نامه صریح و مهم عراقچی به گوترش

سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل نوشت و در آن به مواردی پیرامون فعال شدن مکانیسم ماشه اشاره کرد.

خلاصه‌ای از این نامه به شرح ذیل است:

در نامه‌ای خطاب به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، رئیس شورای امنیت، خانم کایا کالاس نماینده عالی اتحادیه اروپا، و اعضای شورای امنیت سازمان ملل، دلایل خود را تشریح کردم که چرا سه کشور اروپایی از هیچ‌گونه مشروعیت حقوقی، سیاسی و اخلاقی برای فعال‌سازی سازوکارهای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (مصوب ۲۰۱۵) برخوردار نیستند.

سه کشور اروپایی (E3) با اقدامات و اظهارات خود - از جمله حمایت سیاسی و مادی از تجاوز نظامی غیرقانونی و غیرموجه اخیر رژیم اسرائیل و ایالات متحده؛ نقض اصول بنیادین برجام؛ و همچنین قصور مستمر و طولانی‌مدت در عمل به تعهداتشان - عملاً جایگاه خود را به‌عنوان «شرکت‌کننده» در برجام از دست داده‌اند. از این‌رو، هرگونه تلاش آنان برای احیای قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت، بی‌اعتبار و از نظر حقوقی باطل است.

ایران در واکنش به خروج یک‌جانبه ایالات متحده از برجام، ابتدا تمامی سازوکارهای حل‌وفصل اختلافات مندرج در توافق را به‌طور کامل طی کرد و سپس به‌تدریج، اقدامات جبرانی خود را مطابق با بند ۳۶ برجام آغاز نمود. در این مسیر، ایران تلاش‌های گسترده‌ای انجام داد تا سایر اعضای باقی‌مانده در توافق را متقاعد به بازگشت به تعهداتشان کند. با این حال، سه کشور اروپایی (E3) نه‌تنها به تعهدات خود پایبند نماندند، بلکه به‌طور فعال در اجرای سیاست موسوم به «فشار حداکثری» آمریکا مشارکت کردند و اخیراً نیز در تجاوز نظامی علیه مردم ما نقش داشته‌اند. بازیگرانی با چنین سابقه‌ای، هرگز نمی‌توانند ادعای «حُسن نیت» داشته باشند.

سه کشور اروپایی نمی‌توانند و نباید اجازه یابند با سوءاستفاده از قطعنامه‌ای که خود به آن پایبند نبوده‌اند، اعتبار شورای امنیت سازمان ملل را زیر سوال ببرند. آن‌ها باید به همان توصیه‌ای عمل کنند که خود در نامه ۲۰ اوت ۲۰۲۰ به ایالات متحده ارائه کردند: اینکه باید از هر اقدامی که موجب تعمیق شکاف‌ها در شورای امنیت شود یا تأثیر منفی جدی بر عملکرد آن داشته باشد، خودداری کنند.

همانطورکه در نامه‌ام تأکید کرده‌ام: ایران نشان داده که توان مقابله با هرگونه [تهاجم وحشیانه یا به اصطلاح خودشان] «کار کثیف» ناشی از توهم را دارد، اما همواره آمادگی داشته است که به دیپلماسی معنادار و مبتنی بر حسن نیت، پاسخ متقابل دهد.