روند قانونی استیضاح در کنگره آمریکا چطور پیش رفت که ترامپ تبرئه شد؟

 دونالد ترامپ استیضاحش از سوی مجلس نمایندگان آمریکا را "خودکشی" حزب دموکرات می داند، اما تلاش دموکرات ها برای عزل رئیس جمهور پر سروصدای کشورشان در 2 مورد ادامه یافت تا کار به مجلس سنا و برگزاری اصطلاحا «محکمه سنا» رسید. با این همه، رای 51 به 49 سناتورها به تبرئه ترامپ از طریق عدم دعوت شهود جدید به جلسه استیضاح، عملا کار استیضاح را تمام کرد. استیضاحی که از ابتدا، نمایشی توصیف می شد.

اخبار سیاسیدر آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا، دونالد ترامپ متهم به سوءاستفاده از قدرت شد. اتهامی که به شدت رد کرد اما اطرافیانش ازجمله جان بولتون عملا ان را تایید کردند.

 دونالد ترامپ چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا، در واقع سومین رئیس جمهوری است که در کارنامه کاری خود پرونده استیضاح دارد. پیش از او، اندرو جانسون و بیل کلینتون استیضاح و هر دوی آنها در نهایت تبرئه شدند، بنابراین اگر مجلس سنا رای به عزل ترامپ می داد، او اولین رئیس جمهور عزل شده آمریکا نام می گرفت که البته چنین نشد.

رئیس جمهور آمریکا چگونه استیضاح می شود؟

در آمریکا استیضاح به رای مجلس نمایندگان آمریکا مبنی بر متهم کردن یک مقام عالی رتبه دولتی به سوء رفتار و شروع روند عزل وی از سمت خود گفته می شود؛ در واقع شبیه هیات منصفه بزرگ شکل می گیرد که کیفرخواست را در یک دادرسی کیفری مطرح می کند، با این حساب همه مقامات قابل استیضاح هستند.

 طبق آنچه که در قانون اساسی آمریکا آمده، رئیس جمهوری ممکن است با اتهاماتی همچون "خیانت ، رشوه ، یا سایر جرایم و جنحه سنگین" استیضاح و عزل شود. استیضاح هر مقام عالی رتبه دولتی آمریکا از جمله رئیس جمهور به اکثریت آرای مجلس نمایندگان احتیاج دارد و به دنبال آن هم باید دو سوم نمایندگان مجلس سنا به محکومیت و عزل مقام و رئیس جمهور رای دهند.

تحقیق یا بازجویی اولین مرحله روند استیضاح رئیس جمهوری که در قدرت است. به عبارتی اگر نمایندگان کنگره رئیس جمهوری را متهم به یکی از مقولات "خیانت ، رشوه ، یا سایر جرایم و جنحه سنگین" بدانند، می توانند تحقیق رسمی برای استیضاح را آغاز کند. در مرحله نخست استیضاح، کمیته قضایی مجلس نمایندگان یا همان کنگره کنگره مدارک را جمع آوری، شاهدان را احضار و اطلاعات مربوط به رئیس جمهوری را بررسی می کند.

پس از اتمام تحقیقات مجلس نمایندگان می تواند تصمیم بگیرد که آیا موارد استیضاح را توصیه کنند یا خیر ، یا اتهاماتی که به طور ویژه علیه رئیس جمهوری مطرح شده، صحت دارد یا خیر. پس از طی مراحلی مجلس نمایندگان تصمیم می گیرد که آیا رسماً می خواهد رئیس جمهوری را متهم کند یا خیر؛ این تصمیم گیری نیاز به رای اکثریت موافق دارد. در صورتی که استیضاح به تصویب مجلس نمایندگان برسد، مجلس سنا می تواند در محکمه ای در مورد محکوم کردن یا تبرئه رئیس جمهوری تصمیم بگیرد.

 تصویب نهایی برای استیضاح و عزل رئیس جمهور باید دو سوم نمایندگان سنا به عبارتی 67 سناتور به محکوم کردن رئیس جمهور رای مثبت دهد. از آنجایی که در مجلس سنای آمریکا 53 سناتور جمهوری خواه و 47 سناتور دموکرات حضور دارند، بعید به نظر می رسد استیضاح ترامپ و عزل او از ریاست جمهوری به تصویب برسد.

نمایشی برای افکار عمومی

نکته ای که در روند استیضاح رئیس جمهور آمریکا وجود دارد، قد زمان است. قوانین آمریکا در خصوص زمان بررسی استیضاح رئیس جمهورشان سکوت کرده و برای همین، روند استیضاح می تواند چنان طولانی شود که عملا حساسیت افکارعمومی از بین برود.

عدم تعیین بازه زمانی برای تصویب یا عدم تصویب استیضاح رئیس جمهور آمریکا این فکر را متبادر می کند که روند استیضاح در آمریکا صرفا نمایشی و تبلیغاتی است تا افکار عمومی جهان تصور کنند در این کشور عدالت بر قرار است، حال آنکه ممکن است این روند هفته ها طول کشیده و اخبار آن برای افکارعمومی دیگر جذاب نباشد.

با تمام این نکات و با توجه به سابقه مجلس سنا که تا کنون به استیضاح هیچ رئیس جمهوری رای نداده است، به نظر می رسد تبرئه ترامپ مانند دو رئیس جمهور دیگر آمریکا چندان عجیب نیست.