در باب مواضع صریح روحانی در دفاع از حماسه 9 دی/اردوکشی های خیابانی

به گزارش افکارخبر،فضای سنگینی که در حوزه سیاسی در هفته های نخست روی کار آمدن دولت روحانی ایجاد شده بود، محاسبه نحوه تحولات آینده دولت را با پیچیدگی هایی مواجه ساخت. از یک طرف آراء نه چندان قاطع روحانی از تعداد شرکت کنندگان در انتخابات، دولت را برای تقویت یک رویکرد محافظه کارانه ترغیب می کرد و از سوی دیگر وابستگان جریان فتنه سعی می کردند انتخاب روحانی را یک برگ برنده برای خود به منظور احیای حضورشان در نظام ثلمداد کنند.

جریانی که حاضر نبود از ایجاد اغتشاشات 88 و تحمیل هزینه های جبران ناپذیر اقتصادی و سیاسی بر ملت و نظام اسلامی عذرخواهی کند حال با انتخاب روحانی که مورد حمایت محمد خاتمی و اکبر هاشمی رفسنجانی بود تلاش می کرد گذشته را از ذهن افکار عمومی پاک کند. اما این خواسته خیلی زود با یکی از موضع گیری های تحسین برانگیز روحانی در جریان دفاع از کابینه خود در مجلس شورای اسلامی حداقل از نظر ارزش رسانه ای، از میان رفت روحانی در بخشی از سخنان خود به ماجرای فتنه اشاره می کند و می گوید: «چند سال پیش حوادث تلخی رخ داد. عده ای اردوکشی خیابانی کردند و عده ای دیگر کهریزک درست کردند.»

استفاده از این تعبیر توسط روحانی بی ارتباط با سخنرانی مقام معظم رهبری که چند روز پیش از حضور روحانی در مجلس در دیدار با دانشجویان صورت گرفت، نیست. ایشان در آن جلسه در تحلیل مسائل مرتبط با فتنه 88 می فرمایند: «در بررسی آن حوادث تلخ، مسئله اصلی و عمده، قانون شکنی و رفتار غیر نجیبانه جماعتی است که در مقابل جریان قانون ایستادند و به ایران عزیز، لطمه و ضربه و خسارت وارد آوردند. البته در حاشیه و گوشه و کنار یک حادثه بزرگ، ممکن است مسائلی روی داده باشد که گاه یک نفر مظلوم یا ظالم واقع شود؛ اما در هر حال نباید مسئله اصلی به خاطر این مسائل گم شود. چرا و به چه دلیل مدعیان تقلب در انتخابات 88 برای مواجهه با مسئله، به خیابانها اردوکشی کردند!؟ بارها و بارها این سوال را نه در مجامع عمومی بلکه به شکلی که قابل پاسخ دادن باشد مطرح کرده ایم پس چرا جواب نمی دهند، چرا عذرخواهی نمی کنند؟ در جلسات خصوصی می گویند تقلبی رخ نداده بود، پس به چه علت کشور را دچار آن ضایعات کردید و به لبه پرتگاه بردید؟»

طبیعی است در چنین شرایطی به کار گیری تعبیر اردوکشی خیابانی توسط روحانی که هنوز زمانی از انتخابش به عنوان رئیس جمهور نگذشته برای جریان افراطی وابسته به فتنه بسیار سنگین تمام می شود. اردوکشی خیابانی توسط حقوقدانی مطرح می شود که از نگاه جریان اصلاح طلب بخش قابل توجهی از جایگاه ریاست جمهوریش را مدیون حمایت این طیف است و از سوی دیگر اعتراضات سال 88 از نگاه این جریان هرگز یک اردوکشی خیابانی محسوب نمی شود؛ بلکه از آن تحت عنوان آزادی مدنی، اجرای قانون اساسی و مبارزه منفی یاد می شود.

صدای اعتراض وابستگان داخلی و بیرونی جریان فتنه پس از این نطق روحانی و نیز مواضع صریح برخی از وزرای پیشنهادی او علیه فتنه در جریان کسب رای اعتماد به سرعت بلند شد. کیهان به واکنش های زهرا اشراقی و مسیح علی نژاد در این مورد اشاره کرده و می نویسد: زهرا اشراقی (همسر برادر سید محمد خاتمی) در صفحه فیس بوک خود با توهین به وزرای دکتر روحانی نوشت «ای کاش کسی پیدا می ‌شد که عطای وزارت را به لقایش می ‌بخشید و حقیقت را می ‌گفت. امروز بیشتر از همیشه به مظلومیت تو پی بردم؛ موسوی. در تنفیذ، تحلیف و کنفرانس روحانی. سایت «امروز» (ارگان حزب منحله مشارکت) نیز ضمن باز نشر نوشته اشراقی به وزرای فعال در ستاد موسوی و کروبی که از آنان اعلام برائت کرده ‌اند، آنان را چاپلوس خواند. مسیح علی ‌نژاد دیگر روزنامه ‌نگار اصلاح ‌طلب فراری که به استخدام رادیو فردا (ارگان CIA) در آمده است، در صفحه فیسبوک خود به نطق روحانی در تقبیح اردوکشی خیابانی فتنه ‌گران در مجلس شدیدا اعتراض کرد و وزرای وی را به دلیل مرزبندی شفاف با فتنه‌ گران، سیاستمداران سینه ‌چاک جمهوری اسلامی خواند.

مجتبی واحدی مشاور کروبی یکی دیگر از منتقدان استفاده روحانی از عبارت اردوکشی خیابانی است که در سایت گویا نیوز گفته است: «برخی از وزرا برای اثبات ارادت خود به نظام و رهبری، جنبش سبز را فتنه نامیدند هر چند که افشاگری ‌ها کار خود را کرد و کسانی چون نجفی و میلی منفرد نتوانستند رای بیاورند. اظهار میلی منفرد تحت ‌الشعاع فیلمی قرار گرفت که در مجلس پخش شد و ثابت می‌ کرد او در میان مخالفان حضور داشته است. پیام 24 مرداد (روز رای اعتماد به کابینه) این است که به صرف هم زبانی با نظام و فتنه‌ خواندن آن حوادث نمی ‌توان زخم را التیام بخشید. این پیام در رای عدم اعتماد به نجفی متجلی گردید.»

اردشیر امیرارجمند یکی از مشاوران موسوی نیز در مصاحبه به بی بی سی در واکنش به این موضع گیری روحانی و کابیه وی می گوید: « امیدوارم در آینده با صلابت بیشتری صحبت شود و فدا کردن سبزها پای مصلحت ‌اندیشی قابل قبول نیست.»

در این میان نوشته های یکی از عناصر فعال فتنه که سابقه دستگیری نیز داشته در سایت ندای سبز آزادی از جذابیت های خاصی برخوردار است. سایت ندای سبز آزادی در واکنش به جلسه رای اعتماد کابینه به نقل از وی می نویسد: «4 سال پیش به فراخور مسئولیتم در خیلی صحنه ‌ها حضور داشتم از جلسات و رویدادهای قبل انتخابات 88 گرفته تا کمیته صیانت از آرا در روز انتخابات و آن شب کذایی و رویدادهای هفته نخست بعد از انتخابات. بعد از آزادیم هم پای صحبت همگان نشستم و چه مستقیم و چه با یک واسطه بر همه آن اتفاقات و مواضع واقفم. حالا امروز که می ‌بینم آقایان ربیعی و آخوندی و بعضا زنگنه در فضایی که موسوی در حصر است و امثال بهشتی و بهزادیان‌ نژاد و فاتح سکوت گزیده ‌اند در باب مواضعشان در آن شب کنفرانس خبری در دفتر باقریان و جلسه رهبری نقل ‌هایی کرده ‌اند و قسم‌ هایی خورده ‌اند، با خود می ‌گویم که ای کاش و ای کاش اینها همان روزها حقیقتا همین حرف ‌ها را زده‌ بودند که اگر زده بودند امروز نه موسوی در حصر بود و نه این همه هزینه را متحمل شده بودیم. بگذریم که کسانی هم بودند که از همان شب نخست با خیابان آمدن و موضع ‌گیری‌ های تند مخالف بودند و همان روزها و حالا هم به دلیل سکوتشان به هزاران ناکرده متهم ‌اند.»

مواضع روحانی در مورد فتنه و حماسه 9 دی به مرداد ماه سال 92 ختم نشد و وی در 8 دی ماه همان سال به مناسبت سالروز این حماسه می گوید: «مردم زمانی که احساس کردند به باورها و ارزش های دینی و اعتقادی آنها توهین شده و بیگانگان خیال دخالت در حوزه های اخلاقی و اعتقادی آنان را دارند به حرکت در آمده، با حضور و اجتماعشان به معترضین و بیگانگان پاسخ درخوری دادند. حضور مردم در این روز، برای دفاع از اسلام و مقدسات و ادای احترام به اباعبدالله ‌الحسین علیه السلام و حمایت از انقلاب و رهبری بود. برای حمایت از جناحی خاص به میدان نیامدند، آنچه مردم را به حرکت در آورد دلدادگی مردم ایران به عاشورا و ارزش‌ های انسانی برآمده از آن بود. مردم با هدف دفاع از اسلام، اهل بیت علیهم السلام و انقلاب اسلامی به حرکت در آمدند، چون احساس کرده بودند به فرهنگ عاشورا اهانت شده و بیگانگان زمینه را برای مداخله مناسب یافته ‌اند.»

قانون گرایی، دفاع از ولایت فقیه و محوریت مفاهیم اعتقادی و دینی محورهای ثابت در مواضع روحانی پیرامون حماسه 9 دی هستند. بیان این مواضع شفاف توسط روحانی تاثیر قابل توجهی در کاهش تنش های سیاسی در فضای عمومی کشور دارد. اگر چه عملکرد روحانی و دولتش در دو سال گذشته به ویژه در زمینه نفوذ برخی از عناصر فتنه در دولت و یا عدم اتخاذ مواضع شایسته راهبردهای انقلاب اسلامی در دستگاه سیاست خارجی تا حدودی با مواضع بیان شده روحانی فاصله دارد؛ اما همچنان می توان از نگاه صریح روحانی در شناخت حماسه 9 دی برای کاهش شکاف میان جریان های سیاسی کشور استفاده کرد.

روحانی در سال 93 نیز موضع مشابهی در مورد حماسه 9 دی داشته است: «9 دی به معنای بیعت مجدد با جمهوری اسلامی ایران، اصل ولایت ‌فقیه و خاندان امامت و روز همدلی، اتحاد، انسجام و وحدت ملی است، پیام این حماسه بزرگ و حضور مردم در این روز آن بود که هر فردی حرف، نقد و یا اعتراضی دارد باید در چارچوب قانون و مقررات آن را بیان کند، پیام 9 دی برای مردم و جامعه، وابستگی و عشق به خاندان رسالت و دلدادگی و وفاداری به انقلاب، خط و راه حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری بود. باید از حماسه حضور مردم در نهم دی در مسیر تحکیم وحدت، همدلی و قانون ‌گرایی استفاده کنیم، باید راه و مسیر واحدی را که مسیر توسعه، تعالی، آبادانی، رفاه جامعه و کشور و ایجاد اشتغال پایدار و گسترده برای نسل جوان و پیشرفت مملکت است، دنبال کنیم.»

روحانی در جدیدترین موضع خود نیز که در 8 دی ماه 94 در دیدار کارگزاران نظام با مقام معظم رهبری صورت گرفت، گفته است: «9 دی، روز دفاع ملت ایران از خاندان رسالت، دفاع از نظام، قانون و دفاع از ولایت فقیه و ولی فقیه بود.»

به نظر می رسد تاکیدهای مستمر روحانی بر نقش حماسه 9 دی در حمایت از جایگاه ولایت فقیهی رویکرد مناسبی برای مدیریت انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در اسفند ماه سال جاری باشد. به عبارت دیگر بیان علنی این مواضع توسط روحانی نشان می دهد یک همگرایی اعتقادی میان دستگاه های اصلی نظام اعم از قوای سه گانه و شورای نگهبان برای مقابله با نفوذ جریان ها و اشخاص وابسته به فتنه در پست های حساس وجود دارد. این همگرایی می تواند از بروز تنش های احتمالی در صورت رد صلاحیت چهره های مرتبط با فتنه در دو انتخابات پیش رو بکاهد.