به گزارش افکارنیوز، روزنامه مردم سالاری نوشت: اما اصلاح‌طلبان در شرایط دیگری قرار دارند. فرصت سازی برای استفاده دموکراتیک از این موقعیت سیاسی، در اولویت قرار دارد. بر این اساس بر خلاف جناح اصولگرا که کاندیداهایش فعالیت غیررسمی‌شان را آغاز کرده اند، اصلاح‌طلبان در حال ارزیابی بیشتر امور جهت تصمیم‌گیری برای نحوه ورود به عرصه هستند. بر این اساس برخی طیف‌ها، سکوت در قبال معرفی کاندیدا را در دستور کار قرار داده اند و در مقابل برخی دیگر معتقدند باید از این فرصت استفاده کرد و با کاندیدایی اصلاح‌طلب به میدان آمد.

با این تفاسیر، گزینه‌های اصلاح‌طلبی که تاکنون در محافل مطرح شده‌اند، چهره‌های معدودی هستند که با گذر زمان می‌توان در خصوص تصمیم‌گیری نهایی اصلاح‌طلبان بهتر نظر داد.

سید محمد خاتمی‌و سید حسن خمینی، دو چهره‌ای هستند که در ابتدا بحثکاندیداتوری یکی از آنها به عنوان کاندیدای اصلاح‌طلبان مطرح شد. اما اگرچه سید محمد خاتمی‌تاکنون در خصوص کاندیداتوری‌اش واکنشی نشان نداده، اما سید حسن خمینی این موضوع را تکذیب کرده است. ضمن اینکه برخی افراد توصیه حضرت امام(ره) به حاج احمد آقا مبنی بر عدم ورود به کارهای اجرایی را علتی مهم تلقی نموده تا بحثکاندیداتوری یادگار امام(ره)، دور از تصور باشد.

رفتار شناسی سیدمحمد خاتمی‌هم، حکایت‌گر آن است که نمی‌توان علاقه‌ای برای ورود به عرصه در وی مشاهده کرد. البته برخی از گروه‌های اصلاح‌طلب، تصمیم‌گیری در خصوص ورود به انتخابات را به نظر نهایی سیدمحمد خاتمی‌در خصوص کاندیداتوری اش گره زده‌اند و اولویت اول جریان اصلاحات را، این چهره محبوب اصلاح‌طلبان دانسته ‌ند.

به هر حال اگر سیدمحمد خاتمی‌وارد عرصه انتخابات نشود، نام چهره‌های دیگری از جریان اصلاحات در محافل مختلف سیاسی مطرح است. نام‌هایی که هنوز وارد انتخابات نشده اند و تحلیل‌های سیاسی از کاندیداتوری‌شان خبر می‌دهد.

محمد رضا عارف، اسحاق جهانگیری، مصطفی کواکبیان، حسین کمالی، محمد علی نجفی، محسن مهرعلیزاده و بیطرف، از جمله شخصیت‌های سیاسی اصلاح‌طلبند که محافل خبری به عنوان کاندیداهای احتمالی اصلاحات از آنها یاد می‌کنند. قطعا کاندیداتوری همه این چهره‌ها تحقق نمی‌بخشد و رایزنی‌های سیاسی در این جناح ادامه دارد تا در نهایت یک یا دو چهره وارد میدان شوند.

طبیعی است شرایط اصلاح‌طلبان برای رسیدن به یک اجماع، مساعد تر از اصولگرایان است. اگر اصولگرایان درگیر جنگ قدرت برای تصاحب کرسی صندلی ریاست جمهوری هستند، اصلاح‌طلبان برای بازگشت دموکراتیک به قدرت در صورت فراهم شدن شرایط تلاش می‌کنند و همین امر عاملی مهم است تا مسیر وحدت میسرتر باشد.

اما در این میان می‌توان از محمدرضا عارف، اسحاق جهانگیری، مصطفی کواکبیان و حسین کمالی، به عنوان چهره‌هایی که کاندیداتوری‌شان نسبت به بقیه محتمل تر است، یاد کرد. هر چند پررنگ تر بودن نام این افراد به معنای حضور قطعی در انتخابات نیست و تصمیم گیری اجماعی در جریان اصلاحات، می‌تواند شرایط خاص‌تری را رقم بزند. البته به این نکته باید توجه کرد که اخبار کاندیداتوری این چهره‌های سیاسی و اقتصادی فعلا در محافل خبری و سیاسی مطرح است و هنوز هیچ اصلاح‌طلبی وارد عرصه رقابت نشده است.

با این تفاسیر می‌توان از این چهار نفر به عنوان چهره‌های مطرح تر در محافل خبری یاد کرد.

معاونت اول در دولت اصلاحات

دکتر محمد رضا عارف، یکی از مهمترین چهره‌هایی است که مدت‌هاست به عنوان کاندیدای اصلاح‌طلبان، نامش در محافل سیاسی شنیده می‌شود و خبرهای مختلفی درباره او منتشر می‌شود. اگرچه در تازه ترین خبر، تکذیب کاندیداتوری معاون اول دولت اصلاحات در رسانه‌ها منتشر شد، اما علی اکبر اولیا، استاندار یزد در دولت خاتمی‌و نماینده سابق مجلس تکذیبیه عارف را تکذیب کرده است.

به هر حال دکتر عارف که منشی معتدل در عرصه سیاسی دارد، به عنوان یکی از گزینه‌های جریان اصلاح‌طلب شناخته می‌شود. معان اول خاتمی‌بودن، یکی از مهمترین ویژگی‌های این چهره است.

گفتنی است، محمدرضا عارف متولد ۲۷ آذر ۱۳۳۰ در یزد است. وی در دوران حیات سیاسی خود مسوولیت‌های مهمی‌را در جمهوری اسلامی‌ایران عهده‌دار بوده‌است، بین سال‌های ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۶ رئیس دانشگاه تهران بود و از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۹ پست وزارت پست و تلگراف و تلفن(وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات فعلی) را عهده‌دار بود و همچنین بین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰ پس از ادغام سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری و استخدامی، اولین رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بود. دکتر عارف بین سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ معاون اول رئیس جمهور ایران سید محمد خاتمی‌بود و در حال حاضر عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام(از ۲۵ اسفند ۱۳۸۱)، استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف و رییس هیئت مدیره بنیاد باران است.

وی دارای مدرک کارشناسی از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه استنفورد آمریکا، همگی در رشته مهندسی برق است و عضو پیوسته فرهنگستان علوم نیز در رزومه اش قرار دارد.

وزیری که پیکان را به تاریخ برد

وزیر صنایع و معادن دولت اصلاحات، یکی دیگر از چهره‌هایی است که در محافل خبری از کاندیداتوری او سخن به میان می‌آید. مهندس اسحاق جهانگیری که عضویت در شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی، را در کارنامه سیاسی خود دارد، از وزرای موفق دولت اصلاحات به حساب می‌آید که توانست تاثیرات به سزایی در این وزارتخانه داشته باشد. توقف تولید پیکان، یکی از خبرسازترین اتفاقاتی بود که در دوره وزارت جهانگیری رخ داد.

اسحاق جهانگیری را بیش‌از آنکه بتوان چهره ای سیاسی دانست، مدیری اقتصادی است که روابط نزدیکی نیز با‌هاشمی‌رفسنجانی دارد.

اسحاق جهانگیری در سال ۱۳۳۶ متولد شده است. وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، در دانشگاه صنعتی شریف به تحصیل پرداخت و موفق به اخذ مدرک کارشناسی فیزیک و کارشناسی ارشد مهندسی صنایع شد.

وی پس از انقلاب در سال ۱۳۵۸ فعالیت خود را با کار در جهاد سازندگی شهرستان بم، آغاز کرد. بعد از مدتی به عنوان مسئول جهاد سازندگی جیرفت مشغول به کار شد و سرانجام به عضویت شورای مرکزی استان کرمان درآمد و تا اواسط سال ۱۳۶۳ در جهاد کشاورزی مشغول به کار بود. جهانگیری موفق شد در سال ۱۳۶۳ در انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی‌از حوزه انتخابیه جیرفت به نمایندگی برسد. وی در انتخابات دوره سوم مجلس نیز به عنوان نماینده جیرفت در مجلس حضور داشت.

وی در سال ۱۳۷۱ در دولت‌هاشمی‌رفسنجانی به سمت استاندار اصفهان منصوب شد و به جای غلامحسین کرباسچی به اصفهان رفت. با پیروزی سید محمد خاتمی‌در انتخابات ۷۶، مهندس جهانگیری به عنوان وزیر به مجلس پنجم معرفی و موفق به کسب رای اعتماد شد. وی در هر دو دوره ریاست جمهوری خاتمی‌وزیر صنایع و معادن بود. جهانگیری هم اکنون عضو ‌بنیاد باران است.

گفتنی است اسحاق جهانگیری در پاسخ به این سؤال که آیا نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شوید یا خیر، گفت: فعلاً درباره این مسائل صحبت نمی‌کنم. بر این اساس جهانگیری پیش از این نیز درباره ورود به عرصه انتخابات گفته بود، تا این لحظه فکر جدی درباره ریاست جمهوری نکرده‌ام؛ البته نمی‌توان گفت اصلا فکر نکرده‌ام ولی هنوز به تصمیم نرسیده‌ام.

البته در این میان از محمد علی نجفی نیز به عنوان یکی دیگر از اعضای کارگزاران سازندگی به عنوان کاندیداهای احتمالی یاد می‌شود. هر چند طبیعی است با پر رنگ شدن حضور اسحاق جهانگیری در میدان، احتمال حضور نجفی دور از ذهن خواهد بود. محمد‌علی نجفی نیز درباره گمانه‌زنی‌ها در خصوص نامزدی اش گفته است: آنچه تا به حال از سوی برخی از دوستان یا رسانه‌ها مطرح شده بر اساس گمانه‌زنی‌های خودشان است و بحثی از طرف من یا تشکیلاتی در ارتباط با جریان اصلاح‌طلب وجود نداشته است و از نظر من شایعه است.

اصرار برای تصمیم‌گیری سیستماتیک در جریان اصلاحات

دکتر مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردم سالاری هم از جمله چهره‌های سیاسی جریان اصلاح‌طلب به حساب می‌آید که محاقل خبری از کاندیداتوری او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم سخن به میان می‌آورند. اخبار مختلف در خصوص کاندیداتوری او زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که کواکبیان طرحی جدید برای انتخاب کاندیدای اصلاح‌طلبان ارائه کرد. مدل انتخاباتی که با همکاری اصلاح‌طلبان سراسر کشور تحقق می‌یابد. طرح مناسک «مجمع نخبگان اصلاح‌طلب سراسر کشور»، ایده‌ای است که کواکبیان با پشتوانه جبهه اصلاح‌طلبان به طرح آن پرداخته و اجرای آن را برای رسیدن سیستماتیک اصلاح‌طلبان به یک نظر واحد برای انتخابات پیگیری می‌کند. در طرح مناسک آنگونه که مصطفی کواکبیان اعلام کرده، تصریح شده در صورت کاندیداتوری سید محمد خاتمی، به عنوان اولویت اول اصلاح‌طلبان طرح مناسک اجرا نمی‌شود. کواکبیان از جمله چهره‌های سیاسی اصلاح‌طلبی است که اعتقاد عمیق به بهره‌مندی از صندوق‌های رای و رقابت‌های انتخاباتی در عرصه سیاسی برای اصلاح دموکراتیک کشور دارد.

شایان ذکر است، مصطفی کواکبیان در سال ۱۳۴۱ در محله جهادیه سمنان به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا پایان دوره متوسطه در سمنان گذراند. پس از آن در سال ۱۳۶۱ وارد دانشگاه امام صادق شد و افزون بر تحصیل دروس حوزوی تا پایان دوره سطح، مدرک لیسانس و فوق‌لیسانس خود را در رشته علوم سیاسی از این دانشگاه اخذ کرد. او در سال ۱۳۷۶ مدرک دکترای علوم سیاسی را از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. وی در اوایل پیروزی انقلاب، به صورت خودجوش گروهی را برای تحقق دیدگاه‌های امام خمینی(ره) به نام «الخمینیون» تشکیل داد. قائم‌مقامی دبیری در حزب جمهوری اسلامی‌ استان سمنان در اوایل انقلاب نیز در رزومه او دیده می‌شود.

وی هم اکنون عضو هیات علمی‌دانشگاه علامه طباطبایی، دبیرکل حزب مردم سالاری و مدیر مسئول روزنامه‌های مردم سالاری(کشوری) و پیام استان سمنان(استانی) است. در انتخابات مجلس هشتم به عنوان نماینده مردم سمنان انتخاب شد و بسیاری از نطق‌ها و تذکرات او در مجلس، زبانزد مردم و مورد توجه اصلاح‌طلبان بود و در مجلس هشتم عضویت در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی(و کمیته‌های حقوق بشر و سیاست خارجی این کمیسیون)، و ریاست فراکسیون دانشگاهیان را بر عهده داشت کما اینکه عضو ارشد فراکسیون خط امام مجلس هشتم بود.

مناظره تلویزیونی مصطفی کواکبیان در ۲۲ دی ۱۳۸۸ در شبکه ۳ با حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان بازتاب گسترده‌ای در جامعه پیدا کرد. به نحوی که استقبال مردم در نمایشگاه مطبوعات از سی دی این مناظره، کم‌نظیر بود.

از دکتر مصطفی کواکبیان، علاوه بر یادداشت‌های چاپ شده در روزنامه‌ها، کتبی همچون «مبانی دموکراسی در نظام ولایت فقیه»، «مبانی مشروعیت درنظام ولایت فقیه»، «هفت قطره»، «گفتمان آزادی و مردم‌سالاری در قوانین انتخاباتی از آغاز تاکنون» و «موانع مردم‌سالاری در ایران» منتشر شده است.

مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری هم درباره نامزدیش در انتخابات به خبرنگاران گفته است: برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری در عید غدیر موضع‌گیری می‌کنم تا رویکرد اصلاح‌طلبان در انتخابات برای اجماع در قالب طرح مناسک تا آن زمان مشخص ‌شود.

وزیر کار‌هاشمی‌رفسنجانی

نام حسين کمالي نيز مدتي است به عنوام کانديداي انتخابات رياست جمهوري در محافل خبري مطرح است. خانه کارگر و حزب اسلاميکار، مهمترين تشکلهايي هستند که از کانديداتوري کمالي حمايت ميکنند . به نحوي که معاون دبيرکل خانه کارگر در امور استانها از تصميم اين تشکل مبني بر معرفي حسين کمالي به عنوان کانديداي نهايي خانه کارگر در انتخابات رياست جمهوري آينده خبر داد. حسن صادقي در گفت و گويي اظهار کرد: کانديداي ما براي انتخابات رياست جمهوري آينده آقاي کمالي است و ما توانستيم تا ۶۰ درصد موافقت ايشان را جلب کنيم و همچنان در حال رايزني با وي هستيم.وي افزود: معتقديم که بايد فردي را از جنس کار، توليد،صنعت و اقتصاد صنعتي معرفي کنيم؛ چرا که کشور ما هماکنون نياز به چهرهاي دارد که در اقتصاد حرفي براي گفتن داشته باشد و به نظر ما آقاي کمالي ميتوانند اقتصاد ايران را به سمت ديدگاه رهبري متحول کنند.همچنين حقپرستي عضو حزب اسلاميکار نيز در گفت و گويي اعلام داشت: حسين کمالي با توجه به رايزنيهاي صورت گرفته به صورت شفاف موافقت خود را براي حضور در انتخابات رياست جمهوري اعلام کرد. به هر حال، بايد از حسين کمالي هم به عنوان يکي از چهرههاي مطرح براي کانديداتوري ياد کرد. شايان ذکر است حسين کمالي پنجم مرداد سال ۱۳۳۲ در شهرستان دورود زاده شد.او هشت سال وزير کار و امور اجتماعي در کابينه اول و دوم رفسنجاني و چهار سال در کابينه اول محمد خاتميبودهاست. وي هم اکنون دبير کل حزب اسلاميکار است.