براین اساس هم بود که وزارت امورخارجه ایران با انتشار بیانیه‌ای، تاکید کرد که با وجود حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی عضو برجام، که خود حداقل از زمان خروج آمریکا از برجام در می ۲۰۱۸ به بعد به‌صورت مستمر مرتکب «عدم‌اجرای عمده» تعهدهای خود شده و بنابراین خود را از صلاحیت قانونی توسل به سازوکار حل اختلاف برجام محروم کرده بودند، شورای امنیت به‌دلیل مخالفت صریح دو عضو دائم، یعنی چین و روسیه، هیچ تصمیمی برای بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته اتخاذ نکرده‌است.
محورهای مورد تاکید ایران
- موضوع هسته‌ای ایران، که با عنوان «منع‌اشاعه» در دستورکار شورای امنیت قرار داشته است، باید از فهرست موضوع‌های مورد بررسی این شورا خارج شود.
- باید با برنامه هسته‌ای ایران مانند برنامه هسته‌ای هر کشور فاقد تسلیحات هسته‌ای عضو معاهده منع اشاعه رفتار شود.
- اقدام اخیر سه کشور اروپایی هیچ خدشه‌ای به ترتیبات قانونی مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱، ازجمله زمان انقضای آن، وارد نمی‌کند و این قطعنامه باید در موعد مقرر (۲۶ مهر ۱۴۰۴) خاتمه‌یافته تلقی شود.
- دبیرخانه شورای امنیت مجاز نیست بر حرکت غیرقانونی سه کشور اروپایی صحه بگذارد و آن را به‌رسمیت بشناسد.
- براساس «ماده ۱۰۰» منشور سازمان ملل، باید فوراً اطلاعات نادرست مندرج در صفحه اینترنتی سازمان ملل درباره روند ادعایی بازگرداندن قطعنامه‌های خاتمه‌یافته علیه ایران اصلاح شود.
- تشکیل مجدد سازوکارهای تحریمی شورای امنیت، از جمله «کمیته تحریم» و «گروه کارشناسان» غیرقانونی است.
- دبیرخانه موظف است در اسرع وقت صفحه اینترنتی شورای امنیت را با حذف ادعای تشکیل این ترتیبات اصلاح کند.
- از همه کشورهای عضو سازمان ملل انتظار می‌رود با در نظر گرفتن ماهیت غیرقانونی حرکت سه کشور اروپایی، قطعنامه ۲۲۳۱ را خاتمه‌یافته تلقی کنند.
۱
ادعا درباره شرط ایران
روزنامه انگلیسی «گاردین» عصر شنبه در گزارشی با اشاره به اینکه «ایران به‌صورت رسمی پایان توافق هسته‌ای ۱۰ ساله را اعلام کرد»، نوشت: تهران توافق سال ۲۰۱۵ را، که براساس آن تحریم‌ها در ازای محدود شدن برنامه هسته‌ای این کشور لغو شده بود، فسخ شده اعلام کرد.
این رسانه در ادامه تاکید کرد که ایران روز شنبه اعلام کرد که دیگر به توافق سال ۲۰۱۵، که رسماً با نام برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شناخته می‌شود، پایبند نیست. براساس این توافق، تحریم‌های بین‌المللی در ازای محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای تهران لغو شدند.
«گاردین» همچنین مدعی شده است که «ترامپ گفت خواهان توافق صلح با ایران است و این درحالی است که تهران بارها گفته همچنان پایبند به دیپلماسی است، مشروط بر اینکه واشنگتن در طول هرگونه مذاکره احتمالی، تضمین‌هایی درباره عدم اقدام نظامی ارائه دهد».
۲
بن‌بست در مذاکرات
وبگاه قطری «الجزیره» هم در گزارشی، با اشاره به اینکه ایران می‌گوید محدودیت‌های برنامه هسته‌ای با انقضای توافق «پایان یافته» است، نوشت که درعین‌حال تهران تاکید کرده با پایان رسمی توافق هسته‌ای با قدرت‌های غربی، ایران همچنان به دیپلماسی متعهد است.
این رسانه قطری با اشاره به اینکه درحال‌حاضر مذاکرات هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های جهانی به بن‌بست رسیده، تصریح کرده‌است: «عباس عراقچی، دیپلمات ارشد ایرانی، هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت تهران هیچ دلیلی برای مذاکره با اروپایی‌ها نمی‌بیند، زیرا آنها مکانیسم ماشه را فعال کرده‌اند».
۳
پایان محدودیت‌های برجامی
خبرگزاری آلمانی «دویچه‌وله» نیز در گزارشی که عصر شنبه منتشر کرد، با اشاره به موضع ایران در روز منقضی شدن قطعنامه ۲۲۳۱، نوشت که ایران تاکید کرده‌است دیگر به محدودیت‌های توافق هسته‌ای پایبند نیست.
این رسانه با اشاره به دو ادعای طرف‌های غربی برجام علیه ایران مبنی بر «مانع‌تراشی در بازرسی‌های سازمان ملل» و «غنی‌سازی اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی»، ادامه داد که از زمان خروج ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸، مذاکراتی بین ایران و قدرت‌های غربی برای احیای این توافق وجود داشته، اما اکنون متوقف شده است؛ «ایران پس از بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران توسط ایالات متحده و اسرائیل در ماه ژوئن، همکاری خود با آژانس را به حالت تعلیق درآورد».
۴
سوءنیت سه کشور اروپایی
خبرگزاری ترکیه‌ای «آناتولی» نیز در گزارشی با اشاره به اینکه ایران تاکید کرده‌است دیگر به محدودیت‌های سازمان ملل درباره برنامه هسته‌ای خود پایبند نیست، نوشت: «تهران با اعلام پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، خواستار خروج پرونده هسته‌ای خود از دستورکار این شورا شد».
این خبرگزاری همچنین اضافه کرده‌است که بیانیه وزارت امورخارجه ایران همچنین انگلیس، فرانسه و آلمان را به «سوء نیت» و تلاش برای استفاده از سازوکارهای قطعنامه بدون پایبندی به تعهدهای خود ذیل توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ متهم کرد.
