«مجمع گفتگوی تهران؛ بیست و سومین کنفرانس بین‌المللی خلیج فارس » از صبح امروز (سه‌شنبه) در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود.
اخبار سیاسی- محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران سخنران اصلی این نشست است و «یوسف بن علوی» وزیر خارجه عمان و «حامد کرزی» رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز به عنوان سخنرانان ویژه به ایراد سخنرانی می پردازند.
این نشست به بررسی آخرین وضعیت تحولات منطقه خلیج فارس و ارزیابی طرح‌های همکاری منطقه‌ای به ویژه «پویش صلح هرمز » (HOPE) که در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل از سوی حسن روحانی رئیس جمهوری ایران مطرح شد، خواهد پرداخت.
نشست‌های اصلی این مجمع شامل جلسات عمومی و میزگردهای تخصصی از ساعت ۸:۳۰ الی ۱۷:۳۰ و با حضور مقامات سیاسی داخلی، مقامات ارشد منطقه، اندیشمندان، روسای موسسات مطالعاتی و متخصصان طراز اول داخلی و بین‌المللی از کشورهای عمان، عراق، چین، قطر، ترکیه، ایتالیا، افغانستان، یمن، کویت، هند، آلمان، پاکستان، اتحادیه اروپا، چین و روسیه و .... و جمع زیادی از سفرای خارجی مقیم تهران برگزار خواهد شد.
چشم انداز معماری جدید منطقه ای، گشایش افق های جدید: موضوعات جاری و سناریوهای آینده دو نشست عمومی مجمع گفتگوی تهران است که در دو نوبت صبح و عصر برگزار می شود و همزمان، میزگردهای موازی با موضوعات عراق در چارچوب منطقه، بحران یمن و تنش ها و تعاملات منطقه ای نیز برگزار خواهد شد.
سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه پیش از این درباره برگزاری این نشست گفته بود: مجمع گفتگوی تهران با محوریت طرح صلح هرمز که آقای رئیس جمهور مبتکر این طرح بودند با حضور اندیشمندان و سیاستمداران کشورهای مختلف برگزار می‌شود. این اجلاس فرصت خوبی است تا از نزدیک طرح صلح هرمز مورد بررسی از سوی اندیشمندان و دیگر شرکت کنندگان در این جلسه قرار بگیرد.
موسوی عنوان کرد: امیدواریم این طرح و این مجمع طلیعه مبارکی برای هم افزایی هر چه بیشتر بین کشورهای منطقه باشد و اگر احیانا ابهاماتی در مورد این طرح وجود دارد در جریان این مجمع و گفتگوهایی که در آن انجام می‌شود، برطرف شود.
سخنگوی وزارت خارجه روز یکشنبه ۱۵ دی ماه نیز در نشست هفتگی با خبرنگاران عنوان کرد:مجمع گفتگوی تهران با حضور شخصیت‌های داخلی و خارجی با تکیه بر پویش صلح هرمز روز سه‌شنبه ۱۷ دی ماه در تهران برگزار می‌شود و انشاءالله شاهد کنفرانس گفتگویی بسیار پربار خواهیم بود و امیدواریم شاهد آثار و ثمرات آن برای ثبات و امنیت منطقه باشیم. مقامات چند کشور منطقه دعوت شده‌اند. در سطح وزیر و معاون وزیر و مسئولان اندیشکده‌های خارجی و چندین خبرنگار برجسته بین‌المللی در این نشست حضور خواهند یافت.
به گزارش فارس، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران اول مهر ماه و پیش از عزیمت به نیویورک نیز درباره «ابتکار صلح هرمز» (Hormoz Peace Endeavor) گفت: در این طرح به دنبال همکاری دسته‌جمعی درون منطقه خلیج فارس برای امنیت منطقه هستیم و می‌خواهیم همه کشورهای منطقه در این مسیر مشارکت و همکاری داشته باشند و ابعاد مختلف آن را در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح خواهیم کرد. این طرح تنها جنبه امنیتی ندارد و مسائل دیگری را هم در بر می‌گیرد.
رئیس جمهور با اشاره به نام ابتکار صلح هرمز به نام «امید» که بر گرفته از حرف اول کلمات تشکیل دهنده ابتکار صلح هرمز است(HOPE )، گفت: همه کشورهای ساحلی خلیج فارس و منطقه هرمز در آن دعوت می‌شوند و سازمان ملل نیز برای حضور در این طرح دعوت شده و برای تأمین و تضمین امنیت منطقه فعال خواهد شد. امیدواریم بتوانیم با این طرح به دنیا اعلام کنیم که ایران به دنبال صلح بلند مدت در منطقه است.
روحانی در ادامه با تأکید بر اینکه راه‌حل منطقه از درون منطقه خواهد بود و کسانی که از بیرون بیایند نمی‌توانند برای منطقه ما صلح و آرامش بیاورند، گفت: آمریکایی‌ها از سال ۲۰۰۱ در منطقه هستند، اما هیچ وقت نتوانستند در منطقه امنیت ایجاد کنند.
در نهایت حسن روحانی رئیس جمهوری ایران چهارشنبه سوم مهر ماه در سخنرانی خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل طی اظهاراتی همه کشورهایی را که از تحولات خلیج فارس و تنگه هرمز متأثر می‌شوند به «ابتکار صلح هرمز» دعوت کرد و اظهار داشت: «هدف "ائتلاف امید" ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان حوزه تنگه هرمز و تفاهم متقابل و روابط صلح آمیز و دوستانه بین آنهاست. این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع از و به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در بر می‌گیرد.»
وی افزود: «ائتلاف امید بر پایه اصول مهمی همچون پایبندی به اهداف و اصول ملل متحد، احترام متقابل، منافع متقابل، جایگاه برابر، گفتگو و تفاهم ، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیری مرزهای بین‌المللی، حل و فصل مسالمت‌آمیز تمامی اختلافات و از همه مهم‌تر دو اصل بنیادین «عدم تجاوز» و «عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر» قرار دارد. حضور سازمان ملل متحد برای ایجاد یک چتر بین‌المللی در حمایت از «ائتلاف امید» نیز امری ضروری است. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران جزئیات بیشتری از ائتلاف امید را به اطلاع کشورهای ذینفع خواهد رساند.»
ظریف هم سوم مهر ماه چهارشنبه در جلسه شورای امنیت با موضوع «همکاری در مبارزه با تهدیدهای تروریستی» درباره این طرح گفت: «جمهوری اسلامی ایران کاملاً آماده تعامل با کشورهای منطقه و سازمان ملل متحد برای گفت‌وگو درباره تمامی جوانب این طرح (ابتکار صلح هرمز) است.»
وی در ادامه گفت: «اهداف ائتلاف امید شامل این موارد هستند: ترویج همبستگی، تفاهم مشترک و روابط مسالمت‌آمیز و دوستانه بین کشورهای منطقه به منظور اطمینان از تمامیت ارضی، استقلال سیاسی و همکاری در ریشه کردن تروریسم، افراطی‌گرایی و تنش‌های قومیتی.»
پس از ارائه «پویش صلح هرمز» توسط رئیس جمهوری اسلامی ایران در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، متن کامل این طرح برای سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (قطر، امارات، عربستان، عمان، بحرین و کویت) و عراق ارسال شد.
گفتنی است پیش از این نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پیشنهاداتی مبنی بر تشکیل مجمع گفتگوی منطقه‌ای و همچنین پیمان عدم تعرض با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس را مطرح کرده بود.
