توافقنامه هسته‌ای نیاز به مصوبه مجلس دارد

به گزارش افکارنیوز، کاظم جلالی متولد ۱۳۴۶ در روستای شاه‌کوه از توابع شهرستان شاهرود، دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) با مدرک دکتری علوم سیاسی است.

وی اولین بار در دوره ششم مجلس به خانه ملت راه یافت. همچنین وی توانست ۳ بار دیگر در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۶ و نیز در سال ۱۳۹۰ به مجلس برای چهارمین بار پیاپی راه یابد تا جز معدود افرادی باشد که توانسته است این کار را انجام دهد.

وی در دوره نهم مجلس شورای اسلامی ریاست مرکز پژوهش‌ها، ریاست فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت و عضویت در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی خانه ملت را بر عهده دارد.

جلالی به گفت‌وگوی تفصیلی پیرامون مسائل داخلی و بین‌المللی پرداخت که مشروح آن از نظرتان می‌گذرد:

در ابتدای گفت‌وگو بفرمایید ارزیابی شما از آخرین وضعیت فراکسیون‌های اصولگرایان رهروان ولایت و اصولگرایان در زمینه انتخابات هیأت رئیسه مجلس چیست؟


***انتخاب گزینه‌های فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت برای هیات رئیسه به شیوه‌های دمکراتیک


جلالی: روال ما در مورد هیأت رئیسه مجلس این بود که در فراکسیون رهروان ولایت به شکل کاملاً دموکراتیک عمل کنیم. در سال‌های اول و دوم مجلس نهم نیز عملکرد فراکسیون همین امر را نشان می‌داد، به این معنا که در فراکسیون همه نمایندگان عضو، حق کاندیداتوری برای مسئولیت‌های مختلف هیأت رئیسه را دارند از رئیس مجلس تا دبیران و کارپردازان، اما پس از اینکه در داخل فراکسیون کاندیدا شدند و شمارش آرا انجام شد، دیگر در صحن علنی مجلس همه از همان افرادی که بیشترین رأی را داخل فراکسیون آوردند حمایت کنند.

در این دوره از انتخابات هیأت رئیسه مجلس نیز همین روش را خواهیم داشت، مجمع عمومی فراکسیون تشکیل خواهد شد، افرادی که در جلسه مجمع عمومی فراکسیون رأی بیاورند، آن افراد به عنوان لیست فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت به صحن علنی معرفی می‌شوند و فراکسیون و همه اعضا از آنان در صحن علنی حمایت خواهند کرد.

گزینه فراکسیون رهروان ولایت برای ریاست مجلس همچنان آقای لاریجانی است


***فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت گزینه به جز آقای لاریجانی برای ریاست ندارد


جلالی: در فراکسیون در مورد ریاست مجلس، ما گزینه‌ای جز آقای دکتر لاریجانی نداریم و استمزاجی هم که با دوستان داشتیم همین بود؛ به هر حال هم رضایت‌مندی خوبی از عملکرد آقای لاریجانی وجود دارد و هم او توان‌مندی مدیریتی بسیار بالایی دارد که آن را نشان داده است.

آیا تا به حال فراکسیون‌های اصولگرایان رهروان ولایت و اصولگرایان بحث‌هایی پیرامون ارائه گزینه‌های مشترک برای انتخابات هیات رئیسه داشته‌اند؟ آیا تاکنون آقایان لاریجانی و حداد در این زمینه رایزنی کرده‌اند؟


***تاکنون هیچ صحبتی بین ۲ فراکسیون اصولگرای مجلس درباره انتخابات هیات رئیسه انجام نشده

جلالی: تاکنون هیچ صحبتی بین ۲ فراکسیون در مورد انتخابات هیات رئیسه انجام نشده است، ما هم این اخبار را شنیده‌ایم، هم آقای لاریجانی و هم آقای حدادعادل سابقه دوستی دیرینه‌ای دارند و رقابت انتخابات ریاست مجلس یک امر بسیار جزئی‌ست؛ البته طبیعی است که آنان به عنوان ۲ نماینده مجلس گاهی در حاشیه جلسات با هم گفت‌وگوهایی داشته باشند ولی در مورد هیأت رئیسه مجلس هیچ‌گاه گفت‌وگویی با هم نداشتند.

تاکنون جلساتی برای هماهنگی بین ۲ فراکسیون به معنای اینکه هیأت رئیسه ۲ فراکسیون جلسه‌ای داشته باشند، وجود نداشته است اما گاهی خود بنده با آقای دکتر حدادعادل در موضوعاتی با یکدیگر صحبت کردیم، آن هم در مورد مسائل مربوط به موضوعات داخل مجلس، و ارتباطی به هیأت رئیسه نداشته است.

آیا احتمال دارد جلساتی بین ۲ فراکسیون تا برگزاری انتخابات هیأت رئیسه برگزار شود یا اینکه به گزینه‌های مشترکی برسید؟


جلالی: هنوز که گفت‌وگوی خاصی انجام نشده و زمان هم تا انتخابات هیأت رئیسه مجلس کوتاه است.

خودتان برای نایب رئیسی مجلس یا حضور در سایر پست‌های هیأت رئیسه کاندیدا می‌شوید؟


***برای هیچ پستی در مجلس کاندید نبوده‌ام


جلالی: برخی از نمایندگان از سال اول مجلس نهم به بنده در این زمینه اصرار می‌کردند که کاندیدا شوم، بنده استدلال می‌کردم که اگر خودم کاندیدا شوم دیگر نمی‌توانم آن نقش هماهنگ‌کننده را ایفا کنم، بلافاصله شاید ذهنیت‌ها به این سمت معطوف شود که بنده برای خودم یک تلاشی را انجام می‌دهم، لذا برای هیچ پستی در داخل مجلس کاندیدا نبودم حتی برای مرکز پژوهش‌ها هم بنده خودم هیچ گامی برنداشتم و کاندیدا نبودم، من کاندیدای هیچ پستی در هیأت رئیسه مجلس نیستم و امسال هم کاندیدا نمی‌شوم.

فارس: در این ایام مباحثی درباره تشکیل فراکسیون اعتدال در مجلس مطرح شده، به صورت خاص بگویید نظرتان در مورد تشکیل این فراکسیون چیست؟ آیا تشکیل این فراکسیون باعثاز اکثریت افتادن فراکسیون اصولگرایان رهروان ولایت نمی‌شود؟

***از نگاه کارشناسی تشکیل فراکسیون دیگری در مجلس درست نیست


جلالی: درباره اینکه فراکسیون دیگری در مجلس تشکیل شود، نه به خاطر اینکه بنده رئیس فراکسیون رهروان هستم این سخن را بگویم بلکه به لحاظ کارشناسی، باید بگویم آن را اقدام درستی نمی‌دانم به دلیل اینکه در آن صورت مجلس می‌تواند متشکل از ۳ فراکسیون بدون اکثریت باشد و این شاید مطلوب همان دوستانی هم که به دنبال تشکیل فراکسیون اعتدال هستند، نباشد، به نظرم بحثفراکسیون اعتدال را بیشتر برخی از جریانات خارج از مجلس دنبال می‌کنند. مرتب یک جریان رسانه‌ای در خارج از مجلس با ۲ نفر از نمایندگان مصاحبه می‌کنند و به برخی مباحثدامن می‌زنند.

البته شاید افرادی در داخل مجلس هم راغب باشند چنین فراکسیونی تشکیل شود و فراکسیون رهروان به تعبیر خودشان از اکثریت بیفتد ولی من فضا را در داخل مجلس این‌گونه نمی‌بینم، دوستان یک اتفاق‌نظری روی اینکه همه در کنار هم باشیم دارند، البته نقدهایی هم عده‌ای از وکلای ملت دارند که ما تلاش کردیم در سال دوم مقداری از این انتقادات را برطرف کنیم.

***در هیچ دوره‌ای نظم و کار فراکسیونی مانند این دوره نبوده است


بنده چهارمین دوره‌ای است که نماینده مجلس هستم، در هر ۴ دوره کار فراکسیونی انجام می‌دادم اما به نظرم در هیچ دوره‌ای نظم و کار فراکسیونی مانند این دوره نبوده است، هر هفته جلسه شورای مرکزی ما تشکیل می‌شود، هیأت رئیسه فراکسیون هم تشکیل جلسه می‌دهد؛ به هر حال دارای هماهنگی‌های لازم هستیم. حتی گاهی اوقات آنقدر سطح انتظار و توقع از فراکسیون بالا می‌رود که دوستان انتظار دارند کارکردهای هیات رئیسه را از فراکسیون انتظار دارند.

هم‌اکنون مدتی است که هر هفته چند تن از وزرا را هماهنگ می‌کنیم که در جلسات فراکسیون حضور می‌یابند و اعضای فراکسیون با آنان جلسات مطالبات منطقه‌ای تشکیل می‌دهند که هم وزرا می‌گفتند که این جلسات، نشست‌های خوبی است هم نمایندگان نظر مثبتی نسبت به این جلسات داشتند، لذا به نظرم به لحاظ کار فراکسیونی، امور به خوبی پیش می‌رود البته در آغازین ماه‌های تشکیل، دولت برخی از همکاری‌ها که باید از جانب دولت انجام می‌شد در آن زمان به دلیل گرفتاری‌های دولت یا حجم کار قوه مجریه یا تازه تشکیل شدن دولت، آن همکاری‌ها و هماهنگی‌ها مثل الآن نبود، لذا برخی از واگرایی‌ها را در داخل مجلس شاهد بودیم که آن واگرایی‌ها موجب شده بود برخی از دوستان، انتقاداتی داشته باشند که به نظرم هم‌اکنون این انتقادات کمتر شده است.

به نظر شما تشکیل فراکسیون اعتدال موجب نمی‌شود نمایندگان از وظیفه نظارتی‌شان بازبمانند؟


***قوه مقننه هم باید در موضع حمایت باشد هم در موضع نقد


جلالی: ما فکر می‌کنیم مجلس باید موضع استقلال خودش را همواره داشته باشد چرا که مجلس خیلی می‌تواند نقش تأثیرگذاری داشته باشد، قوه مقننه هم باید در موضع حمایت باشد هم در موضع نقد، اگر دولت کارهایی را انجام می‌دهد که آن کارها در جهت حل مشکلات کشور و مردم است، حتماً باید مجلس در کنار دولت باشد و به دولت کمک کند اما اگر دولت اقداماتی انجام دهد که آن اقدامات مغایر با مصالح ملی بود، حتماً بایستی مجلس در موضع نقد باشد.

فکر می‌کنیم که روش و روال موجود بهتر از این است که افرادی با عناوین دیگری بیایند کار را انجام دهند، بالاخره از یک موضع همه باید حامی دولت باشند، مقام معظم رهبری نیز همواره تأکید فرمودند که باید به دولت‌ها کمک کرد اما اگر آحادی از دولت و یا سیاست‌هایی از دولت، غلط بود طبیعی است که مجلس هم باید اقتدار خودش را داشته و هم از موضع رعایت مصالح نظام آن سیاست‌ها و یا آن عملکردها و حتی اشخاص را نقد کند.

اگر اجازه می‌دهید از مباحثفراکسیون خارج شده و کمی هم به مباحثکمیسیونی بپردازیم. برخی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اخیراً نامه‌ای ۱۲ ماده‌ای خطاب به آقای رئیس‌جمهور درباره مذاکرات هسته‌ای نوشتند، جزئیات این نامه را بیان کنید؟


***جزئیات نامه ۱۲ ماده کمیسیون سیاست خارجی مجلس به روحانی


جلالی: بخشی از آن نامه به حمایت از مذاکرات هسته‌ای مربوط بود و در بخش دیگر آن هم بر روی خطوط قرمز نظام در مقوله هسته‌ای تأکید شده است، مبنی بر اینکه خطوط قرمز و اصلی نظام باید در مذاکرات هسته‌ای مورد توجه قرار گیرد، روح کلی آن نامه این بود.

اکنون پرونده هسته‌ای در چه وضعیتی است؟


جلالی: اساس پرونده هسته‌ای همواره در اختیار شورایعالی امنیت ملی بوده و هست، پرونده هسته‌ای به وزارت امور خارجه منتقل نشده است بلکه مسئولیت پرونده هسته‌ای بر عهده وزیر امور خارجه قرار گرفته است، قبلاً مسئولیت پرونده هسته‌ای در اختیار دبیر شورایعالی امنیت ملی بود البته از ابتدا در اختیار دبیر شورایعالی امنیت ملی قرار گرفت، آن زمان آقای کمال خرازی وزیر امور خارجه بود و وقتی موضوع پرونده هسته‌ای مطرح شد، آن اوایل از طریق وزارت خارجه پیگیری می‌شد بعد که موضوع قدری حاد شد آقای خرازی اصرار کرد که این مسئولیت بر عهده آقای روحانی دبیر وقت شورایعالی امنیت ملی قرار گیرد، رئیس‌جمهور وقت آن زمان با آقای روحانی صحبت کرد و او هم خیلی رغبتی نشان نداد، نهایتاً تأ‌کیدی از جانب مقام معظم رهبری شد و او این مسئولیت را در آن دوره پذیرفت پس از آقای روحانی، روال این شد که مسئولیت پرونده هسته‌ای بر عهده دبیر شورایعالی امنیت ملی قرار گیرد.

آیا در حال حاضر مسئولیت پرونده هسته‌ای تغییر نکرده است؟


جلالی: اکنون نیز پرونده هسته‌ای باز هم به وزارت امور خارجه نرفته است بلکه پرونده هم‌اکنون در دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی قرار دارد اما مسئول پرونده وزیر امور خارجه است، باید بین این ۲ موضوع تفکیک قائل شد، به همین دلیل اینکه تصور کنیم هم‌اکنون مسئولیت پرونده بر عهده وزارت امور خارجه است و از این وزارتخانه مطالبات زیادی داشته باشیم به نظرم برداشت غلطی است چرا که پرونده هسته‌ای در شورایعالی امنیت ملی قرار دارد که رئیس‌جمهور و رؤسای ۲ قوه دیگر به علاوه فرماندهان اصلی و ارشد نظامی کشور و همچنین جمعی از وزرا و ۲ نماینده از جانب مقام معظم رهبری در این شورا حضور دارند، مصوبات شورایعالی امنیت ملی به شرط امضا و تأیید مقام معظم رهبری قابل اجراست و اگر ایشان تأیید نکنند، اصلاً مصوبات این شورا نه قابل استناد است و نه قابل اجراست.

***در موضوع هسته‌ای اطلاعات مجلس از ابتدا اطلاعات محدودی بود


در موضوع هسته‌ای، اطلاعات مجلس از ابتدا اطلاعات محدودی بود و هیچ‌گاه یک اطلاعات وسیعی نداشت البته شاید ضرورت هم نداشته باشد چون پرونده هسته‌ای، پرونده‌ای است که تصمیم‌گیری‌ها درباره آن باید در سطح عالی نظام انجام شود و طبیعی است که نوع و فرآیند تصمیم‌گیری‌ها هم با سایر موضوعات متفاوت است.

مجلس در همه دورانی که از پرونده هسته‌ای گذشته همواره از سیاست‌های کلی نظام در موضوع هسته‌ای در همه دوره‌ها حمایت کرده است، حتی در مجلس هفتم خصوصاً ۴ مصوبه در بحثهسته‌ای گذراند تا آن مصوبات قانونی، اجرایی شوند، همواره مجلس از موضع مشفقانه در چارچوب اطلاعاتی که داشته، نسبت به موضوع هسته‌ای به عنوان یک موضوع ملی حساس بوده است.

آیا آقای بروجردی به عنوان رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طبق توافقی که بین آقایان روحانی و لاریجانی انجام شده بود، در جلسات کارشناسی مذاکرات هسته‌ای شرکت می‌کند؟


***حضور یک نماینده در مذاکرات هسته‌ای خیلی کارشناسی نیست


جلالی: آقای بروجردی در مذاکرات هسته‌ای شرکت نمی‌کند اما در جلسات کارشناسی که برای تصمیم‌گیری تشکیل می‌شود و وزیر امور خارجه و جمعی از آقایان در آن حضور دارند، آقای بروجردی شرکت می‌کند، اما برخی از نمایندگان مجلس نظرشان این بود که در مذاکرات نماینده‌ای از مجلس حضور داشته باشد که به نظر می‌رسد این خیلی کارشناسی نیست، چون اگه مراد از حضور مجلس این باشد که نمایندگان مجلس از روند مذاکرات مطلع شوند، در این صورت باز هم یک نفر مطلع می‌شود، نه همه نمایندگان مجلس؛ چون آن فرد هم خودش را ملزم می‌کند به اینکه اطلاعات را منتشر نکند، از سویی دیگر باید بدانیم مذاکره قبل از انجام، فرآیند تصمیم‌گیری در داخل نظام و کشور درباره آن انجام می‌شود و مذاکره‌کنندگان بر اساس چارچوب‌هایی که برایشان تعیین می‌شود، مذاکره می‌کنند.

حال با این توصیفات روند مذاکرات را چطور ارزیابی میکنید؟


جلالی: در مجموع پیرامون مذاکرات ۲ رویکرد وجود دارد که باید آن را اصلاح کرد. یک رویکرد این است که ما تلاش کنیم مذاکرات موفق نشود، عده‌ای شاید به لحاظ سیاسی دنبال این امر باشند که مذاکرات موفق نشود چون این را شاید نوعی موفقیت برای دولت بدانند، دولت‌ها می‌آیند و می‌روند و هر کدام در یکسری عرصه‌ها توفیقاتی دارند اما همه باید به دولت کمک کنند تا موفق شود؛ یک نگاه دیگر هم این است که برخی دلسوزانه به کار دولت و وزیر خارجه و تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای مرتب مشکوک هستند که این هم به نظرم رویکرد غلطی است، یعنی مرتب دوست دارند تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و وزیر خارجه شهادت دهند و در دنیا حرف‌های تند مطرح کنند و فحش دهند که به نظرم می‌رسد این هم رویکرد درستی نیست.

بالاخره کاراکتر وزیر خارجه یک کاراکتر مذاکراتی و گفت‌وگویی است و کاراکتر او با یک نماینده مجلس، امام جمعه و استاد دانشگاه فرق می‌کند. هیچ مذاکره‌کننده‌ای از چارچوب‌ها خارج نمی‌شود.

***مذاکره‌کنندگان در تکنیک می‌تواند آزادانه عمل کند اما در چار چوب‌های تعیین شده

مذاکرات را باید به گونه‌ای انجام دهند که در داخل نظام مورد توجه قرار گیرد، لذا مذاکره‌کننده نمی‌تواند بر اساس اجتهاد شخصی خودش، عمل کند البته مذاکره‌کننده در تکنیک می‌تواند آزادانه عمل کند و بر اساس روش‌هایی که می‌داند، کار را پیش ببرد، اما باید در چارچوب سیاستی که برای او مشخص می‌شود را دنبال کند.

***نباید هر روز وزیرخارجه را استنتاق کنیم


هم‌اکنون ما دوست داریم هر روز آقای ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه استنتاق کنیم و او هر روز بیاید بگوید مثلاً «مرگ بر اسرائیل»، نباید اینگونه با وزیر خارجه رفتار شود، اگر شما به وزیر خارجه ایمان دارید، که هیچ و اگر ایمان ندارید که او را عزل کنید، نباید از وزیر امور خارجه انتظار فحش داشت، او وزیر خارجه است و باید کار مذاکراتی و دیپلماتیک خودش را انجام دهد اما متأسفانه گاهی اینطوری به او رفتار می‌شود.

ما باید بدانیم که بالاخره مقام معظم رهبری شخصاً خودشان به موضوع پرونده هسته‌ای اشراف دارند و آن را پیگیری می‌کنند. شورایعالی امنیت ملی نیز موضوع را دنبال می‌کند، مجلس هم در هر جایی که لازم بداند، ورود پیدا می‌کند.

***لزوم حمایت از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای


مسئله بعدی هم این است که باید از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای، حمایت کرد، چون این تیم در خط مقدم دیپلماسی است و تضعیف تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای درست نیست.

باید بدانیم یکسری سیاست‌های اعلامی داریم یکسری سیاست‌های اعمالی، طبیعی است که در بخش سیاست‌های اعلامی، وزیر خارجه کار می‌کند چه بسا در جایی نیازمند این باشیم که یک کیاستی از خودمان نشان دهیم و نیاز نیست در سیاست‌های اعلامی‌تان، عمق وجود و قلب‌تان را نشان دهید.

شما در جایی که مذاکره می‌کنید نیاز نیست همه اعتقادات خودتان را به نمایش بگذارید، مانند مذاکرات هسته‌ای. لذا در برخی موارد، به نظر می‌رسد وزیر امور خارجه را خیلی تحت فشار قرار دادن و هر روز از او اعتراف گرفتن، کار درستی نیست.

حال در نهایت یا توافقنامه ژنو و توافقنامه نهایی به مصوبه مجلس نیاز ندارد؟


*** به نظر می‌رسد توافقنامه نهایی نیاز به مصوبه مجلس داشته باشد


جلالی: طبق بررسی‌های مرکز پژوهش‌‌ها، توافقنامه ژنو از نظر حقوقی نیاز به مصوبه مجلس ندارد ولی توافقنامه نهایی به نظر می‌رسد که نیاز به مصوبه مجلس داشته باشد.

اگر اجازه می‌دهید در ادامه به انتخابات آینده مجلس هم ورود کنیم. با توجه به آغاز فعالیت‌های انتخاباتی برای انتخابات مجلس دهم توسط برخی جریانات سیاسی، به نظر شما به صلاح و نفع کشور است که ما به این زودی وارد بحثانتخاباتی شویم؟


جلالی: اصلاً جای تعجب است؛ در حالی که مجلس نهم هنوز در نیمه راه است، برخی از چند ماه قبل بحثانتخابات آینده مجلس را مطرح و در داخل کشور کلید زدند، در حالی که همه به یاد داریم رهبر معظم انقلاب در سال ۹۱، حتی در جریان انتخابات ریاست جمهوری ورود زودهنگام به بحثانتخابات را نهی کردند که نهی دقیق و درستی است.

***فشردن زودهنگام کلید انتخابات غلط است


نهادهای کشور باید بتوانند وظیفه خودشان را انجام دهند. البته یک اتفاقی در این دوره افتاده است که آن را با دوره‌های قبل متمایز می‌کند، ما قبلاً هر سال یک انتخابات برگزار می‌کردیم، این بار انتخابات تجمیع شده است، یعنی بین انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجلس، هیچ انتخاباتی برگزار نمی‌شود در حالی که قبلاً انتخابات شوراها، بین این ۲ انتخابات بود، علی‌الظاهر برخی دلشان تنگ شده و در حال و هوای برگزاری هر ساله یک انتخابات در کشور هستند، فلذا تلاش می‌کنند که کلید انتخابات را خیلی زود بفشارند، اما این کار غلطی است.

انتخابات مجلس دهم در زمستان سال ۱۳۹۴ برگزار خواهد شد ولی در زمستان یا پاییز سال ۱۳۹۲ کلید انتخابات را فشار دادند که این کار هم نمایندگان و هم مجلس فعلی و نهاد قانونگذاری را تضعیف می‌کند و هم اساساً کار درستی نیست.

آیا در این ایام موضوعات مهمتری در مقایسه با انتخابات ۲ سال آینده در کشور نداریم که بخواهیم به آنها بپردازیم؟ موضوعاتی مانند هدفمندی یارانه‌ها و اساسا موضوعات اقتصادی و فرهنگی…


***امروز کارهای بزرگی در پیش داریم


جلالی: وقت مردم اینگونه تلف می‌شود، امروز ما کار بزرگی در پیش داریم که یک کار بزرگمان همین مباحثسیاست خارجی و توافقنامه ژنو است، چون این یک موضوع سرنوشت‌سازی برای کشور است و باید دقت شود.

از سوی دیگر ما مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم را پیش رو داریم که خیلی از آنها را می‌توان با نگاه درون‌زا حل کرد. اقتصاد کشور باید مقاومتی شود تا بنیان‌های آن تقویت و قوی شوند.

بحثاقتصاد مقاومتی، نظام سلامت، موضوعاتی که با اقتصاد مقاومتی در ارتباط هستند مانند مباحثپولی و بانکی کشور که حتماً در قانونگذاری، نیازمند اصلاح است، باید مورد توجه قرار گیرد، مباحثمربوط به مالیات، سال اولی است که قانون مالیات قرار است اجرایی شود، خیلی مباحثاقتصادی و واجبی داریم که باید مورد توجه قرار گیرند، تأکید مقام معظم رهبری بر این بوده که بدنه کارشناسی کشور و افرادی که در طریق گفتمان‌سازی هستند بیایید روی اقتصاد متمرکز شوند و توان کشور روی موضوع اقتصاد تمرکز کند.

گفته می‌شود هم‌اکنون یک شبیه‌سازی همانند فضای مجلس ششم که برخی رسانه‌ها راه نجات کشور را پارلمان هم‌فکر با دولت عنوان می‌کردند در حال القا از سوی برخی است، نظر شما در این باره چیست؟


جلالی: اساساً این نوع رویکرد غلط است، مجلس فعلی مجلسی است که در موضع حل مشکلات اساسی مردم و کشور در راستای کمک به دولت قرار دارد و حامی دولت است.

جایی که واقعاً دولت می‌خواهد مشکلات مردم را حل کند، وظیفه قانونی، دینی و اخلاقی‌مان است که دولت را کمک کنیم. موضوع دیگر هم این است که اساساً زود پرداختن به یک موضوع، خراب کردن خود آن موضوع است.

برخی از افراد در شهرستان‌ها زود شروع می‌کنند که اتفاقاً زود می‌بازند. چون وسیله تخریب خودشان را فراهم می‌کنند، ولی بحثاساسی‌تر این است که اگر قرار است رقابتی هم کنیم این رقابت باید یک رقابت سالم باشد رقابت مبتنی بر تخریب نباشد، نباید امروز دستگاه‌ها و نهاد قانونگذاری کشور را تخریب کنیم به هوای اینکه فردا مجلس دیگری تشکیل شود.

حتی اگر افرادی در دولت هم این رویکرد را داشته باشند، این رویکرد غلط است. چون ۳ سال از عمر این دولت همزمان با ۳ سال از عمر مجلس نهم می‌گذرد لذا اگر قرار باشد دولت موفقیتی هم داشته باشد، باید از درب تعامل با این مجلس به آن موفقیت‌ها برسد. چون مجلس بعدی که تشکیل می‌شود دولت فعلی سال آخر عمر خود را با او طی می‌کند و زمان زیادی برای همکاری با یکدیگر ندارند.

تأکید می‌کنیم به جای پرداختن به این امور که می‌تواند یک امور انحرافی باشد به مسئله اساسی کشور پرداخته شود چون این مجلس ۲ سال دیگر در کنار این دولت است، تقریباً یک سال از عمر دولت سپری شده است، بنابراین بهترین کار این است که دست به دست یکدیگر دهیم و به هم کمک کنیم.

عده‌ای نمایندگان مجلس را تهدید می‌کنند که اگر چنین و چنان نکنید، دوره بعد مردم به شما رأی نمی‌دهند، تحلیل شما در این زمینه چیست؟ به نظر شما آیا این نوعی باج‌خواهی نیست؟


جلالی: در شهرهای کوچک، مردم نمایندگان خود را خیلی به صورت کارشناسی انتخاب می‌کنند، خیلی ارتباط به این دولت یا آن دولت ندارد، اگر افرادی در خدمت مردم باشند و مردم احساس کنند که فردی به دنبال مال، ثروت، زندگی‌ خود و سیاست بازی نیست و صادقانه امور ملت را پیگیری می‌کند، به وی رأی می‌دهند؛ هم‌اکنون نمایندگانی در مجلس هستند که چندین دوره است انتخاب می‌شوند که اتفاقاً جزو منتقدین دولت هم بودند.

این موضوع را تجربه تاریخی ۹ دوره مجلس نشان می‌دهد، افرادی داخل مجلس شدند که در هر دوره‌ای، دولت‌ها خیلی از آنان حمایتی نکردند، من نمی‌خواهم بگویم حمایت‌ دولت‌ها سهمی ندارد ولی اساساً این نوع ادبیات را نباید به کار گرفت تا آنجایی که اطلاع دارم رویکرد دولت و خود آقای روحانی هم این نیست که بیاید یک مجلس دست‌ساز دولتی را تشکیل دهد، البته شاید برخی از جریانات سیاسی بدشان نیاید که این مسائل را به نوعی عنوان و احساس کنند می‌شود مجلس دست‌ساز ساخت، مجلس دست‌ساز نمی‌توان تأسیس کرد، رویکرد مردم واقع‌بینانه است، ضمن اینکه در مورد دولت‌ها هم بالاخره باید یک مقداری از آغاز زمان فعالیت‌اش بگذرد بعد قضاوت کرد، اگر دولت‌هایی موفق باشند شاید موفقیت‌شان بتواند تأثیراتی در مجالس بگذارد.

آقای دکتر! یکی از مباحثمطرح درباره مجلس میزان ساعات جلسات علنی و تغییر مداوم قوانین در صحن است. آیا مرکز پژوهش‌ها تاکنون بررسی و برآوردی در این زمینه‌ها داشته است؟

***میزان تغییرات قوانین بسیار بالاست


جلالی: ما روی موضوع تغییر قوانین کار کردیم، خود من یک بررسی در این زمینه انجام دادم، میزان تغییرات قوانین بسیار بالاست.

من یک مقطع تاریخی را از دوره اول مجلس تا انتهای سال دوم مجلس ششم بررسی کردم و به این نتیجه رسیدم که حدود ۳۷ درصد قوانین مصوب در آن مقطع، اصلاح، متمم و الحاق و استفسار و تفسیر بوده است؛ البته آمار دقیقی بعد از آن ندارم که چقدر بوده است.

در واقع این دولت است که باید ابتکار عمل به خرج داده و لوایح کارشناسی قوی به مجلس بفرستد، وقتی دولت‌ها این کار را انجام نمی‌دهند، نمایندگان مجلس هم احساس وظیفه می‌کنند که طرحی ارائه دهند. گاهی مواقع طرح‌ها به اندازه‌ای که باید، کار کارشناسی روی آن انجام نمی‌شود.

بدنه کارشناسی مجلس یکی مرکز پژوهش‌هاست و یکی هم خود نمایندگان مجلس. دولت باید تلاش کند لوایح قوی را به مجلس ارائه کند که مجلس تا این حد درگیر اصلاح و متمم نباشد.

مجلس را نمی‌توان تعطیل کرد، کارکرد مجلس از یک جهت مثل رادیو و تلویزیون و روزتامه است، شما نمی‌توانید بگویید من امروز خبر ندارم و یک صفحه سفید چاپ کنید یا در صدا و سیما برفک پخش کنید.

***دولت می‌تواند کار مجلس را غنی‌سازی کند


چه کسی می‌تواند کار مجلس را غنی‌سازی کند، دولت؛ دولت باید در این بخش به شکل جدی وارد عمل شود لذا بخشی از این اصلاحات و متمم‌های قوانین، به عدم وقت‌گذاری دولت‌ها برمی‌گردد.

در طول مدت حضورم در مرکز پژوهش‌ها هنوز هیچ ارتباط وسیعی بین مجلس نه با دولت قبلی و نه با دولت فعلی در بخش قانون‌گذاری نداشتیم، این موضوع ضعف است، اتفاقاً کسی که بیشتر باید موضوع قانونگذاری دنبال کند، دولت است چون بالاخره دولت باید این قوانین را اجرایی کند. دولت باید بشناسد که در چه جاهایی ضعف دارد.

مجلس شورای اسلامی یکی از پرکارترین مجالس دنیاست و به نظر می‌رسد از این موضع برخی حتی به آن انتقاد هم می‌کنند که آیا این همه اجلاسیه داشتن برای مجلس ضروری است؟ بسیاری از مجالس دنیا اجلاسیه‌های فصلی دارند و مابقی سال نمایندگان در حوزه‌های انتخابیه خودشان هستند و کارهای ملی و منطقه‌ای را انجام می‌دهند ولی آیا این پرکاری ضرورت دارد یا ندارد، این موضوع خودش قابل بررسی است، در حالی که حتی رسانه‌های ما انتقاد می‌کنند که چرا مجلس تعطیل است در حالی که نماینده هیچگاه تعطیل‌بردار نیست چون نمایندگان مجلس یا ۳ شیفت کار می‌کنند یا حداقل ۲ شیفت و از طرفی دغدغه‌هایی که نمایندگان مجلس دارند هیچ‌گاه تعطیل‌بردار نیست، با مجلس از این موضع که چقدر اجلاسیه برگزار می‌کند، ‌برخورد کردن اساساً برخورد کارشناسی، دقیق و درستی نیست.

از اینکه زمانی را برای گفت‌وگو به ما اختصاص دادید از شما کمال تشکر را دارم.


جلالی: من هم از شما تشکر میکنم.