دنبال تنش نیستیم/سعودی ها خواهان تنش و تقابل باشند مقابله می کنیم

در ادامه مشروح گفتگو را بخوانید:

سعودی ها می گویند ایران، مشکل اصلی سوریه است. شما جنگ را تشدید و زمینه را برای تداوم آن فراهم می کنید. واکنش شما چیست؟

خوب، آنها می توانند همچنان به گفتن آنچه که می خواهند ادامه دهند. اما آنها باید به تاریخ خودشان نگاه کنند در آن صورت متوجه خواهند شد کسانی که چنان سیاست های مجرمانه ای را اعمال و پیگیری کرده اند یا اهل عربستان بوده اند یا در عربستان آموزش دیده و درس خوانده اند یا پرورده مراکز وهابی هستند که چنین جنایاتی را مرتکب شده اند.

در شرایط خطرناک کنونی چه خطرها و ریسک هایی منطقه خاورمیانه را تهدید می کنند؟ خطرات جدی جنگ هایی که کشور شما و عربستان در حال حاضر در آن درگیر هستید کدامند؟

ما شاهد جنگی هشت ساله ضد کشورمان بودیم که عربستان سعودی در این جنگ از صدام حسین حمایت کرد.

آیا امکان تقابل مستقیم میان شما و عربستان وجود دارد؟

اجازه دهید در هر مرحله به یک سئوال پاسخ دهیم. ایران هیچ علاقه ای به جنگ ندارد. ایران قادر است از خود دفاع کند و به هر نیروی متجاوزی به خاک خود درس بسیار دشواری خواهد داد. ما علاقه ای به جنگ نداریم. ما در برابر اقدامات تحریک آمیز عربستان از جمله کشتار بیش از چهار صد و شصت زائر ایرانی، سیاست خودداری را پیشه کرده ایم.

کشتار این زائران با انکار طرف سعودی مواجه شد. ما همچنان بر خودداری تاکید می کنیم. ما به دنبال تنش نیستیم. ما دیالوگ و گفتگو را درخواست کرده ایم. همچنان هم بر دیالوگ در منطقه تاکید خواهیم کرد. ما کشور قدرتمندی هستیم. ما حتی زمانی که ایران تحت تحریم بود کشور قدرتمندی بودیم. ما حتی زمانی که هر کسی تلاش می کرد در جنگ از صدام حسین حمایت کند یا به ایران حمله بکند و جنگی را ضد ایران به راه بیندازد قدرتمند بودیم.

مردم می دانند که عربستان سعودی در زمان جنگ صدام ضد ایران، مهم ترین تامین کننده منابع مالی صدام بود. بنابراین ما در برابر آن اقدامات مقاومت کردیم اما در برابر هیچ کسی اقدام تلافی جویانه انجام ندادیم. زیرا ما کشور قدرتمندی هستیم و خواهان دیالوگ جدی با همسایگان مان برای ایجاد منطقه ای امن تر هستیم.

ما معتقدیم که تروریست ها و افراط گرایان به همان اندازه که ضد ما تهدید و خطر هستند به همان اندازه هم ضد عربستان سعودی خطر و تهدید هستند. حتی می توان گفت که تهدیدی بزرگ تر ضد عربستان سعودی هستند.

بنابراین معتقدیم که آنها نباید به گروه داعش یا جبهه النصره به عنوان اهرمی موقتی نگاه کنند و از آنها ضد ایران و دیگران استفاده کنند. آنها باید متوجه موقعیت شان باشند و دشمنان شان را بشناسند و با آنها مقابله کنند. در آن صورت متوجه خواهند شد که ایران در کنار آنها قرار دارد و در برابر تهدیدهایی که ضد همه ما خطر هستند ایستاده است.

من بار دیگر دوست دارم به سئوال قبلی بازگردم. به نظر می رسد که تنش میان ایران و عربستان همچنان و روز به روز تشدید می شود. این تنش ماه به ماه بیشتر می شود.

این تنش ها در صورتی که ما خودداری پیشه نمی کردیم اکنون بیشتر تشدید شده بود.

مساله این است که آیا این تنشها ممکن است خطر تقابل جدی را ایجاد کنند؟

من امیدوار هستم که این گونه نباشد.

اما این خطر وجود دارد.

در صورتی که سعودی ها خواهان تنش و تقابل باشند این خطر وجود دارد اما من معتقد هستم که در نهایت آنها به این سطح از تنش نزدیک نخواهند شد. زیرا آنها می دانند که واکنش ها بسیار جدی و دشوار خواهد بود. آنها پیشینه را می دانند.

بسیاری از افراد به این تنش به عنوان تنشی میان دو کشور نگاه نمی کنند بلکه به این تنش به عنوان مشکلی مذهبی نگاه می کنند. آنها این تنش را میان شیعه و سُنی می دانند.

این بسیار خطرناک خواهد بود. این برداشت اشتباه است. این یک تنش فرقه ای نیست. زیرا دو فرقه برای مدت بیش از هزار و چهارصد سال با هم و در کنار هم زندگی کرده اند. هیچ تنشی هم میان آنها وجود نداشته است. این یک تنش سیاسی است. این وضع ناشی از احساس اضطراب و نگرانی از سوی عربستان سعودی است.

بر اساس این احساس ایران به عنوان طرفی بد تلقی می شود. آنها بر اساس این احساس در هر مشکلی در منطقه ایران را متهم می کنند. سعودی ها مخالف توافق هسته ای ایران بودند و تلاش کردند از هر ابزار و امکانی برای جلوگیری از توافق هسته ای استفاده کنند و از تصویب این توافق در کنگره آمریکا جلوگیری کنند. بنابراین سعودی ها چنین پیشینه تاریخی دارند. در حالی که ایران تلاش می کند در چارچوب توافق هسته ای روابط خود را با جامعه جهانی ترمیم کند.

ایران معتقد است نیازی به این تنش ندارد. به همین علت معتقد هستیم که می توانیم شرایط متفاوتی را ایجاد کنیم. آنها نباید احساس ناامنی و اضطراب داشته باشند. هیچ عاملی برای ترس و نگرانی وجود ندارد. ایران کشوری مهم است و همیشه هم کشور مهمی بوده است. ایران بازیگر مهمی در منطقه است و همچنان هم به عنوان یک بازیگر مهم در منطقه به ایفای نقش خواهد پرداخت. ما از آنها دعوت می کنیم که بازیگری سازنده و مفید در منطقه باشند و با ما همکاری کنند. این، هم به نفع ایران و عربستان و هم به نفع کل منطقه خواهد بود.

اجازه دهید به موضوع یمن بپردازیم. آیا کشور شما از حوثی ها حمایت می کند؟ آیا شما کمک های تسلیحاتی در اختیار حوثی ها قرار می دهید؟

سئوال من این است که آیا شما جنایات ضد مردم یمن را محکوم می کنید؟ چرا چنین سکوتی درباره مسائل یمن وجود دارد؟ ما از هیچ کس و گروهی حمایت نمی کنیم تنها درخواست می کنیم به این حملات هوایی وحشیانه و کور ضد مردم یمن پایان داده شود. این حملات در دوازده ماه گذشته قربانیان غیرنظامی بسیاری داشته است که شاید در هیچ جای دنیا شاهد این تعداد قربانی غیرنظامی نباشیم. جامعه جهانی به جنایاتی که در یمن به وقوع پیوسته اند توجه نمی کند.

آیا شما در این جنگ و درگیری ها نقشی ندارید؟

ما پنج روز بعد از شروع حملات هوایی و بمباران ها در یمن درخواست کردیم که آتش بس در این کشور اعلام شود. ما چندین طرح را درباره آتش بس در یمن بررسی و مطرح کردیم. اما همه این طرح ها همیشه از سوی عربستان سعودی رد شدند. ما امیدواریم که عربستان سعودی بتواند با همسایگان خود به توافق برسد و به کینه و خصومت پایان دهد که تنها به نفرت و انزجار در یمن منجر می شود.

امیدواریم عربستان سعودی در صلح و مصالحه با همسایگانش باشد. آنها نمی توانند در هر چیز و هر مساله ای ایران را متهم کنند. شما شاهد هستید که سعودی ها در دوازده ماه گذشته مردم یمن را بمباران کرده اند. بمباران های هوایی و کمپین هوایی ضد یمن در حالی ادامه دارد که این کشور از امکانات و تاسیسات نظامی بسیار اندکی برخوردار است.

در چنین شرایطی شما درباره حمایت از حوثی ها سخن می گویید. اما ما درباره حملات هوایی و کشتار غیرنظامیان در یمن سخن می گوییم. ما نیاز داریم با واقعیت ها در یمن مواجه شویم و نباید به جنجال های که توسط دیگران ایجاد شده است توجه کنیم.

برداشت من از این مصاحبه این است که شما احساس می کنید گزارش های ناعادلانه ای درباره ایران منتشر شده است؟

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پاسخ گفت من از شما درخواست می کنم خودتان در این خصوص قضاوت کنید. چه اتفاقی در جنگ هشت ساله به وقوع پیوست زمانی که صدام حسین سلاح های شیمیایی استفاده کرد؟ به تاریخ شورای امنیت نگاهی بیندازید و ببینید شورای امنیت چند بار این اقدام را محکوم کرده است؟

شورای امنیت حتی یک بار هم این اقدام صدام را محکوم نکرد. اولین باری که شورای امنیت سازمان ملل بکارگیری سلاح های شیمیایی را محکوم کرد بعد از جنگ ایران و عراق بود. این در حالی بود که صدام حسین در جریان جنگ ضد ایران به دفعات سلاح های شیمیایی ضد ما استفاده کرد. ببینید شورای امنیت چند بار اقدام صدام را مبنی بر بکارگیری موشک ضد شهرهای ما محکوم کرده است؟ ببینید شورای امنیت چند بار گزارشگر ویژه ای را برای بررسی وضع حقوق بشر در کشورهای منطقه تعیین کرده است؟

چند بار شورای امینت گزارشگر ویژه ای را برای بررسی وضع حقوق بشر در ایران تعیین کرده است؟ باید واقعیت ها را مورد توجه قرار داد. من می خواهم قضاوت کنم. شما هم می خواهید قضاوت کنید.

شما به صراحت قضاوت کردید. اما حدس می زنم نکته اساسی درباره ایران در استرالیا این است که ما خواهان روابط بهتری با ایران هستیم. روابط گرم میان دو کشور شروع خواهد شد و روابط تجاری میان دو کشور هم گسترش خواهد یافت. اما همچنان نگرانی هایی درباره موشک ها، حقوق بشر و مسائل دیگر در ایران وجود دارد. هنوز استرالیا نگرانی های بسیار جدی دارد.

همانگونه که شما می دانید هنوز حوزه هایی وجود دارند که مردم ایران به شدت درباره آنها نگران هستند و حتی انتقاداتی هم درباره برخی مسائل دارند. وظیفه دولت ها تنظیم روابط با وجود اختلاف نظرها و اختلاف رویکردها است.

بسیاری در مناطق مختلف از جمله در داخل ایران معتقدند شما به عنوان یک سیاستمدار و ارائه کننده موفق ایده ها شناخته می شوید. ممکن است در دور بعدی بخواهید رئیس جمهور شوید؟

 هرگز! هرگز!

آیا در این خصوص اطمینان دارید؟

 اطمینان کامل دارم.