برجام به معنای صلح با ایران نیست

وبسایت نشریه هیل در گزارشی نوشت: در هفته های اخیر، منتقدان برنامه جامع اقدام مشترک، موسوم به برجام، که همان توافق هسته ای سال گذشته با ایران است، تلاش کرده اند با توقف قرارداد فروش هواپیماهای مسافربری بوئینگ به ایران، دوباره مخالفت های خود را اعلام کنند. این مخالفان، همان مجلس نمایندگان آمریکا بودند که اخیرا با تصویب قانونی، مانع از صدور مجوز از سوی وزارت خزانه داری آمریکا برای این معامله شدند. آن ها به گمان خود با این کار، مانع فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران می شوند. این قانون باعث می شود آمریکا، ناقض برجام باشد ولی ایران به تعهدات خود پایبند مانده است. منتقدان برجام با این اقدام و اقدامات مشابه، طوری وانمود می کنند که گویی این توافق هسته ای، ابعاد بسیار گسترده تری دارد. 

 

برجام یک توافق محدود، اما بسیار مهم است که طی آن، ایران موافقت کرد اجزای مهمی از برنامه هسته ای خود را در ازای رفع تحریم ها از سوی آمریکا و کشورهای دیگر، کنار بگذارد. ایران تعهد نکرد دیگر از گروه های مبارز، حمایت نکند و آمریکا، ابزارهای امنیت ملی خود، اعم از گزینه های مالی، دیپلماتیک و نظامی برای جلوگیری ایران از کمک به این گروه ها را کنار نگذاشت. منتقدان برجام، با این ادعا که حمایت ایران از این گروه ها مانع از دست یابی آمریکا به اهداف خود از برجام می شود، با برجام مانند قرارداد صلح رفتار می کنند. مادامی که ایران به تعهدات خود پایبند است، ما نباید از برجام پاپس بکشیم. زیرا برجام نشان داد جامعه بین المللی با همکاری هم می تواند برنامه هسته ای ایران را محدود کند. 

 

ایران در برجام متعهد شد که هرگز درپی دستیابی، گسترش یا تولید سلاح هسته ای نخواهد بود. ایران تعداد سانتریفیوژهای فعال خود را کاهش داد، میزان اورانیوم غنی شده خود را کم کرد، میزان غنی سازی اورانیوم خود را کاهش داد و تاسیسات هسته ای خود را تغییر داد. همه این ها، تحت نظر دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی است. آمریکا و هم پیمانان آن هم در عوض، تحریم های هسته ای را لغو کردند.

 

یکی از بخش های این رفع تحریم ها، بحث مربوط به فروش بوئینگ است. دولت آمریکا متعهد شد مجوزی صادر کند که ایران به موجب آن بتواند از آمریکا، هواپیما بخرد. این که این قرارداد سر بگیرد یا نگیرد، در دستان مسوولان بوئینگ و ایرانی ها است. در برجام تصریح شده است که هر گونه مجوز فروش هواپیما به ایران، مشروط به هواپیماهایی هستند که فقط برای مقاصد هوانوردی مسافری به کار بروند. آمریکا اظهار کرده است که نقض این شرایط، زمینه ساز توقف تعهدات آمریکا در خصوص برجام خواهد بود. 
درست است که برجام، همه مسائل مربوط به ایران را برطرف نمی کند اما هرگز قرار هم نبوده این طور باشد. ایران کماکان یکی از رقبای آمریکا در خاورمیانه باقی خواهد ماند. اما تا همین سال گذشته و امضای برجام، آمریکایی ها می ترسیدند ایران در پی سلاح هسته ای باشد و منافع آمریکا در خاورمیانه به خطر بیفتد. 

 

پس برجام، یکی از بزرگ ترین نگرانی های آمریکایی ها را برطرف کرد: هراس آمریکا از دست یابی ایران به سلاح هسته ای و در نتیجه، تهدید جدی این کشور، متحدانش و منافعش. احتمال بسیار زیادی هم داشت که به همین بهانه در خاورمیانه، مسابقه تسلیحاتی به راه بیفتد. 
آژانس بین المللی انرژی اتمی، تاکنون سه بار تصریح کرده که ایران به تعهدات خود پایبند مانده است. برجام برای راه برد امنیت ملی آمریکا، ارزش بسیار زیادی دارد و مادامی که ایران به توافق پایبند است، آمریکا باید همه تلاش خود برای عمل به برجام را انجام دهد.