پرونده هسته‌ای ایران محکی برای مدیرکل جدید آژانس

 رافائل گروسی روز دوشنبه رسما به عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی  معرفی شد و در کنفرانس خبری از سفر  خود به ایران در آینده نزدیک خبر داد و گفت که به زودی با مقامات کشورمان گفت‌وگو و برای این سفر، برنامه ریزی خواهد کرد، گروسی همچنین در این کنفرانس ایران را اولویتی  برای آژانس دانست.

اخبار سیاسی- او همچنین اعلام کرد که موضعی منصفانه، اما محکم در قبال مسأله توسعه هسته‌ای، از جمله در خصوص ایران اتخاذ خواهد کرد و به دنبال این است تا روابط تهران با آژانس را به صورت سازنده توسعه دهد، اما با توجه به سابقه مدیران قبلی این سازمان در قبال پرونده های مشابه و به طور کلی ایران، بسیاری از تحلیلگران بر این باور هستند که  احتمال می رود او هم سیاست های سلف خود را درپیش بگیرد.

 کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم کشورمان نزدسازمان‌های بین المللی هم روز گذشته در نشست ویژه انتصاب مدیرکل جدید آژانس، گفت که استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای نباید منوط به پیش شرط خودسرانه و غیرموجه از سوی دیگر کشور‌ها باشد.

نماینده دائم کشورمان در ادامه با تاکید بر اینکه آژانس بین المللی انرژی اتمی برای جمهوری اسلامی ایران یکی از سازمان‌های بسیار مهم تلقی می شود، تصریح کرد که ایران به عنوان کشوری در حال توسعه، با فعالیت‌ها و برنامه‌های هسته‌ای قابل ملاحظه، همواره به آژانس و نقش شاخص آن در ظرفیت سازی مبتنی بر نیاز‌ها و اولویت‌های خود توجه داشته است، در همین راستا غریب آبادی،  معتقدست که استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای نباید به واسطه اقدامات قهری غیرقانونی و یکجانبه با مانع مواجه شود.

این دیپلمات کشورمان با اشاره به اینکه نظارت و راستی آزمایی در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، اکنون جزء ماموریت‌های اصلی  آژانس قرار دارد، تاکید کرد که ایران شریک مهم آژانس به شمار می رود که  صرفا در سال جاری تا نوامبر ۲۰۱۹، بیش از ۶۸۸ بازرسی معادل ۱۳۷۶ نفر روز بازرسی در آن انجام شده، بنابراین حفظ روابط کاری سازنده بین ایران و آژانس حائز اهمیت است و معتقدیم چنین امری باید در یک رویه مستقل، حرفه‌ای و بیطرفانه انجام شود.

مدیرکل جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی کیست؟

این دیپلمات کهنه‌کار که پیشتر نماینده آرژانتین در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده، نخستین مقامی است که از منطقه آمریکای جنوبی عهده‌دار این سمت می‌شود. او به عنوان دیپلمات آرژانتینی و نماینده این کشور در سازمان‌های بین‌المللی در امور منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و خلع سلاح فعالیت می کرد و به دنبال درگذشت غیرمنتظره یوکیا آمانو مدیر کل پیشین (در ۳۱ تیر ۱۳۹۸)، هیئت مدیره آژانس گروسی ۵۸ ساله را در ماه اکتبر امسال به این سمت منصوب کرد.

یوکیا آمانو از سال ۲۰۰۹ میلادی تا زمان مرگ هدایت آژانس بین المللی انرژی اتمی را برعهده داشت و ششمین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سال ۱۹۵۷ میلادی تاکنون به شمار می‌رود.

گروسی یک دیپلمات باسابقه عرصه دیپلماسی هسته‌ای است که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳ دارای سمت‌های بالایی در آژانس بین المللی انرژی اتمی بود و پس از آن هم به عنوان سفیر آرژانتین در این نهاد معرفی شد. گفته می شود که او مدتهاست که به دنبال دستیابی به سمت مدیر کلی آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده است.

 قدرت‌های بزرگ آژانس بین المللی انرژی اتمی را به گروگان گرفتند

تحلیلگران بر این باورند که فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران یک موضوع فنی و حقوقی بوده، اما به دلیل اعمال نفوذی که کشور‌های غربی داشتند، عملا به موضوعی سیاسی و رسانه‌ای تبدیل شد، اما باید منتظر ماند و دید که مدیر کل جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی، چه رویکردی در قبال برجام  در پیش خواهد گرفت؟

تحلیلگران بر این باورند از سایر کشور‌ها هم گزارش‌هایی مبنی بر مجهز بودن به سلاح کشتار جمعی منتشر شده بود که به راحتی از کنار آن رد می شدند، اما از یک صبح تا بعد ازظهر آن را فیصله دادند، منتقدان می‌گویند اگر همین مسئله درباره جمهوری اسلامی ایران مطرح می‌شد، سال‌های زیادی طول می‌کشید تا آن را به بوته قراموشی بسپارند. کارشناسان معتقدند که موضع گروسی در مورد ایران نیز بسیار به موضع ایالات متحده آمریکا درباره برنامه هسته‌ای ایران نزدیک است، همچنین به گمان ناظران موضع مدیر کل جدید در قبال برنامه هسته‌ای ایران و کره شمالی احتمالا سخت‌تر از موضع مدیر کل پیشین (آمانو) خواهد بود.

 اما باید گفت که جمهوری اسلامی ایران بارها  به صراحت اعلام کرده است که در دکترین دفاعی این کشور بمب اتم وجود ندارد، همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی هم نه تنها به عنوان یک مقام سیاسی بلکه در کسوت مرجع تقلید عالی قدر عنوان کرده اند که تولید و استفاده از سلاح اتمی حرمت شرعی دارد، همچنین بیش از ۳۵ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی هم نشان داده که جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه انحرافی به سمت سلاح‌های کشتار جمعی نداشته است.

حال سوال این است که چرا از موضوع هسته‌ای کشورمان به عنوان بهانه سیاسی برای وارد کردن فشار بر ایران استفاده می‌کنند؟ کارشناسان بر این باور هستند که قدرت‌های بزرگ، نفوذ بسیار گسترده‌ای بر آژانس دارند، اما به نظر نمی‌رسد در زمان ریاست گروسی بر این سازمان اتفاق عمده‌ای در سیاست های آنها در قبال جمهوری اسلامی ایران اتفاق بیافتد، چراکه به گمان کارشناسان امر  ساختار آژانس به گونه‌ای است که شخصیت مدیرکل کمترین تاثیر را روی تصمیم گیری‌ها دارد و در نتیجه به نظر نمی‌رسد که از این پس شاهد تغییر محسوسی در رابطه با پرونده هسته ای کشورمان باشیم، چراکه سازمان انرژی اتمی زیر نظر قدرت های بزرگ اداره می شود.