تلاش ترامپ برای منزوی کردن ایران

 روزنامه «سانفرانسیسکو اگزمینر» در گزارشی به سفر اخیر «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا به عربستان سعودی و اظهاراتی که علیه ایران مطرح کرد، اشاره کرد و نوشت که اقدام ترامپ برای منزوی کردن ایران بیش از آنکه مفید باشد، ضرر دارد و بیش از پیش به روابط میان سنی‌ها و شیعیان در خاورمیانه خدشه وارد می‌کند.

«جرالد فیرستین» خمدیر مرکز امور خلیج‌ (فارس) اندیشکده خاورمیانه می‌گوید که هم تراز شدن ترامپ با عربستان بیش از آنکه مفید باشد، ضرر دارد و انتقاد ترامپ از ایران که یک کشور شیعه است، و هم‌ ردیف شدن وی با کشورهایی که اکثریت جمعیت آن را سنی‌ها تشکیل می‌دهند، می‌تواند به انزوای بیشتر شیعیان منجر شود و تنش‌ها و نزاع بین این دو فرقه را تشدید بخشد.

فیرستین که سفیر سابق آمریکا در یمن است، درباره این اقدامات ترامپ می‌گوید: «این اقدامات تأثیر گفت‌وگو و حل مشکلات در منطقه را دشوارتر می‌کند. این دیدار تا حدی، پتانسیل راه حل صلح‌آمیز را به انزوا می‌کشاند و آن را از بین می‌برد».

طبق این گزارش، ترامپ در بدو ورود به عربستان در 21 ماه مه برای شرکت در اجلاس ریاض، مورد استقبال گرم قرار گرفت و در حالیکه 55 حاکم کشورهای مسلمان گرد او جمع شده بودند، در خصوص مهار تروریسم سخنرانی کرد و ایران را مقصر افراط‌گرایی جهانی معرفی کرد.

وی در این سخنرانی گفت: «تا زمانیکه رژیم ایران تمایل نداشته باشد که شریک صلح باشد، تمامی ملت‌های آگاه می‌بایست با یکدیگر برای انزوای ایران تلاش‌کنند».

«رابین رایت» یکی از اعضای اندیشکده آمر یکایی صلح و مرکز مرکز بین‌المللی نخبگان وودرو ویلسون در اینباره می‌گوید که این اقدامات ترامپ نشان می‌دهد که «وی وارد یکی از عمیق‌ترین اختلافات فرقه‌ای شده و طرف یکی از فرقه‌ها را می‌گیرد».

وی ادامه داد: «کل سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه بر پایه ایجاد ائتلاف جدیدی از رژیم‌های محافظه‌کار سنی بنا نهاده شده است و به طور موثر از نظر جغرافیایی، سیاسی، دیپلماتیک و فرقه‌ای از یک طرف جانبداری می‌کند و این امر خطرناک است».

بر اساس این گزارش، شیعیان حدود 10 تا 15 درصد از جمعیت مسلمان جهان را تشکیل می‌دهند و برای مدتهای طولانی مورد آزار سنی‌ها واقع شده‌اند.

بنا به گزارش مرکز تحقیقات پیو، اکثر مسلمانان شیعه جهان در عراق، ایران، هند و پاکستان زندگی می‌کنند و از این تعداد بیش از یک سوم آنها در جامعه ایران به سر می‌برند. اکثر جمعیت کشورهایی چون عربستان سعودی، مصر و اردن را مسلمانان سنی تشکیل می‌دهد.

طبق این گزارش، تکفیری‌های داعش که مسئول نسل کشی و پاکسازی قومی هستند، گروههایی چون مسلمانان شیعه در سوریه را هدف گرفته‌اند.

این گزارش به برخی از پیامدهای اینگونه رفتار جانبدارانه ترامپ اشاره کرد و نوشت، دو روز بعد از سخنرانی ترامپ در بحرین، پلیس بحرین به روستای «الدراز» زادگاه «عیسی قاسم» روحانی برجسته شیعیان این کشور حمله کرد و پنج نفر را کشت و صدها نفر دیگر را نیز دستگیر کرد.

بنا به گفته بنیاد امنیت جهانی، تا ژوئیه سال گذشته میلادی، داعش دستکم 143 حمله تروریستی در سراسر جهان را یا مستقیماً انجام داده یا الهام بخش این حملات بوده است و دستکم 2 هزار و 43 نفر در این حملات کشتهش دند و این گروه تروریستی در ژوئن 2014 دستکم یکهزار و 500 دانشجویان شیعه نیروی هوایی عراق در کمپ «اسپایکر» در تکریت را قتل عام کرد. از طرف دیگر القاعده مسئول 31 حمله از سال 1992 تا 2008 که به کشته شدن بیش از 4 هزار و 400 نفر منجر شد، می‌باشد.

این روزنامه آمریکایی ادامه داد، علیرغم تمامی این حملات که در بالا به آن اشاره شد، لفاظی‌های ضدتروریستی ترامپ تنها بر ایران متمرکز شد که خود هدف داعش بوده است و در تلاش‌ها برای پاکسازی بخشی از منطقه خاورمیانه از نفوذ این تکفیری‌ها مشارکت داشته است.

ترامپ در سخنرانی خود برای مقامات ریاض گفت: «چندین دهه است که ایران بر آتش‌ درگیری‌های قومی و تروریستی دامن می زند و آشکارا از کشتار جمعی و نابودی اسرائیل و مرگ بر آمریکا سخن می‌گوید».

«حسن منعم» کارشناس خاورمیانه و آفریقای شمالی در اندیشکده خاورمیانه که یک اندیشکده آمریکایی است، می‌گوید که از آنجایی که آمریکا تنها ابرقدرت جهان است، مسئولیت دارد که برای حفظ صلح جهانی با هر دو فرقه شیعه و سنی وارد تعامل شود.

وی ادامه داد، گرچه زود است که بگوییم چه اتفاقاتی در دولت ترامپ رخ خواهد داد، اما مستثنی کردن ایران به شیوه‌ای که ترامپ پیش می‌برد، عاقلانه نیست.

وی تأکید کرد که هم شیعیان و هم سنی‌ها می‌بایست در کمپین مبارزه با تروریسم مشارکت داشته باشند و گفت: «ایران یک مشکل است اما تنها مشکل نیست و می‌تواند بخشی از راه‌حل باشد».