علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت آیین نکوداشت شیخ صفی‌الدین اردبیلی، به موضوعات مربوط به جمهوری آذربایجان و دالان زنگه‌زور نیز پرداخته است.
وی در این پیام تاکید کرد دشمنان ایران، به‌ویژه صهیونیسم جهانی و آمریکا، از این اتحاد تاریخی و عمق راهبردی فرهنگی ایران آزرده‌اند و همواره تلاش کرده‌اند با تضعیف پایه‌های این هویت، به امنیت ملی ما آسیب بزنند. در همین راستا، طرح‌هایی نظیر «دالان زنگه‌زور» را به‌عنوان پوششی برای پروژه‌های بزرگ‌تر ژئوپلیتیکی دنبال می‌کنند. هدف اصلی، تضعیف محور مقاومت، قطع ارتباط ایران با قفقاز، و محاصره زمینی ایران و روسیه در جنوب منطقه است.
متن پیام علی اکبر ولایتی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و درود به مردم غیور و فرهیخته آذربایجان، به‌ویژه استان سرافراز اردبیل، و با تقدیر و تشکر ویژه از حضرت آیت‌الله سید حسن عاملی، نماینده محترم ولی‌فقیه در استان و امام جمعه فرهیخته اردبیل، که با اهتمام و همت بلند خود زمینه‌ساز برگزاری این آیین باشکوه در تکریم مقام والای شیخ صفی‌الدین اردبیلی شدند.
سپاسگزارم از همه عزیزانی که در پاسداشت این شخصیت برجسته عرفانی، علمی و ملی، سهمی بسزا دارند.
حضار گرامی، میهمانان ارجمند، علما و فرهیختگان محترم
ملت بزرگ ایران در طول تاریخ، به‌ویژه در دوره معاصر و در مقابله با تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا، وحدت، بیداری و همبستگی کم‌نظیری از خود نشان داده‌اند. این اتحاد برخاسته از فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی، همواره الهام‌بخش ملت‌های آزادی‌خواه جهان بوده است.
فرهنگ ایران، دو ویژگی ممتاز دارد: نخست، انسجام درونی میان اقوام گوناگون؛ و دوم، پیوستگی تاریخی که چون تار و پود فرش ایرانی، شاکله تمدن کهن ما را مستحکم کرده است. هویت ایرانی بر بنیان توحید استوار بوده و هست. از روزگاران باستان تا امروز، ایرانیان همواره پیرو ادیان توحیدی بوده‌اند. همان‌گونه که مورخانی چون شهرستانی و مسعودی تصریح کرده‌اند، حتی پادشاهان ایران باستان خود را منسوب به حضرت ابراهیم(ع) می‌دانسته‌اند. با ظهور اسلام، ملت ایران، که پیش‌تر پیرو آیین زرتشت - دینی یکتاپرست - بودند، با آغوش باز این دین الهی را پذیرفتند. جالب آن‌که به روایت اکثر مورخان، حضرت زرتشت خود از سرزمین آذربایجان برخاسته بود.
در طول تاریخ، ایرانیان همواره پرچمدار مبارزه با ظلم و بیداد بوده‌اند: از قیام ابومسلم خراسانی علیه بنی‌امیه، تا تلاش‌های خواجه نصیرالدین طوسی در دوران مغول، و نهضت‌های شیعی پیش از عصر صفویه. اما نقطه عطف این مسیر تاریخی، تشکیل دولت صفوی است که به همت شاه اسماعیل صفوی، و با الهام از آموزه‌های معنوی و فکری شیخ صفی‌الدین اردبیلی، شکل گرفت.
شیخ صفی‌الدین اردبیلی، این عارف و فقیه وارسته که نسب شریفش به امام موسی کاظم(ع) می‌رسد، نه‌تنها بانی یک جریان معنوی و فکری اصیل بود، بلکه با پیوند میان عرفان، تشیع و هویت ایرانی، ایران را پس از قرن‌ها تفرقه، به وحدت رساند. او ساختارها و نهادهایی را بنیان نهاد که تا امروز، نشانه‌های آن در فرهنگ ما زنده و جاری است.
امروز نیز آذربایجان همچون گذشته، منشأ ایمان، پایگاه ریشه‌دار تشیع، و پیشتاز هویت ایرانی-اسلامی است. این منطقه همیشه در خط مقدم دفاع از تمامیت ارضی، استقلال، و ارزش‌های انقلاب اسلامی بوده است و این نقش تاریخی باید همچنان پاس داشته شود.
دشمنان ایران، به‌ویژه صهیونیسم جهانی و آمریکا، از این اتحاد تاریخی و عمق راهبردی فرهنگی ایران آزرده‌اند و همواره تلاش کرده‌اند با تضعیف پایه‌های این هویت، به امنیت ملی ما آسیب بزنند. در همین راستا، طرح‌هایی نظیر «دالان زنگزور» را به‌عنوان پوششی برای پروژه‌های بزرگ‌تر ژئوپلیتیکی دنبال می‌کنند. هدف اصلی، تضعیف محور مقاومت، قطع ارتباط ایران با قفقاز، و محاصره زمینی ایران و روسیه در جنوب منطقه است. این پروژه نه‌تنها بخشی از برنامه آمریکا برای جایگزینی اوکراین با قفقاز به‌عنوان جبهه جدید فشار علیه روسیه و ایران است، بلکه با پشتیبانی ناتو و برخی جریان‌های پان‌ترکیست دنبال می‌شود.
اما ایران، از همان آغاز این تحرکات، با صراحت مخالفت خود را در بالاترین سطح ابراز کرد و حتی با اعزام نیرو به مرزها و برگزاری رزمایش‌های بازدارنده، نشان داد که دفاع از امنیت ملی، خط قرمز ماست. سیاست «پیشگیری فعال» به جای «واکنش منفعل»، راهبرد هوشمندانه‌ای است که جمهوری اسلامی ایران آن را در پیش گرفته است.
مردم قهرمان آذربایجان، همان‌هایی هستند که در برابر مهاجمان عثمانی و روس‌های تزاری ایستادند، با سرداری امثال عباس میرزا، با حمایت علمای بزرگ شیعه همچون مرحوم سید محمد مجاهد، و فتوای جهاد علما علیه اشغال، از خاک و ایمان خود دفاع کردند. در ماجرای فرقه دموکرات آذربایجان نیز، با رهبری علما و مراجع بزرگ، مردم منطقه توطئه استعماری را خنثی کردند و به روس‌ها و وابستگانشان اجازه ندادند خاک ایران را تجزیه کنند.
امروز هم دشمن با طرح‌هایی به ظاهر اقتصادی، اما در واقع تجزیه‌طلبانه، به دنبال نفوذ به ژرفای ژئوپلیتیکی ایران است.
اما ملت ایران، با الهام از آموزه‌های بزرگان خود، به‌ویژه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، در برابر این توطئه‌ها ایستاده و خواهد ایستاد. همان‌گونه که آن عارف الهی در زمانه خود با تفرقه مقابله کرد، امروز نیز ملت ایران با وحدت، هوشیاری و ایمان، نقشه‌های شوم دشمنان را نقش بر آب خواهد کرد.
یاد شیخ صفی‌الدین گرامی باد. راهش پررهرو باد.
علی‌اکبر ولایتی
