ویژگی های مجلس تراز انقلاب اسلامی چیست؟

گروه سیاسی- علی سعد/در جمهوری اسلامی ایران همانطور که بنیان گذار آن فرموده است "مجلس در رأس امور است" یعنی در همه کارها و تصمیم گیری ها مجلس بالاترین نقش را دارد. رهبر فقید انقلاب اسلامی مجلس را بالاترین رکن کشور می داند و تعرض به آن را یک کار قبیح می داند "مجلس تنها مرجعی است که برای یک ملت است.

مجلس قوه مجتمع یک ملت است و مجلس از همه مقاماتی که در یک کشور هست بالاتر است. بنابراین یک همچو مقامی را نشکنید و لو نمی توانید، لکن گفتنش اصلش، ذکرش اصلش کار قبیحی است و بر خلاف مصلحت است و بر خلاف مسلک اسلام است" مجلس همچنی راه گشای اقدامات اساسی مسئولان نظام و کارگزاران کشور است و از زمان مشروطه به عنوان نماد مردم سالاری در ایران مطرح است. بررسی و نگاهی اجمالی به اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز نشان دهنده آن است که در قانون اساسی توجه ویژه ای به مجلس شده و اختیارات گسترده ای برای آن تدارک دیده شده است. اما با همه این اختیارات نگاه رهبران جمهوری اسلامی به مجلس شورای اسلامی، نگاهی باز و بر اساس انتخاب شهروندان است. امام خمینی در خصوص انتخابات مجلس می فرمایند: "مردم در انتخابات آزادند و احتیاج به قیم ندارند و هیچ فرد و یا گروه و دسته ای حق تحمیل فرد یا افرادی را به مردم ندارند. جامعه اسلامی ایران با درایت و رشد سیاسی خود جمهوری اسلامی و ارزش های والای آن و حاکمیت قوانین خدا را پذیرفته اند و به این بیعت و این پیمان بزرگ وفادار مانده اند."

مجلسی با این اختیارات گسترده و جایگاه ویژه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در روز های پایانی نهمین دوره خود است و تا چند هفته دیگر انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در سرتاسر کشور برگزار می گردد. اما انتخابات هفتم اسفند ماه را به نوعی یکی انتخابات سرنوشت ساز و مهم باید نامید. اگرچه که همه انتخابات ها در نظام جمهوری اسلامی مهم هستند اما این انتخابات به دلایل مختلف از جمله پروژه آمریکایی ها برای ایجاد رخنه و نفوذ در کشور پس از به ثمر رسیدن مذاکرات هسته ای و آغاز اجرای توافقنامه هسته ای از اهمیت ویژه و بسزایی برخوردار است. لذا رسیدن به درکی صحیح از ویژگی های فرد اصلح برای انتخاب به عنوان نماینده مردم، اهمیت شایانی دارد. در متن قانون ویژگی ها و شرایط کاندیدا های نمایندگی مجلس به عباراتی کلی و حداقلی بسنده شده است از جمله "داشتن سلامت جسمانی در حد نعمت بینایی، شنوایی و گویایی"، "عدم سوء پیشینه و محکومیت قضایی"، "عدم سوء شهرت در حوزه انتخابیه"، "داشتن حداقل 30 سال سن"، "داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد"، و "معتقد بودن و التزام عملی داشتن به نظام جمهوری اسلامی و اصل ولایت مطلقه فقیه"

اما پر واضح است مجلسی که از نمایندگان با این ویژگی های حداقلی تشکیل شود به هیچ وجه نمی تواند از پس پیگیری آرمان های بلند انقلاب اسلامی برآید و به عنوان یک مجلس تراز انقلاب اسلامی در عرصه جهانی عرض اندام کند. لذا نیاز است که با استفاده از ویژگی های انقلابی و لحاظ کردن شرایط زمانی، افرادی وارد مجلس شوند که هم دغدغه و هم توانایی پیگیری مطالبات آرمانی مردم را داشته باشند.

بر این اساس در وهله اول نمایندگان مجلس باید از افرادی تشکیل شوند که معتقد به نظام و متعهد به خط امام (ره) و خلف صالح ایشان مقام معظم رهبری باشند. اگر اعتقاد به این مسأله وجود نداشته باشد و افرادی با گرایش های غرب زده و غرب هراس در مجلس جمع شوند وضعیتی بهتر از مجلس ششم پیدا نخواهد کرد. مجلسی که لکه های ننگ بسیاری در سابقه عملکرد خود ثبت کرده است. برای نمونه در شروع شکل گیری پرونده دروغین هسته ای علیه کشورمان، یکی از نمایندگان مجلس که از قضا عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز بود در نطقی در صحن علنی مجلس انجام داد و طی آن مدعی شد که "جمهوری اسلامی 16 سال به جهان برای فعالیت های هسته ایش دروغ گفته است." اظهار این سخنان در صحن علنی و رسمی مجلس شورای اسلامی به یکی از استدلال های طرف غربی در مذاکرات هسته ای تبدیل شد. این سخنان به روشنی نشان دهنده عدم اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی و حتی عدم اعتقاد به سعادت کشور ایران است. یا در نمونه ای دیگر جمعی از نمایندگان مجلس ششم در نامه ای به رهبر معظم انقلاب از ایشان خواستند که با "نوشیدن جام زهر" و پاسخ مثبت دادن به زورگویی های آمریکا، زمینه افزایش تنش را بین دو کشور کاهش دهند. البته رهبر انقلاب در اوج صلابت در برابر این ذلت پذیری های ایستادند ولی اقدام نمایندگان نشان می دهد در صورتی که کلیت مجلس در راستای اهداف انقلاب و متعهد به خط امام نباشد چه اقدامات ناصواب و هزینه زایی برای ملت ممکن است تحمیل شود.

توجه به استقلال کشور، یکی از رموز ماندگاری مجالس ایران است. برای مثال در مجلسی که طرح ملی شدن صنعت نفت به تصویب رسید، تا به امروز نام آن مجلس زنده است. در دوران پس از انقلاب عموماً مجالسی که تشکیل شده اند از نظر توجه به استقلال کشور وضعیت مطلوبی داشته اند. چه در زمان حیات امام که جناح چپ آن زمان به شدت ضد آمریکایی و مخالف سیاست های امپریالیسم بود و چه بعد از فوت حضرت امام که دیگر اقبال مردم از جناح چپ سابق به دلیل چرخش در مواضع برگشت و تنها در مجلس ششم اکثریت را به دست گرفتند. به عبارت دیگر با مرور تاریخ جمهوری اسلامی مشخص می شود که تنها مجلس ششم بود که در خصوص مسائل مرتبط با استقلال کشور با بی توجهی مواجه شده است. یکی از مجالسی که در این زمینه موفق عمل کرده است مجلس نهم است که با رویکرد ضد استکباری، خصوصاً در مسائل هسته ای، عملکرد مثبت و ماندگاری از خود بر جای گذاشت. اما رویکرد حمایت گرانه از استقلال تنها به مخالفت شعاری با استکبار جهانی محدود نمی شود. باید توجه داشت که مجلس اگر بخواهد بتواند در عمل و در عمق فعالیت های خود نیز این رویکرد را حفظ کند باید از عناصر وابسته و یا مرعوب غرب بری باشد. افرادی که در فتنه سال 88، همنوا با سران استکبار و رژیم صهیونیستی برای فشار به نظام هم قسم شده بودند در صورتی که به مجلس راه یابند می توانند خدشه جدی بر استقلال کشور وارد آورند. حتی باید توجه داشت کسانی که در برابر فتنه گران مواضع روشنی نگرفته اند ممکن است با حضور در مجلس در خصوص خدشه به استقلال کشور نیز مواضع محکمی نگیرند و زمینه را برای لطمه به یکی از شعار های اصلی و ارکان محوری انقلاب اسلامی وارد آورند.

با نگاهی به شرایط کشور می توان شاخص بعدی برای انتخاب نماینده اصلح را به روشنی دریافت. با توجه به رکود بی سابقه در کشور و افزایش میزان بیکاری خصوصاً در میان جوانان تحصیل کرده، در مجلس آینده نمایندگانی با دغدغه حل مشکلات مردم در اکثریت باشند تا بتوانند بدون هدر رفت زمان، به بررسی و ارائه راه کار برای حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم باشند. رهبر معظم انقلاب معتقدند: "جایگاه مجلس، جایگاهی بسیار عالی برای انعکاس نظرات و اراده ملت در وضع قوانین و مقررات و رگه های اجرایی است" لذا مجلسی که با در پیش گرفتن اقتصاد مقاومتی علاوه بر حل مشکلات مردم و ایجاد اشتغال از باز شدن پای بیگانگان به داخل کشور جلوگیری کند می تواند در جهت خواست مردم عمل کند و با جهت گیری شعار های آنان قوانین را به تصویب برساند. امام خمینی (ره) فرمودند که مسئولین کشور باید از طبقه متوسط و پایین جامعه باشند تا درد مردم مستضعف را کشیده باشند و برای حل آن دغدغه داشته باشند. با این معیار می توان متوجه شد که افرادی که زندگی اشرافی دارند، توانایی فهم مشکلات مردم را ندارند و برای حل مشکلات زندگی مردم دغدغه ای ندارند. باز هم تجربه مجلس ششم به مردم نشان داده است، زمانی نمایندگان مجلس از طبقه اشراف باشند به جای پرداختن به مشکلات مردم به فکر جنگ قدرت خود با رقبای­شان هستند و به جای حل کردن مشکلات اقتصادی به مسائل کمتر اولویت داری چون آزادی مطبوعات و غیره می روند.

ویژگی بسیار مهم دیگر نماینده مجلس خاضع بودن در برابر قانون است. مجلس شورای اسلامی به عنوان بزرگترین نهاد قانونگذار کشور که مرجعی برای تهیه و تصویب قوانین مورد نیاز در دستگاه های اجرایی و قضایی است، باید خود در مرحله اول به طور کامل از قانون تبعیت کند و اگر خدشه ای بر این مسأله وارد باشد، قوانین مصوب مجلس به سمت تأمین منافع حزبی و شخصی افراد خواهد رفت. رهبر معظم انقلاب نیز در خصوص اهمیت و مرکزیت داشتن مجلس شورای اسلامی در نظام جمهوری اسلامی، می فرمایند: "مجلس شورای اسلامی، یک مرکز اساسی و تعیین کننده برای انقلاب است، همه سر رشته های امور، به مجلس شورای اسلامی بر می گردد" بنا بر این مجلس می تواند نقش مهمی در تعیین خط سیر کشور داشته باشد. در مجلس گذشته طرحی توسط برخی از نمایندگان ارائه شد که در صورت تصویب ، نمایندگان مجلس به صورت مادام العمر از حقوق و مزایای نمایندگی بهره مند می گشتند اما به علت در اقلیت بودن حامیان آن، طرح به تصویب نرسید که اگر به تصویب می رسید می توانست در مسیر انتخاباتی تغییر ایجاد کند و افراد حریص به قدرت و ثروت را تحریک کند تا وارد کارزار انتخابات مجلس شوند. یکی دیگر از مظاهر قانون، شورای نگهبان است. این شورا وظیفه نظارت بر قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و همچنین نظارت بر انتخابات ها را بر عهده دارد. شورای نگهبان در انتخابات مجلس هفتم، بخشی از نمایندگان مجلس ششم را به دلایل مختلف اقتصادی و امنیتی رد صلاحیت کرد ولی به دلیل اینکه برخی از نمایندگان آن مجلس در برابر قانون تابع نبودند با عدم پذیرش حکم شورای نگهبان، به مدت یک ماه در مجلس دست به تحصن زدند و زمانی را که باید به حل مشکلات مردم می پرداختند را به وقت گذرانی و بیانیه خوانی در راهرو های مجلس گذراندند.

بر اساس همین اهمیت والای مجلس است که امام خمینی (ره) تأکیدات مؤکدی نسبت به حضور در انتخابات مجلس می کند و می فرماید "اگر خدای نخواسته بر اسلام یا کشور اسلامی از ناحیه عدم دخالت در سرنوشت جامعه لطمه و صدمه ای وارد شود، تمام ملت در پیشگاه خدای قهار توانا مسئول خواهیم بود و نسل های آینده که ممکن است از کناره گیریهای کنونی مورد هزار گونه تجاوز واقع شوند ما را نبخشند." لذا به نظر می رسد در صورت نصب العین قرار دادن بیانات امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب با حضور حداکثری مردم در انتخابات مجلس و انتخاب افراد اصلح، مجلس یازدهم مجلسی شود که بتواند به سمت آرمان های انقلاب با سرعت هر چه بیشتر حرکت کند.