به گزارش افکارنیوز ، فرماندهان ارشد نیروهای مسلح ایران طی روزهای اخیر، خبر از تحویل رسمی سامانه دفاع هوایی باور 373 به نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران داده‌اند. با مقایسه بین توانایی‌های این سامانه موشکی با نمونه‌های هم‌تراز آن در خارج از ایران، متوجه خواهیم شد که این سامانه توان قابل توجهی در افزایش امنیت آسمان ایران دارد.
اخبار سیاسی _ مهم‌ترین سامانه‌های دفاع موشکی غربی، سامانه‌های دفاع موشکی تاد و پاتریوت ساخت ایالات متحده آمریکا هستند. موشک زمین به هوای پاتریوت (با نام نظامی ام آی ام 104) در سال 1981 (1360) برای اولین بار وارد خدمت نظامی در ارتش آمریکا شد اما مهم‌ترین و اولین کاربرد جنگی این موشک در جنگ خلیج فارس در ابتدای دهه 1990 میلادی برای دفاع از رژیم‌های سعودی و صهیونیستی (متحدان اصلی آمریکا در خاورمیانه)، در برابر تهدیدهای ارتش صدام حسین بود. این موشک ساخت مشترک شرکت‌های صنایع نظامی ریتیون و لاکهید مارتین، معروف‌ترین شرکت صنایع نظامی هوایی آمریکا است.
موشک تاد، که پیشرفته‌ترین نمونه موشک‌های دفاع ضدهوایی آمریکا به شمار می‌رود، در سال 2008 تولید و تحویل نیروهای مسلح آمریکا شد. این سامانه موشکی توانایی شناسایی اهداف را در محدوده‌ای به شعاع 1000 کیلومتر دارا است. این موشک، که توسط شرکت معروف لاکهید مارتین ساخته شده است، برای انهدام اهدافی در ارتفاع بسیار بالا به کار می‌رود و بدون استفاده از کلاهک بلکه با استفاده از تکانه ناشی از انرژی جنبشی خود، هدف مورد نظر را منهدم می‌کند. آمریکا، عربستان سعودی، رژیم اسرائیل و کره جنوبی از این سامانه موشکی استفاده می‌کنند.
امیر موسوی فرمانده ارتش جمهوری اسلامی در اظهار نظری در مورد این سامانه موشکی گفت: «ایران حق خود می‌داند که در برابر تاد یا هر سلاح تهدیدکننده دیگری، "پاد" یا ضد آن را در اختیار داشته باشد و از موجودیت خود دفاع کند».
ارتش اسرائیل نیز با توجه به شکست‌های سنگین در لبنان و سپس نوار غزه و تهدید گسترده شهرهای این رژیم توسط موشک‌های کوتاه‌برد مقاومت، تصمیم به استفاده از سامانه‌های موشکی آمریکایی مانند تاد گرفته است. سامانه موشکی ختس (پیکان) با وجود هزینه‌های زیاد، توان مقابله با موشک‌های کوتاه‌برد مقاومت لبنان و فلسطین را نداشت.
روسیه نیز مانند آمریکا در عرصه دفاع موشکی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد. سامانه‌های موشکی روسی از اوایل دهه 1960 میلادی (موشک‌های معروف سام) تا امروز، که ارتش روسیه از موشک‌های قدرتمندی مانند اس-300، اس-400 و اس-500 برای تأمین امنیت آسمان فدراسیون روسیه استفاده می‌کند، پیشرفت‌های قابل توجهی را از خود نشان داده‌اند. پس از فروپاشی شوروی سابق و استقرار ناتو در کشورهای سابق بلوک شرق، مسکو به طرز چشمگیری استقرار سامانه‌های دفاع موشکی را در مرزهای غربی خود تقویت کرد.
با توجه به تنش گسترده میان روسیه و همسایگان غربی این کشور (بویژه اوکراین و لهستان) و استقرار پایگاه‌های هوایی- موشکی ناتو در تعدادی از این کشورها؛ روسیه به صورت روزافزون در حال تقویت سیستم‌های دفاع موشکی خود است تا توان مقابله با این تهدیدات را داشته باشد.
سامانه موشکی معروف اس-300، که یکی از این موشک‌های دفاعی قدرتمند به شمار می‌رود، در سال 1979 (1358) وارد خدمت عملیاتی در ارتش اتحاد جماهیر شوروی سابق شد. پس از فروپاشی شوروی سابق، توانایی‌های جدیدی مانند درگیری با موشک‌های بالستیک دوربرد نیز به حوزه قابلیت‌های این موشک اضافه شد. این موشک توانایی شناسایی همزمان 100 هدف و درگیر شدن همزمان با 12 هدف را دارا است. ایران نیز از این موشک برای تقویت سامانه دفاعی خود استفاده می‌کند.
نمونه ارتقاء یافته‌ی این موشک، با نام نظامی اس-400، در سال 2007 وارد خدمت نظامی در ارتش روسیه شد. این سامانه موشکی دارای برد عملیاتی حداقل دو برابر موشک آمریکایی پاتریوت است. محدوده شناسایی و درگیری این سامانه موشکی 400 کیلومتر است. این سامانه موشکی توسط شرکت صنایع نظامی آلماز-آنتی روسیه ساخته شده است.
نمونه در حال توسعه اس-400، سامانه موشکی اس-500 است. این سامانه موشکی توان درگیری با اهدافی در شعاع 600 کیلومتر و ارتفاع 40 از محل استقرار را دارد.
اگرچه از سامانه باور ۳۷۳ اطلاعات زیادی در دسترس نیست؛ اما طبق آمار اولیه می توان گفت که این سامانه از هر لحاظ پیشرفته‌تر از سامانه‌هایی همچون اس ۳۰۰ ارسال شده به ایران است.
نکته قابل توجه و وجه تمایز این سامانه از بقیه؛ توانایی حمل و شلیک انواع موشک‌ها در بردهای مختلف است به گونه‌ای که اگر اس ۳۰۰ در برخی موضوعات خلأ داشت، در طرح بومی این سامانه، این خلأها برطرف شده است.
با نگاهی به مشخصات باور ۳۷۳ ، مشخص می‌شود که در طراحی این سلاح دفاعی؛ خصوصیات برجسته‌ی سامانه‌های مشابه ساخته شده در دنیا مورد مطالعه قرار گرفته و محصول آن، تولید سامانه‌ای با امکانات متنوع از نظر مأموریتی است که قابلیت درگیری با اهداف متنوعی را دارد که این به دلیل ماهیت متفاوت تهدیدات پیش روی ایران در قیاس با روسیه است.
در مجموع، با در نظر گرفتن سابقه ساخت تجهیزات نظامی در آمریکا و روسیه، باید اذعان کرد که سامانه ایرانی باور 373 یک پیشرفت قابل توجه در عرصه ساخت تجهیزات نظامی بومی در ایران و در عین حال، یک عامل بسیار مهم برای افزایش ضریب امنیت هوایی کشورمان به شمار می‌رود.
کاظم شریف‌زاده
