روز سه شنبه دو شناور نظامی نیروی دریایی آمریکا به طرف جزیره فارسی در خلیج فارس رفتند. ایران هر دو شناور نظامی را با 10 خدمه نظامی آنها بازداشت کرد؛ ولی به گفته مقامات آمریکایی وعده داد تا شناورهای نظامی را فورا رها کند.
ولی علیرغم این رویارویی، یک چیز به نظرقطعی می آید: بعید است که این وضع بر اجرای قرارداد هسته ای تاثیر بگذارد.
در برنامه جامع اقدام مشترک چیزی درباره رفتار ایران در خاورمیانه یا موضع راهبردی این کشور در برابر طرفهای گوناگون این قرارداد گفته نشده است. تفکری که در پس آن نهفته است این است که جلوگیری از تکثیر سلاح های هسته ای چنان اهمیت فراگیری دارد که ارزشمند است آن را در مسیری جدا از دیگر دغدغه های بالقوه دنبال کرد.
بر پایه این گزارش، از پایان جنگ سرد به این سو، این فلسفه، شالوده بسیاری از تلاشهای آمریکا برای جلوگیری از اشاعه هسته ای بوده است. بقای پیمان «نیو استارت» عمق اعتقاد آمریکا و هم پیمانانش را نشان می دهد مبنی بر اینکه مسائل مربوط به تکثیر هسته ای باید جدا از دیگر عوامل ژئوپلتیک حاکم در نظر گرفته شود. برجام نیز بر پایه همین اصل به سرانجام رسید. اندازه گیری موفقیت این توافق نامه بستگی به این دارد که آیا ایران از معیارهای کنترل انباشت سلاح تبعیت خواهد کرد – نه اینکه آیا یک شهروند جهانی سازنده خواهد شد.
ایران تاکنون از مفاد برجام تبعیت کرده و کمابیش همه مواد ساخت بمب را صادر کرده و مدعی است قلب رآکتور آب سنگین خود را در اراک برداشته و سانتریفیوژها را از کار انداخته است.
اگر توافق هسته ای ایران حتی برخلاف سخت گیری این کشور در برابر شهروندان آمریکایی و اهداف نظامی، به پیشرفت خود ادامه دهد شاید سیاستگزاران را وادار کند تا سرانجام به منطقی بودن چنین فلسفه ای دوباره فکر کنند؛ چرا که تاکنون توانایی چندانی در اصلاح رفتار ایران نداشته است.
