتی به نهادی خدمات‌محور و ارتباط‌گرا تبدیل کرد. این تغییر رویکرد، در شرایطی انجام شد که پلیس با چالش‌هایی چون کاهش اعتماد عمومی و چالش های درون‌سازمانی مواجه بود.
۱۲ سال در شهرداری تهران؛ آزمون بزرگ مدیریت شهری
مهم‌ترین عرصه مدیریتی قالیباف پیش از مجلس، شهرداری تهران بود؛ جایی که او طی ۱۲ سال، تهران را به آزمایشگاهی بزرگ برای اجرای پروژه‌های عمرانی، فرهنگی، حمل‌ونقلی و خدماتی تبدیل کرد. ساخت بزرگراه‌ها، تونل‌های شهری، توسعه مترو، راه‌اندازی سامانه BRT، ایجاد دریاچه مصنوعی چیتگر، پردیس‌های سینمایی، مراکز فرهنگی و بوستان‌های فراشهری بخشی از کارنامه اوست.
قالیباف همچنین در زمان شهرداری، مدیریت منابع مالی، تکیه بر درآمدهای پایدار و تمرکز بر مناطق محروم‌تر شهر را در اولویت قرار داد.
چهار سال ریاست مجلس
قالیباف از سال ۱۳۹۹ و آغاز مجلس یازدهم، با شعار «مجلس انقلابی، کارآمد و پاسخگو» وارد پارلمان شد و تلاش کرد رویکرد اجرایی خود را به فضای قانون‌گذاری و نظارتی نیز وارد کند. حضور میدانی در پروژه‌های عمرانی و استان‌های محروم، تشکیل کمیسیون‌های پیگیر در مسائل خاص اقتصادی، تصویب طرح‌هایی مانند حمایت از خانواده، جهش تولید دانش‌بنیان و مسکن ملی و تأکید بر دیپلماسی اقتصادی بخشی از عملکرد او طی پنج سال گذشته است.
در نخستین سال مجلس دوازدهم نیز قالیباف به ریاست اجلاسیه اول انتخاب شد و کوشید با ترکیب تجربه و رویکرد میدانی، جایگاه مجلس را در سیاست‌گذاری کشور تقویت کند. اکنون او برای دومین سال پیاپی در مجلس دوازدهم، نامزد ریاست اجلاسیه دوم است.
نقطه تمایز قالیباف با بسیاری از چهره‌های سیاسی، جایگاه او در موقعیت‌های اجرایی است؛ از میدان جنگ تا میدان شهر، از ساختار انتظامی تا پارلمان. این ویژگی، کارنامه‌ای ملموس از او به جای گذاشته که هم قابلیت دفاع دارد و هم محل نقد است.
در میان دستاوردهای او، توجه به محرومیت‌زدایی، پیگیری پروژه‌های زیرساختی، مقابله با بوروکراسی فرساینده و روحیه کار جهادی برجسته است.
قالیباف همچنان از بدنه قابل‌توجهی از جریان‌های انقلابی کشور حمایت دریافت می‌کند.
