به گزارشافکارنیوز،علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش گزارش خود در مورد اولویت‌های سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی را در صحن علنی مجلس ارائه کرد.
پیش از سخنرانی فانی ابتدا کلیپی از فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت آموزش و پرورش در هفته بزرگداشت معلم برای نمایندگان پخش شد.
علی‌اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش ضمن تبریک ایام شعبانیه اظهار داشت: فرمایشات جامع مقام معظم رهبری در هفته بزرگداشت معلم و تاکید ایشان در سال اقتصاد و فرهنگ مبنی بر لزوم حمایت همگانی از آموزش و پرورش و تاکیدات ریاست جمهوری در حمایت مستمر از تعلیم و تربیت آینده‌سازان و توجهی که مجلس به آن داشته، من را بر آن داشت که به نمایندگی از ۱۲.۵ میلیون دانش‌آموز و بیش ازیک میلیون فرهنگی در محضر شما حضور یابم و گزارشی از سیاست‌ها و برنامه‌های پرورشی را تقدیم شما کنم تا با حمایت و همفکری شما نمایندگان همگارانم در قوه مجریه گام‌های موثری برداشته شود.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش به عنوان وسیع‌ترین فصل مشترک حاکمیت و مردم نقش بی‌بدیلی در تعامل مردم و نهادهای حاکمیتی ایفا می‌کند، گفت: مدارس و واحدهای سازمانی آموزش و پرورش به گستردگی میهن اسلامی حضور جدی داشته و پرچم پرافتخار میهن اسلامی را به اهتزاز درآورده‌اند و ارتباطی دو سویه را میان حاکمیت و مردم برقرار می‌سازد؛ مدارس آموزش و پرورش ارزشهای و پیام‌های میهن اسلامی را در قالب کتابهای درسی با دانش‌آموزان و غیر مستقیم با اولیای آنها مبادله می‌کند.
وزیر آموزش و پرورش افزود: در بسیاری از مواقع به دلیل شخصیت پرنفوذ معلم در جوامع روستایی و شهری بسیاری از خدمات اجتماعی و سیاسی حاکمیت از قبیل برگزاری انتخابات، آمارگیری، توزیع کالا و خدمات حمایتی، شناسایی اقشار آسیب‌پذی، حل دعاوی و مشکلات منطقه‌ای و آموزش و پرورش‌های محلی در زمینه بهداشتی و محیط زیست و بزرگداشت مراسم‌های انقلابی از سوی معلمان و توسط مدارس مستقر در مناطق شهری و روستایی و عشایری صورت می‌پذیرد.
فانی ادامه داد: در این میان ۷۱۹ اداره آموزش و پرورش شهرستان در قالب ۳۲ اداره کل آموزش و پرورش مسئولیت برنامه‌ریزی و نظارت بر فعالیت رسمی را در موارد رسمی و غیررسمی برعهده دارد؛ وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی جاری افتخار خدمت‌رسانی به ۱۲ و نیم میلیون دانش‌آموز را دارد که ۴۸ درصد آن دختران و ۵۲ درصد پسران هستند.
وی گفت: برای اجرای برنامه‌های آموزشی و پرورشی ۱۰۵ هزار واحد آموزشی با ۵۴۲ هزار کلاس درس دایر است. در مجموع تعداد دانش‌آموزان کشور حدود یک میلیون و ۸۰ هزار یعنی ۸.۶ درصد در مدارس غیردولتی تحصیل می‌کنند. دامنه تغییر بین سهم دانش‌آموزان مدارس غیردولتی از کل دانش‌آموزان بین استانهای کشور بسیار زیاد است به نحوی که در استان کردستان ۲.۵ درصد و در شهر تهران ۱۷ درصد در نوسان است.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اهمیت نیروی انسانی در بخش آموزش و پرورش گفت: نیروی انسانی مهمترین عامل در حلقه کیفیت و موثرترین مولفه در اجرای برنامه‌های آموزشی و پرورشی است و نقش این نیرو چنان است که حتی در صورت نقص و یا کاستی در سایر عوامل آموزشی می‌تواند ارتقای کیفیت را تضمین و دستیابی به اهداف را محقق سازد و رسیدن به توسعه پایدار بدون آموزش و پرورش با کیفیت و آموزش و پرورش با کیفیت بدون معلمان متعهد، علاقه‌مند و متخصص غیرممکن است.
فانی گفت: نظام آموزش و پرورش به مدد آموزه‌های دینی و اعتقادی موفقیت خود را مدیون نیروی انسانی فرهیخته و معلمان متعهد می‌داند؛ وزارت آموزش و پرورش با دارا بودن یک میلیون نفر اعم از معلمان و کادر اداری بزرگترین دستگاه دولت از حیثنیروی انسانی است که ۵۳ درصد آن خانم‌ها و ۴۷ درصد را آقایان تشکیل می‌دهند که این نسبت در استانهای مختلف تفاوت فراوانی را دارا است به نحوی که در شهر تهران ۷۲ درصد از کارکنان را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و در مقابل کهگیلویه و بویراحمد با ۳۵ درصد کمترین درصد کارکنان زن را دارا است.
وی ادامه داد: این تفاوت از یک سو نشان می‌دهد که مشکل جدی در توزیع نیروی انسانی داریم و از سوی دیگر با توجه به ترکیب دانش‌آموزان دختر نسبت به کل دانش‌آموزان که ۵۰ درصد است، قابل تامل است؛ نیروی انسانی در آموزش و پرورش از جهت دیگر نسبت به سایر دستگاه‌های دولتی از امتیاز برخوردار است و قریب به ۶۷ درصد از کارکنان شاغل در آموزش و پرورش دارای مدرک لیسانس و بالاتر هستند و ۹ درصد دارای فوق‌لیسانس و دکتری هستند.
وی گفت: در آموزش پرورش به ازای هر ۱۹دانش‌آموز یک معلم به کار اشتغال دارد و به ازای هر ۲۵۰ دانش‌آموزی یک معلم پرورشی وجود دارد. همچنین در حوزه سلامت به ازای هر ۱۶۷۰ دانش‌آموزی یک مراقب سلامت یا مربی بهداشت فعالیت می‌کند. حدود نیمی از کارکنان شاغل در آموزش و پرورش بیش از ۲۰ سال سابقه خدمت دارند که ۱۰ درصد کارکنان طی سه سال آینده به سن بازنشستگی خواهند رسید که در بین استانهای کشور گیلان، یزد شهر تهران و مرکزی بیشتر در معرض خروج نیرو قرار دارد.
فانی گفت: طی سه سال آینده با فرض ثابت ماندن شاخص‌های اشتغال ۱۰۰ هزار نیروی انسانی از آموزش و پرورش خارج خواهد شد.
وی در خصوص فضای آموزشی گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی بویژه توجه مجلس و دولت در اختصاص اعتبارات ویژه برای تخریب و بازسازی فضای آموزشی، حدود یک سوم دانش‌آموزان در فضاهای آموزشی تخریبی و نیازمند مقاوم‌سازی مشغول به تحصیل هستند و ۱۳۰ هزار کلاس درس فاقد سیستم گرمایشی استانداردهاست و هنوز ۱۰ هزار واحد آموزشی به صورت دو نوبته اداره می‌شود؛ آموزش و پرورش اکنون حدود ۵۹۰۰ پروژه نیمه‌تمام دارد که ۳۱ هزار کلاس درس را شامل می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: مجلس در احکام سال ۹۳ این اجازه را به آموزش و پرورش داد که پروژه‌های نیمه‌کاره توسط خیرین تکمیل شود؛ در سال ۹۳ حدود ۲۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبارات اختصاصی به وزارت آموزش و پرورش اختصاص یافت که ۹.۵ درصد بودجه عمومی دولت است. این در حالی است که در سال گذشته این رقم ۸ درصد بوده است. علی‌رغم اینکه اعتبارات هزینه‌ای دولت در سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲،۱۷ درصد افزایش داشته است، لکن اعتبارات هزینه‌ای وزارت آموزش و پرورش با رشد حدود ۲۶ درصدی مواجه بوده است.
فانی ضمن انتقاد از کمبود اعتبارات آموزش و پرورش اظهار داشت: ساختار بودجه آموزش و پرورش به نحوی است که ۹۹ درصد اعتبارات به هزینه‌های پرسنل و حقوق و دستمزد کارکنان اختصاص می‌یابد و یک درصد برای اجرای فعالیت‌های عملیاتی و اجرای برنامه‌های آموزشی و پرورشی هزینه می‌شود. یعنی از همه اعتبارات در اختیار ما ۹۹ درصد را عینا حقوق می‌دهیم و یک درصد برای کیفیت‌بخشی در بخش آموزش در اختیار ما باقی می‌ماند. همه برنامه‌ها از فعالیت‌های قرآنی، مسابقات و جشنواره‌ها، اردوهای علمی و فرهنگی و برنامه‌های بهسازی نیروی انسانی، ارتقاء دانش و مهارت نیروی انسانی و برنامه‌های
رفاهی و تفریحی معلمان و تعمیر سقف فروریخته کلاس و خرابی موتورخانه مدارس همه و همه با همین یک درصد تامین می‌شود.
وی تاکید کرد: این درصد در کنار اعتباری که برای اجرای طرح تحول پیش‌بینی شده است، صرفا حدود ۵۰۰ میلیارد تومان را شامل می‌شود که این رقم باید برای ۱۰۵ مدرسه و ۱۳ میلیون دانش‌آموز هزینه شود. در این میان شاید موثرترین تاثیر در بهسازی نیروی معلمان ایجاد و تقویت انگیزه شغلی معلمین و ارتقای مهارت‌های تخصصی معلمان است، ولی این مشکل جدی امروز آموزش و پرورش است که معلمان ما انگیزه لازم برای آموزش و پرورش را ندارند و مهارت و شایستگی لازم را در حد نیاز دارا نیستند.
فانی گفت: اختلال در نظام‌های انگیزشی معلمان بشدت بر کیفیت اجرای برنامه‌های آموزش و پرورش لطمه وارد می‌سازد و معلمان امروز صبورانه منتظر اقدامات دولت خدمتگزار و مجلس برای اعتلای جایگاه معیشتی و رفاهی خود هستند. پیچیدگی‌های محیط آموزشی و عوامل موثر بر آن و مواجهه تخصصی با چالش‌هایی که نظام‌های آموزشی با آن روبروست، اقتضاء می‌کند برنامه‌های ارتقای دانش و مهارت معلمان به صورت مستمر و مداوم به اجرا درآید.
وی با اشاره به مشکل بعدی آموزش و پرورش گفت: مشکل بعدی آموزش و پرورش کاهش توجه نهادهای استانی و منطقه‌ای است. به عنوان مثال سهم اعتبارات مصوب ادارات کل نوسازی استانها از کل اعتبارات عمرانی استانها که روزگاری در آغاز برنامه چهارم ۲۱ درصد بوده به تدریج در ۱۰ ساله به ۸ درصد رسیده است و سهم بودجه عمرانی آموزش و پرورش در استانها از ۲۱ درصد به ۸ درصد رسیده است که این سهم در استانهایی مانند ایلام و کرمان ۳ درصد بوده است.
وزیر آموزش و پرورش در خصوص چالش‌های فرهنگی در عرصه آموزش و پرورش تصریح کرد: چالش‌های نوپدید در عرصه‌های فرهنگی بویژه تحولات محیطی از قبیل هجمه‌های فرهنگی، توسعه فضای مجازی، نگرانی از گسست نسل‌ها و حافظه‌محوری و پیچیدگی روابط اجتماعی و خانوادگی و به فراموشی سپردن نقش تربیتی مدرسه ما را با مسئولیت سنگینی مواجه کرده است؛ سند تحول بنیادین برای پاسخگویی مناسب و مطلوب به این چالش‌ها راهکارهای زیادی را پیش‌بینی کرده است که از سال تحصیلی جاری یعنی ۹۳ و ۹۴ تعدادی از راهکارهای سند تحول به تدریج اجرا خواهد شد.
فانی گفت: در زمینه برنامه ارائه شده به مجلس در زمان رای اعتماد خود را مکلف به اجرای آن می‌دانم؛ امروز خرسندم که بگویم برنامه سال تحصیلی ۹۳ و ۹۴ با استناد به اسناد مذکور، سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری و انتظارات ریاست جمهوری و الزامات و احکام بودجه ۹۳ تدوین و آماده اجرا شده است. بی‌شک محدودیت‌های اعتباری و اجرایی در اولویت‌بندی برنامه‌ها و حجم عملیاتی آنها تاثیرگذار بوده است. اما همه همکاران ما در آموزش و پرورش همه اهتمام خود را برای اجرای این برنامه‌ها و ارتقای کیفیت آموزش و پرورش به عنوان راهبرد اصلی به کار خواهند بست.
وی در پایان یادآور شد: سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی یکی از محورهای برنامه سال ۹۳ آموزش و پرورش را به خود اختصاص داده است، ۶ سیاست از ۲۱ سیاست مذکور که ارتباط مستقیم با حوزه ماموریت آموزش و پرورش داشته است به ۱۵ سیاست اجرایی و ۵۴ برنامه اجرایی تبدیل شده است.
