پیشرفت‌هایی را در ایران به دلیل تحریم کسب کرده‌ایم

به گزارش افکارنیوز، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری اسلامی در در افتتاحیه اجلاس جهانی STS ژاپن اظهار داشت: شهر کیوتو به عنوان یکی از مشهور ترین شهرهای جهان در حوزه زیست محیطی، اینک محلی برای حضور بلندپایه ترین وزرا و مسوولان علم و فناوری و صنایع پیشرفته جهان است. اجلاس جهانی STS به عنوان بزرگترین مجمع جهانی حوزه علم و فناوری که به «داووس» فناوری نیز مشهور است، یازدهمین دوره‌اش را از روز یکشنبه ۱۳ مهرماه را با حضور نخست وزیر ژاپن و بیش از ۳۰ وزیر و مقام عالیرتبه حوزه علم و فناوری جهانی میزبانی کرد.

وی به عنوان یکی از سخنرانان روز نخست این اجلاس سه روزه، از نقش مهم علم و فناوری به عنوان کلید پیشرفت جوامع سخن گفت و تاکید کرد: امروز سیاست‌گذاری علم، ‌فناوری و نوآوری اهمیت فراوانی یافته و در کشورهای مختلف، ‌ نهادهایی مخصوص برای این امر ایجاد شده است. مسئله‌ای که سیاستگذاران همواره با آن روبرو هستند آن است که چگونه پیشرفت علم و فناوری را ‌به توسعه پایدار و متوازن جامعه خود پیوند زنند.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری اسلامی افزود: در نگاه اول، ‌شاید بتوان تعیین نقش علم و فناوری در ارتباط با سایر نظام‌های جامعه(یعنی نظام - های اجتماعی، ‌اقتصادی، ‌سیاسی و محیط زیستی) را به عنوان یک پاسخ اولیه پذیرفت اما واقعیت آن است که راه توسعه علم، ‌فناوری و نوآوری بسته به زمینه و بوم، ‌متفاوت است.

ستاری با اشاره به تفاوت‌های پیشرفت علم و فناوری در کشورهای در حال توسعه مانند ایران با کشورهای توسعه یافته ابراز کرد: در بیشتر موارد، ‌در کشورهای توسعه یافته، مکانیزم بازار به پیشرفت طبیعی علم و فناوری منجر می شود و دولت ها تنها به اقدامات تنظیمی(Regulatory) می پردازند. اما در محیط کشورهای در حال توسعه، به دلیل شکست سیستم، نیاز به مداخله دولت وجود دارد و اینجا جایی است که نهادهایی مانند معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ایران، تلاش می‌کنند نقش خود را برای پر کردن خلأهای موجود در چینش نهادی(Institutional Setting) نظام نوآوری کشور ایفا و از شکست سیستم جلوگیری کنند.

کمک به شکل‌گیری زیرساخت مبادله

رئیس بنیاد ملی نخبگان ایران به عدم انطباق فعالیت‌های دانشگاه و پژوهشگاه‌ها با بنگاه‌های تجاری و مصرف کنندگان به عنوان دو حوزه عرضه و تقاضای علم و فناوری در ایران، اشاره کرد و افزود: ماموریت اصلی معاونت علمی و فناوری، ‌کمک به شکل‌گیری زیرساخت مبادله برای تسهیل ارتباط طرف‌های عرضه و تقاضای علم، فناوری و نوآوری است.

وی تصریح کرد: اقتصاد جهانی در حرکت به سمت اقتصاددانش بنیان است و کشورهای در حال توسعه نیز با شتاب‌های مختلفی در حال حرکت در این جهت هستند. یکی از ارکان اقتصاددانش بنیان، وجود بنگاه های دانشی است که محل انباشت دانش(Knowledge accumulation) هستند. اما مشکلی که وجود دارد آن است که به دلیل پیچیدگی‌های فضای کسب و کار کشورهای در حال توسعه، بسیاری از این بنگاه ها توان گذار از درّه مرگ را ندارند و اینجاست که دولت باید از این بنگاهها حمایت کند.

ستاری به وجود قانون پیشرفته " حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات " در ایران اشاره کرد و در توضیح آن گفت: بر اساس این قانون، از شرکت‌های دانش بنیانی که به تایید معاونت علمی و فناوری رسیده باشند، حمایت‌هایی از قبیل معافیت مالیاتی تا سقف ۱۵ سال، معافیت های گمرکی، اعطای وامهای با بهره پایین و … انجام می شود. تاکنون و در یکسال اخیر، بیش از ۷۰۰ شرکت توانسته اند استانداردهای لازم برای دانش بنیان بودن را کسب کنند و مورد حمایت دولت قرار گیرند.

معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: ‌در همین راستا، معاونت علمی و فناوری، صندوقی تحت عنوان صندوق نوآوری و شکوفایی را ایجاد کرده است که به طور خاص به شرکتهای دانش بنیان، ‌خدمات سرمایه گذاری مخاطره پذیر(Venture Capital) ارائه می کند. این سیاستی است که آثار و پیامدهای میان مدت و بلند مدتی برای اقتصاد ایران در حرکت به سمت دانشبنیان شدن خواهد داشت و این آثار در آینده و در قالب مقالات علمی به جهانیان ارائه خواهدشد.

تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها

این مقام بلندپایه ایرانی حاضر در اجلاس جهانی STS، در ادامه بر شتاب‌گیری پیشرفت‌های علمی ایران علیرغم تحریم‌های بی سابقه بین المللی طی سالهای اخیر تاکید کرد و ادامه داد: شاید تحریم در نگاه اول، تهدیدی برای اقتصاد و معیشت ما باشد اما مردمان فلات ایران در طول تاریخ ۷۰۰۰ ساله شان نشان داده‌اند که از تهدیدها فرصت می‌سازند. رشد بی سابقه در تولید علم، شکوفایی فناوری‌های نوظهور مانند نانو، بیو، اینفو و کاگنو، توانمندی در فناوری صلح آمیز هسته ای و تولید رادیوداروها، رشد فناوری‌های هواوفضا و دستیابی به دانش فنی ساخت تجهیزات نفتی، بخشی از پیشرفت‌هایی است که ما به واسطه نیاز داخلی و عدم تامین خارجی به دلیل تحریم، ‌بدست آورده‌ایم.

ستاری در پایان تصریح کرد: به عنوان معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری اسلامی ایران اعلام می دارم که ما به گرمی از تبادلات علمی و فناورانه با کشورهای مختلف جهان استقبال می‌کنیم و آماده‌ایم تا علم و دانش فنی خود را به دیگر کشورها منتقل کنیم.

پیش از سخنان معاون علمی و فناوری رییس جمهوری اسلامی ایران، یازدهمین دوره اجلاس جهانی STS با سخنرانی شینزو آبه نخست وزیر ژاپن آغاز به کار کرد و شخصیت‌های دیگری از جمله وزیر امور خارجه فرانسه، وزیر علوم تایلند، وزیر علوم آرژانتین سخنرانی کردند.

در دوره‌های مختلف کنفرانس STS، بیش از ۴۰ وزیر یا روسای آکادمی ‌ای علمی کشورهای بزرگ دنیا حضور می‌یابند و در کنار آن حداقل ۸۰۰ نفر از روسای دانشگاه‌های برتر جهان و نیز صاحبان صنایع بزرگ حضور دارند.

این اجلاس در اکتبر ۲۰۱۳ دهمین سالگرد خود را با شرکت نزدیک به ۱۱۰۰ اندیشمند برجسته، از جمله ۱۲ برنده جایزه نوبل از نزدیک به ۱۰۰ کشور جهان و منطقه برگزار کرد. پس از کنفرانس STS، بنا به دعوت رسمی وزیر اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن، ستاری ۱۶ مهرماه در «اجلاس نوآوری برای زمین خنک» در شهر توکیو پایتخت ژاپن حضور می‌یابد و در آن به سخنرانی می پردازد.

ستاری را در این سفر وحید احمدی معاون وزیر علوم، مهندس علی مرتضی بیرنگ معاون امور بین الملل و تبادل فناوری معاونت علمی، سپهر قاضی نوری معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی، پرویز کرمی مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری و رضا نظرآهاری سفیر ایران در ژاپن همراهی میکنند.