توافق هسته‌ای ایران در دقیقه آخر محقق می‌شود؟

به گزارش افکارنیوز؛ رایزنی‌های دیپلمات‌های ارشد در وین برای چگونگی تمدید مذاکرات هسته‌ای بین ایران و شش قدرت جهانی ادامه دارد. رسانه‌های خبری گزارش داده‌اند که این مذاکرات به مدت چهار ماه(تا ۳ آذر) تمدید خواهد شد اما مذاکرات هنوز بین تیم‌های ایرانی و طرف مقابل در جریان است و انتظار می‌رود که در پایان امروز(جمعه) وضعیت چگونگی تداوم مذاکرات مشخص شود.

سه شنبه هفته گذشته(۲۴ تیر) و پس از اینکه جان کری، وزیر خارجه آمریکا، پس از مذاکرات با همتای ایرانی خود و سایر دیپلمات‌های ارشد در وین راهی واشنگتن شده و از تیم مذاکره کننده ایرانی نیز حسین فریدون، دستیار ویژه رئیس‌جمهور، مسیر تهران را در پیش گرفت تا به رؤسای جمهور خود گزارش مذاکرات را دهند، رسانه‌های خارجی خبر از احتمال تمدید مذاکرات دادند.

مقامات ارشد ایران و آمریکا و همچنین دیپلمات‌هایی که نامشان معمولا فاش نمی‌شود نیز از احتمال تمدید مذاکرات سخن گفته‌اند. حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، در ضیافت افطاری با اصحاب رسانه گفت: " اگر ضروری باشد زمان مذاکرات هسته‌ای با گروه ۱ + ۵ را تمدید خواهیم کرد. " باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، نیز از ضرورت تمدید ضرب‌الاجل ۲۰ جولای خبر داد.

در این میان بازار منابع آگاه نیز گرم بود. در حالیکه دیپلمات‌ها به رسانه‌های ایرانی از احتمال تمدید مذاکرات تا چهار ماه آتی خبر می‌دادند و در عین حال تأکید می‌کردند که هنوز درباره چگونگی آن توافق نشده است، ایتارتاس، خبرگزاری روسی، به نقل از یک دیپلمات غربی نوشت که مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهانی برای تدوین توافقنامه نهایی از ماه سپتامبر(شهریور - مهر) از سرگرفته خواهد شد. این دپلمات غربی همچنین از وجود مسائل بسیاری که باید به آنها پرداخته شود سخن گفت.

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، بعد از ظهر پنج‌شنبه(۲۵ تیر) بعد از دیدار و رایزنی با اشتون درمورد آخرین وضعیت و تحولات مذاکرات وین ۶ و همچنین بررسی شرایط تمدید مذاکرات، گفت که برای رسیدن به فهم مشترک، مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱ + ۵ تمدید می‌شود و طرفین اکنون درباره زمان‌بندی و روش مذاکرات در حال گفتگو و رایزنی هستند.

بر اساس توافقنامه موقت ژنو با عنوان برنامه اقدام مشترک که در ۳ آذر(۲۹ نوامبر) بین ایران و شش قدرت جهانی منعقد شد طرفین یک سال فرصت یافتند که مسأله برنامه هسته‌ای ایران را حل و فصل کنند. بر اساس این توافق مذاکرات به مدت شش ماه تا ۲۰ جولای(۲۹ تیر) ادامه می‌یافت و در صورت تصویب طرفین قابل تمدید به مدت شش ماه دیگر است.

مبدأ زمانی مذاکرات شش ماهه اول، روز ۱۹ ژانویه(۲۹ دی) بود یعنی زمانی که فرآیند اجرای توافقنامه برنامه اقدام مشترک آغاز شد. در صورتی که مذاکرات به مدت چهار ماه دیگر تمدید شود این امر بدین معنی خواهد بود که دیپلمات‌ها قصد دارد تا سالگرد توافق ژنو متن توافقنامه نهایی مشهور به " برنامه مشترک جامع اقدام " را نهایی سازند اما بر اساس زمانبندی مورد توافق حتی در صورت عدم دستیابی به توافق می‌توانند مذاکرات را تا ۱۹ ژانویه(۲۹ دی) نیز ادامه دهند.

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در پایان دور قبلی مذاکرات وین در نشست با خبرنگاران ایرانی اعلام کرده بود که برخی بازیگران عادت دارند مواضع خود را تا لحظه آخر حفظ کنند و صرفا در پایان زمان مذاکرات است که مواضع خود را تعدیل می‌کنند. تاکنون این پیشبینی وزیر امور خارجه کشورمان محقق شده است و ظاهرا گفتگوهای هسته‌ای بین ایران و گروه ۱ + ۵ تا پایان دوره تعیین شده ادامه خواهد داشت تا در نهایت و زمانی که احتمال پایان زمان مقرر در توافقنامه موقتی و عدم دستیابی به توافق در افق پدیدار شد، دیپلمات‌ها سعی در نزدیکتر کردن مواضع خود بگیرند.

گزارشهای رسانههیا داخلی و خارجی نیز چنین نشان میدهند که توافق طی روزها و هفتههای آتی محقق نخواهد شد و اختلافات بین ایران و قدرتهای جهانی، که اوج آن در ظرفیت غنیسازی نمود یافته است، منجر به تداوم مذاکرات طی ماههای آتی خواهد شد.