ايسنا: خلاصهاي از متن نامه امام موسي صدر را در ذيل ميخوانيد:

«این امر(وحدت مسلمانان شیعه و سنی) از آن رو ضرورى است که مسلمانان باید در حرکت به سوى آینده و ترسیم سرنوشت تاریخى و اداى مسئولیت هایشان مسیر خود را بشناسند و به خویشتن اعتماد کنند. اتحاد کلمه و وحدت نیروها و افزایش توانها تنها براى این نیست که این موارد بزرگ‏ترین هدفهاى دینى‌اند، یا آنکه وصیت پیامبر عظیم الشأن‏(ص) ماست، بلکه این مسائل با تمامیت زندگى ما و کرامت ما و وجود نسلهاى ما مرتبط است و خود مسئله‏اى حیاتى به شمار مى‌‏آید.

این اتحاد کلمه نباید تنها به صورت یک شعار یا جمله زیبا جلوه ‏گر شود، بلکه باید در تار و پود اندیشه و احساس ما، در فکر و تپش‌هاى قلب ما و در راه و روش ما خودنمایى کند. این وحدت رکن اساسى براى آینده است. این اتحاد جز با بذل عنایت فکرى و در پى آن با تلاش وجدانى خاص و سعى و کوشش براى تحکیم آن به دست نمى‏‌آید. اگر چنین شود وحدت حقیقى بنیان گذاشته و استوار مى‌شود و نمونه و الگویى پدید مى‌‏آید که مى‌توان بدان اقتدا کرد.

وحدت کلمه و اندیشه و احساس مسلمانان و به عبارتى دقیق‏تر، گسترش وحدت مسلمانان بر ستون‌هاى فکرى و عاطفى محکمى قرار دارد که از طریق " وحدت فقهى " تحقق مى‌‏یابد.

*وحدت فقهى

مبانى و بنیانهاى اسلام، در اساس، یکى است و امت واحده نیز در عقیده، کتاب، مبدأ و معاد با هم مشترکند. بنابراین، چنین اشتراک گسترده‏اى اقتضا مى‏کند که این امت در جزئیات نیز وحدت داشته باشند. وحدت در جزئیات مختلف یا نزدیک کردن آنها به هم، خواسته‌‏اى است که آرزوى بزرگ تحقق آن بر ضمیر دانشمندان گذشته‏ مان - قدس الله اسرارهم - نیز پوشیده نبوده است.

ما مى‏بینیم شیخ ابوجعفر محمدبن‌حسن طوسى، هزار سال پیش، کتابى به نام «الخلاف در فقه تطبیقى» تألیف مى‌کند و نیز علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر، به پیروى از شیخ، همین مسیر را با تألیف «التذکرة» ادامه مى ‏دهد. در واقع، فقه تطبیقى همان هسته صالح براى رویانیدن وحدت فقهى و تکمیل وحدت شریعت است. در دوره ما، از حدود سى سال پیش، گروهى از نخبگان دانشمند و مجاهدان بزرگ از سلک علماى اسلام دست به تأسیس «دار التقریب بین المذاهب الاسلامیه» در شهر قاهره زدند که از جمله آنان علماى گران‏سنگى همچون استاد بزرگ مرحوم شیخ عبدالحمید سلیم و استاد مرحوم شیخ محمود شلتوت و مرحوم شیخ محمد محمد المدنى رئیس دانشکده شریعت الازهر را مى‏ توان نام برد و نیز از دیگر دانشمندان بزرگ در لبنان و ایران و عراق باید از آیت‏اللَّه سید عبدالحسین شرف ‏الدین و مرجع بزرگ شیعیان جهان مرحوم آیت‏اللَّه العظمى سیدحسین بروجردى و استاد علامه شیخ محمدتقى قمى، مسئول «دائم دارالتقریب» را نام برد.

این مؤسسه، افزون بر خدمات گسترده‏اش، منشورى صادر کرد که در آن خط مشى‏هاى اولیه خود را ترسیم نمود. در این خصوص، مرحوم پدرم امام سیدصدرالدین صدر، کتاب خود موسوم به «لواء محمد(ص)» را تألیف و منتشر کرد. این کتاب در واقع تلاشى بود براى جمع ‏آورى تمام روایاتى که مسلمانان فرقه ‏هاى گوناگون از پیامبرص در زمینه ‏هاى عقیدتى و دینى نقل کرده بودند، تا پس از قرآن کریم مرجع مسلمانان واقع شود. به عبارتى دقیق‏تر، این کتاب تلاشى بود براى وحدت سنّت مطهر نبوى. در این مدت هم برخى از بزرگان پژوهشها و کتابهایى درباره فقه و مذاهب اسلامى انتشار داده‏اند.

سپس دوره تألیف دایرة المعارف‌هاى فقهى فرارسید؛ دانشگاه دمشق موسوعة عبدالناصر للفقه الاسلامى را تألیف کرد. هم‏اکنون نیز در دانشگاه کویت تلاشهاى گسترده‏اى براى تکمیل الموسوعة الفقهیة انجام مى ‏گیرد.

استاد بزرگ جناب آقاى سید محمدتقى حکیم رئیس دانشکده فقه نجف اشرف نیز کتاب ارزشمندى درباره مبادى عمومى «فقه تطبیقى» تألیف کرده است. ثمرات این تلاشهاى سازنده را، که در فتاواى فقهاى مسلمان مى‏توان دید، مؤید آن است که ما با عنایت خداوند به مرحله و نقطه نزدیکى از اتحاد فقهى رسیده‏ایم».

منبع:

کتاب "ناي و ني " از مجموعه " در قلمرو انديشه امام موسي صدر " ، صفحه ۳۵۵ تا ۳۶۰ ، ترجمه شادروان علي حجتي کرماني