وزارت کشور عربستان سعودی به تازگی با صدور بیانیه‌ای از اعدام ۳۷ نفر در این کشور خبر داده است. این وزارتخانه مدعی شده که افراد اعدام شده به دلیل دست داشتن در پرونده‌های تروریستی محکوم شده بودند.
اما واقعیت آن است که افراد اعدام شده نه تروریست که شیعیان بی دفاع و بی گناهی بودند که از ده‌ها و صدها سال پیش تاکنون زیر یوغ جرم و جنایت‌های رژیم سعودی قرار گرفته‌اند. این اولین بار نیست که رژیم سعودی مرتکب چنین جنایت‌های هولناکی علیه شیعیان می‌شود و پر واضح است که آخرینِ این جنایت‌ها نیز نخواهد بود.
در همین رابطه با دکتر «هیثم ابوسعید» کمیسر کمیته بین المللی حقوق بشر در منطقه غرب آسیا و دبیرکل سازمان امنیت و اطلاعات اروپا گفتگو کرده است که شرح آن از نظر می‌گذرد.
*تحلیل و موضع شما درباره اعدام ۳۷ نفر از شهروندان عربستان توسط رژیم سعودی چیست؟
این اعدام‌ها طبق عقیده شخصی خودم و همچنین کمیته بین المللی حقوق بشر مردود و محکوم است. شورای جهانی حقوق بشر نیز که ما به عنوان کمیته‌ای بین المللی بدان منتسب هستیم، در خصوص اعدام‌ها و لزوم پایبندی تمامی کشورهایی که مشروعیت جهانی حقوق بشر را در سال ۱۹۴۸ میلادی به امضا رسانده اند، صادر کرده است.
اعدام‌های اخیر در عربستان نیز مانند جنایتی بزرگ و طبق قانون غیرقابل قبول است؛ حال هرچه سعودی‌ها دلیل برای آن بیاورند و ادعاهایی را مطرح کنند. در قانون صادرشده از شورای اقتصادی-اجتماعی با شماره ۶۵/۱۹۸۹ در سال ۱۹۸۹ میلادی، به صورت کامل در ۲۰ بند و ماده مسأله اعدام‌های ظالمانه و ادعاهای کشورها برای سرکوب ملت‌ها و نابودی معارضان با نام‌های مختلف مانند مبارزه با فساد و تروریسم توضیح داده شده است. زیرا مبارزه با فساد و تروریسم شعارهای خوبی با مقاصد پلید هستند.
*باتوجه به واکنش‌های شدید جامعه جهانی و دولت‌های مختلف به قتل جمال خاشقجی، چرا سعودی‌ها مجدداً جرأت کرده و دست به اعدام‌های جدید زده اند؟
پرونده جمال خاشقجی فعال رسانه‌ای همچنان در کمیته بین المللی و کنگره آمریکا و کمیساریای اروپا مفتوح است تا برای اتخاذ اقدامات قانونی، واقعیت‌ها تبیین شود اما سریع‌ترین راه برای رسیدن به محاکمه بین المللی این است که دولت ترکیه درخواستی را به سازمان ملل برای آغاز تحقیقات بین المللی با پایبندی به مراکز قانونی و قضائی ارائه دهد.
در این صورت شاهد تسریع در روند دادگاه بین المللی برای محاکمه جنایتکاران خواهیم بود اما چرا سعودی‌ها باتوجه به باز بودن پرونده خاشقجی، باز هم مرتکب اعدام‌ها در عربستان می‌شوند؟ زیرا آنها نسبت به موضع ترامپ رئیس جمهور آمریکا اطمینان خاطر و آسودگی دارند؛ ترامپ تاکنون برای عدم پیگرد و تحقیق از سعودی‌ها سرپوش عملی گذاشته و در همان حد ارائه اسامی مظنونین توسط سعودی‌ها بسنده کرده است.
*قوانین نهادهای قضائی بین الملل را تا چه میزان در بازدارندگی از این نوع جنایت‌ها مفید می‌دانید؟
این قوانین نه تنها بازدارنده است بلکه برای مرتکبان جنایت‌ها نیز دردناک است اما اینکه کارآمدی و سرعت در اقدامات را شاهد باشیم، اولاً باید از امور سیاسی و منافع مشترک به دور بود.
ثانیاً به نهادهای قضائی و دادگاه‌های بین المللی که سیاست‌ها و شورای امنیت بر آن تحکم می‌کند، باید رجوع کرد. آنچه امروز جهان به آن نیاز دارد، تسریع در تفکیک مقامات و پرونده‌های جنایی و قتل عمد است.
*اعمال تحریم‌های نفتی علیه مردم ایران توسط آمریکا را از منظر حقوق بشر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، محکوم و خارج از چارچوب‌های حقوق اساسی بین الملل است. این تحریم‌ها به مثابه اعلام جنگ جهانی است که آمریکا در این جنگ در تمام عرصه‌های سیاسی و اقتصادی و مردمی سود نمی‌کند.
زیرا صدای اعتراضات کشورهای دارای وزن بین المللی را هم می‌شنویم که این اقدام آمریکا را محکوم و پایبندی به آن را رد می‌کنند. از سوی دیگر آمریکا نیز آسیب می بیند و هیبت آن در مواجهه با این کشورها قرار می‌گیرد.
در هر دو صورت نیز آمریکا زیان می بیند و باید تصمیم‌هایی را اتخاذ کند که اجرای آن سخت است. زیرا ایران گزینه‌هایی دارد که می‌تواند معادلات را به هم بزند و صادرات نفت را ادامه دهد. البته شاید بهای آن کمتر از اوپک باشد. همین نیز موجب دستپاچگی زیادی برای آمریکا و متحدانش شده و در نهایت منجر به اعمال فشار بر خود آمریکا از طریق تاجران نفت خواهد شد. در این شرایط نیز آمریکا زیان خواهد دید.
