رهبر انقلاب از سال ۷۹ تا قبل از سفر خود به استان کرمانشاه شش هزار چهارصد و هفتاد و هفت بار از واژه جنبش نرم افزاری استفاده کرده است. این موضوع این سوال را ایجاد می‌کند که علت این همه تکرار در چیست؟
امام خامنه ای در اجتماع عظیم مردم کرمانشاه فرمودند: یکى از صحنه‌هاى بسیار مهم دیگرى که مردم عزیز ما در آن نقش ایفاء کردند و کسى هم تصور نمیکرد که این صحنه اینجور براى نقش‌آفرینى ظرفیت داشته باشد، عرصه‌ى علم و فناورى است. کى خیال میکرد جوانان ما اینجور وارد این میدان شوند؟ بمجرد اینکه نهضت تولید علم و جنبش نرمافزارى با نخبگان و زبدگان دانشگاهى مطرح شد، آنچنان حرکت عظیمى به وجود آمد که شد یک گفتمان عمومى، شد یک حرکت همگانى. امروز در سرتاسر کشور، در استانهاى مختلف، در شهرهاى کوچک و بزرگ، بخصوص در مراکز علمى و حساس، جوانهاى ما کارهاى حساسِ بزرگى را از لحاظ علمى و
فناورى دارند انجام میدهند؛ کارهائى است که بعضى از آنها صددرصد به نتیجه رسیده است، بعضى هم در راه است … جوانان ما در این زمینه وارد شدند. آمارهاى جهانى هم این را تأیید کرد. البته مسئولان هم تلاشهاى باارزشى میکنند.
برخی اوقات باور کردن این نکته که یک رهبر سیاسی، ۱۱سال قبل، سخن از جنبش نرم افزاری بکند - که اگر از دانشگاهیان الان(تازه الان، نه ۱۱ سال قبل!) هم بپرسی نمیدانند چیست - حیرت انگیز است! اگر یکبار گفته میشد، آنهم در یک جمع آکادمیک، کاملا قابل توجیه است،((اما اینکه چگونه یک رهبر سیاسی، بتواند یک گفتمان علمی را در سطح ملی آغاز کند، خارق العاده است)). قطعا برای شما و هر خواننده ای باور کردنی نیست که یک رهبر سیاسی، بیش از ۵۰۱۶ بار طی ۶ سال از واژه ی " جنبش نرم افزاری " استفاده کند! حیرت انگیزتر فقط و فقط طی یکسال، حدود ۲۰۰۰ بار از این واژه استفاده کند. با توجه به تاکید ایشان بر
این واژه در مقاطعی و سپس کاهش میزان استعمال مطلب، می توان یک نتیجه گرفت:
امام خامنه ای گفتمان جنبش نرم افزاری را خودشان رایج کردند.
اولین بار در چه تاریخی و کجا جنبش نرم افزاری را مطرح کردند؟!
دانشگاه باید بتواند یک جنبش نرمافزارى همه‌جانبه و عمیق در اختیار این کشور و این ملت بگذارد تا کسانى که اهل کار و تلاش هستند، با پیشنهادها و با قالبها و نوآوریهاى علمى خودى بتوانند بناى حقیقى یک جامعه‌ى آباد و عادلانه‌ى مبتنى بر تفکرات و ارزشهاى اسلامى را بالا ببرند. امروز کشور ما از دانشگاه این را مى‌خواهد. دانشگاه را مشغول چه کارى کنند که دانشجو و استاد را از این راه باز بدارند؟ یقین بدانید یکى از چیزهایى که امروز مورد توجه سرویسهاى اطلاعاتى است، این نکته است که ببینند چگونه مى‌توانند
دانشجوى بیدار و دانشگاه آگاه ایرانى را از آن راهى که مى‌تواند به اعتلاى کشور بینجامد، منصرف کنند و مانعش بشوند.(در جمع دانشجویان دانشگاه امیر کبیر ۱۳۷۹/۱۲ / ۰۹)
راهکارهای امام خامنه ای برای ایجاد گفتمان نهضت علمی
دعوت از برگزیدگان المپیادهای جهانی، کشوری، و افراد ممتاز آزمون کنکور برای تدوین پیشنهادات(۱۳۸۱/۰۷ / ۰۳)
امکانات به اندازه‌ى کافى در اختیار مسؤولان کشور هست براى اینکه بتوانند کارها را انجام دهند. شرطش این است که کار را وجهه‌ى همت اصلى قرار دهند. سرگرمیهاى سیاسى، طرح مسائل غیرلازم و خیالى، بزرگ کردن مسائل کوچک و در سایه‌ى بزرگ کردن آنها، پوشاندن مسائل اصلى کشور، مضر است. مسائل اصلى کشور، مسأله‌ى اقتصاد و مسأله‌ى علم و ارتقاى پایه‌ى علمى دانشگاهها و همان جنبش نرمافزارى است که ما بارها در دانشگاهها و در دیدار با دانشجویان و اساتید در میان گذاشته‌ایم؛ همچنین مسأله‌ى حفظ روحیه و فرهنگ دینى جوانان است.(۱۳۸۱/۰۸ / ۱۳)
دربارهى بحثتولید علم و مسأله‌ى جنبش نرمافزارى - که ما مطرح کردیم - مراکز تحقیقى جواب دادند، دانشگاهها هم در سطوح محققین و اساتید جواب دادند و از این جهت بنده حقیقتاً خشنودم؛ منتها در سطح دانشجویان و جوانان این معنا جدى گرفته نشده و تحقق پیدا نکرده؛ در حالى که از استعداد جوان و نیروى جوان، خیلى باید استفاده کرد.(۱۳۸۶/۰۲ / ۲۵)
این شعار نیست،((باید)) تحقق پیدا کند
در زمینه‌ى علمى، نهضت نرمافزارى و تولید علم - که ما دو سه سال است مرتب آن را مطرح کرده‌ایم - باید تحقق پیدا کند. این شعار نیست. من دنبال این قضیه را گرفته‌ام و به همه‌ى مراکزى که ممکن بوده، توصیه کرده‌ام. منتها من کار اجرایى نمى‌کنم؛ کار اجرایى را باید دستگاههاى اجرایى بکنند. بحمدالله این کار شروع شده؛ اما باید مسأله‌ى تولید علم جدى شود. ما باید در همه‌ى زمینه‌ها - چه علوم طبیعى و چه علوم انسانى - علم تولید کنیم. اتصال علم و صنعت - که من بارها روى آن تأکید کرده‌ام - باید تحقق پیدا کند. همه‌ى اینها ساز و کار دارد و
مى‌تواند در برنامه گنجانده شود.(۱۳۸۲/۰۵ / ۱۵)
دانشجو، جنبش نرم افزاری، آزاد اندیشی
براى رسیدن به هر آرزوى بزرگ و هر هدف والایى، سازوکارى وجود دارد؛ این سازوکار را باید جوانِ هوشمندِ فرزانه‌ى دانشجو پیدا کند. بحثجنبش نرمافزارى از همین قبیل است؛ بحثآزاداندیشى از همین قبیل است؛ بحث‌هاى گوناگونى که در زمینه‌هاى مختلف اجتماعى مى‌شود، از همین قبیل است.(۱۳۸۴/۰۳ / ۰۵)
استادان بت پرست!
همین نهضت نرمافزارى و تولید علم که بنده گفته‌ام، در دانشگاه شما و در رشته‌ى علوم انسانى، همین است که هر چه مى‌توانید بیشتر بیاموزید و تحقیق کنید. البته همان‌طور که گفتم، اساتیدى هستند که فرآورده‌هاى اندیشه‌هاى غربى در علوم انسانى، بت آنهاست. در مقابل خدا مى‌گویند سجده نکنید؛ اما در مقابل بت‌ها به راحتى سجده مى‌کنند؛ دانشجوى جوان را دست او بدهى، بافت و ساخت فکرى او را همان‌طورى که متناسب با آن بت خود او است، مى‌سازد؛ این ارزشى ندارد و درست نیست. بنده به این‌طور افراد، هیچ اعتقادى ندارم. این استاد هر چه هم دانشمند باشد، وجودش
نافع نیست، مضر است. امروز خوشبختانه ما دانشمندان جوان مؤمن و تحصیل‌کرده‌هاى باایمان داریم که مى‌توانند یک حرکت علمى فراگیر و به معناى واقعى کلمه، در عرصه‌ى علوم انسانى به وجود آورند؛ از اینها باید استفاده بشود.(۱۳۸۸/۰۶ / ۰۴)
سخنان طلایی
چند سال پیش، اول‌بار در دانشگاه امیرکبیر مسأله‌ى جنبش نرمافزارى را مطرح کردم. جنبش نرمافزارى، یعنى در زمینه‌ى علم، تولید علم و شکستن مرزهاى علم، یک جنبش و یک حرکت عظیم به‌وجود بیاید. از این پیشنهاد استقبال شد و من امروز مى‌بینم که در سخنان اساتید و مسؤولان دانشگاهها روى این نکته تکیه مى‌شود. البته تا مدتى بعضى‌ها مى‌گفتند ما نمى‌دانیم اصلا معناى این حرف چیست! عده‌یى هم شبهه مى‌کردند که علم مگر تولیدکردنى است! البته بحثلغوى مى‌کردند و مى‌گفتند چرا گفته‌اید تولید علم! شما هرچه مى‌خواهید اسمش را بگذارید؛ مقصود که معلوم است.
جنبش نرمافزارى، یعنى در معرفت علمى ننشینید دست خود را دراز کنید تا دیگران بکارند و میوه‌چینى کنند و هر مقدار از میوه را که لازم نداشتند، بیاورند در دست شما بگذارند.(۱۳۸۳/۱۰ / ۱۷)
سخنان طلایی۲
دستگاه استکبار فقط ایالات متحده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى آمریکا نیست، یا فلان رئیس جمهور و فلان دولت آمریکا یا فلان کشور اروپائى نیست؛ دستگاه استکبار یک شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى عظیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترى است که شامل اینهاست؛ شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى صهیونیستى هست، شبکه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى تجار اساسىِ بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللى هست، مراکز پولىِ عظیم دنیا هست؛ اینها هستند که مسائل سیاسى دنیا را دارند طراحى میکنند؛ دولتها را اینها مى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آورند، اینها میبرند. این مجموعه که تویش دولت ایالات متحده هست، دولتهاى اروپائى
هستند، خیلى از این نفتخوارهاى ثروتمند منطقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى خودمان هستند، با یک چنین قدرتِ رو به رشدِ رو به اعتلاى در حال قدکشى بشدت مخالفند؛ بنابراین هرچه بتوانند، در مقابله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى او کار میکنند. توى این سى سال هم بیکار نماندند، هرچه بگذرد هم باز بیکار نمیمانند؛ مگر آن وقتى که شماها همت کنید؛ شما جوانها کشور را از لحاظ علمى، از لحاظ اقتصادى، از لحاظ امنیتى به نقطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اى برسانید که امکان آسیب پذیرى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اش نزدیک به صفر باشد؛ آن وقت کنار میکشند و توطئه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تمام خواهد شد. اینى که من توى این چند سال
به دانشگاهها مرتب راجع به مسائل علم و تحقیق و پژوهش و نوآورى و جنبش نرمافزارى و ارتباط صنعت و دانشگاه و اینها این همه تأکید کردم، براى خاطر این است که یک رکن امنیت بلندمدت کشور و ملتتان علم است.(۱۳۸۸/۰۶ / ۰۴در جمع نخبگان)
کلمات جالب: اینها(راحتی ها) همه هنرهاى علم است؛ اما وقتى خود علم مى‌خواهد به وجود آید، لزوما در بسترى از رفاه و راحتى و لذت و چرب و شیرینهاى دنیا به وجود نمى‌آید.
تولید علم به معناى این نیست که ما ترجمه و فراگیرى را نفى کنیم؛ نه، آن هم لازم است، بلکه من مى‌گویم در ترجمه و فراگیرى نباید توقف کرد.
انقلاب اسلامى آمد تا هم " فرهنگ خفقان و سرجنبانیدن و جمود " و هم " فرهنگ آزادى بى‌مهار و خودخواهانه غربى " را نقد و اصلاح کند و فضائى بسازد که در آن، «آزادى بیان»، مقید به «منطق و اخلاق و حقوق معنوى و مادى دیگران» و نه به هیچ چیز دیگرى، تبدیل به فرهنگ اجتماعى و حکومتى گردد و حریت و تعادل و عقلانیت و انصاف، سکه رائج شود تا همه اندیشه‌ها در همه حوزه‌ها فعال و برانگیخته گردند و «زاد و ولد فرهنگى» که به تعبیر روایات پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت ایشان) علیهم‌السلام)، محصول «تضارب آراء و عقول» است، عادت ثانوى نخبگان و اندیشه‌وران گردد… هر سه روش پیشنهادى شما یعنى تشکیل ۱ -
کرسى‌هاى نظریه‌پردازى ۲ - کرسى‌هاى پاسخ به سؤالات و شبهات و ۳ - کرسى‌هاى نقد و مناظره، روشهائى عملى و معقول باشند و خوب است که حمایت و مدیریت شوند بنحوى که هر چه بیشتر، مجال علم، گسترش یافته و فضا بر دکانداران و فریبکاران و راهزنان راه علم و دین، تنگ‌تر شود.(پاسخ به نامه جمعى از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسی‌های نظریه‌پردازی۱۳۸۱/۱۱ / ۱۶).
احمد شریعت
